પરિવર્તન / ચીનમાં 12 વર્ષથી વધુના શાસનમાં પહેલીવાર થયું આવું, દુનિયામાં મચી ગયો ખળભળાટ

XI Jinping : ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગને પાર્ટીના આજીવન નેતા માનવામાં આવે છે. પરંતુ ત્યાં કંઈક એવું થઈ રહ્યું છે જેના કારણે એવી અટકળો થઈ રહી છે કે શી જિનપિંગ તેમના નિવૃત્તિ માટે જમીન તૈયાર કરી રહ્યા છે. વાસ્તવમાં શી જિનપિંગ પાર્ટીના વિવિધ સંગઠનો સાથે તેમની સત્તાઓ વહેંચી રહ્યા છે. હવે તેમણે શાસક કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના મુખ્ય સંગઠનોને કેટલીક સત્તાઓ સોંપવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તેમના 12 વર્ષથી વધુ શાસનમાં આ પહેલી વાર થઈ રહ્યું છે. શી જિનપિંગના આ નિર્ણયોથી એવી અટકળો શરૂ થઈ છે કે તેઓ રશિયાથી વ્યવસ્થિત રીતે પોતાની સત્તા ટ્રાન્સફર કરી રહ્યા છે. એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, તેઓ પોતાની સંભવિત નિવૃત્તિને ધ્યાનમાં રાખીને પોતાની જવાબદારીઓ ઘટાડી રહ્યા છે.

પાર્ટીના કામકાજ માટે નવા નિયમો બનાવવામાં આવ્યા

તાજેતરમાં રાજ્ય સમાચાર એજન્સી શિન્હુઆએ અહેવાલ આપ્યો છે કે, શાસક કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી ઓફ ચાઇના (CPC) ના શક્તિશાળી 24 સભ્યોના પોલિટિકલ બ્યુરોએ 30 જૂનના રોજ તેની બેઠકમાં પાર્ટીના કામકાજ માટેના નવા નિયમોની સમીક્ષા કરી હતી. ત્યારથી શી જિનપિંગના સત્તા હસ્તાંતરણ અંગે અટકળો તેજ થઈ ગઈ છે. આ બધું ત્યારે થઈ રહ્યું છે જ્યારે 2027 માં આગામી 5 વર્ષ માટે CPC કોંગ્રેસ યોજાવા જઈ રહી છે. તે જ સમયે શી જિનપિંગનો ત્રીજો કાર્યકાળ પણ સમાપ્ત થશે.

શી જિનપિંગની અધ્યક્ષતામાં મળેલી બેઠકમાં ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો કે, આ નિયમો CPC સેન્ટ્રલ કમિટીના નિર્ણય લેવા, વિચાર-વિમર્શ અને સંકલનકારી સંસ્થાઓની સ્થાપના જવાબદારીઓ અને કામગીરીને વધુ પ્રમાણિત કરશે. આવા સંસ્થાઓએ મુખ્ય કાર્યો પર વધુ અસરકારક નેતૃત્વ અને સંકલન સાથે કામ કરવું જોઈએ અને મુખ્ય કાર્યોના આયોજન, ચર્ચા અને દેખરેખ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ.

ચીનની બહારના અસંતુષ્ટ સમુદાયમાં પણ સત્તા પરિવર્તનની ચર્ચા

તાજેતરના મહિનાઓમાં વિદેશમાં રહેતા ચીની અસંતુષ્ટ સમુદાયમાં એવી ચર્ચા થઈ છે કે, કડક રીતે નિયંત્રિત CPC ની અંદર ગુપ્ત સત્તા સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે. ચીન સ્થિત એક રાજકીય વિશ્લેષકે નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે આ પક્ષ સંસ્થાઓ પરના નિયમો શીની નિવૃત્તિ માટેની તૈયારીઓનો સંકેત આપી શકે છે.

હોંગકોંગ સ્થિત સાઉથ ચાઇના મોર્નિંગ પોસ્ટે રવિવારે એક વિશ્લેષકને ટાંકીને કહ્યું કે, શાસનના વિવિધ સંગઠનોને નિયંત્રિત કરવા માટે નિયમો બનાવી શકાય છે. કારણ કે આ સત્તાના સંક્રમણ માટેનો મહત્વપૂર્ણ સમય છે. જોકે અન્ય નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે, સીપીસીના સ્થાપક માઓ ઝેડોંગ પછી સૌથી શક્તિશાળી નેતા ગણાતા શી, મોટા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે પાર્ટીના મહત્વપૂર્ણ વિભાગોને કેટલીક સત્તાઓ સોંપી શકે છે. યુનિવર્સિટી ઓફ કેલિફોર્નિયા સાન ડિએગોમાં ચીની ઉચ્ચ કક્ષાના રાજકારણ અને નાણાકીય ક્ષેત્રના નિષ્ણાત વિક્ટર શિહે પોસ્ટને જણાવ્યું હતું કે, શી જિનપિંગ કદાચ રોજિંદા વિગતો પર ઓછું ધ્યાન આપે છે. આ માટે એક પોલીસિંગ મિકેનિઝમની જરૂર છે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે, તેમની નીતિગત પ્રાથમિકતાઓ હજુ પણ નીચલા સ્તરના અધિકારીઓ દ્વારા લાગુ કરવામાં આવી રહી છે.

રવિવારથી રિયો ડી જાનેરોમાં યોજાઈ રહેલા બ્રિક્સ સમિટમાં શી જિનપિંગભાગ લઈ શક્યા નહીં. રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી આ પહેલી વાર છે કે, તેઓ ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાઓના સમિટમાં ભાગ લેશે નહીં. ચીનના વડા પ્રધાન લી કેકિયાંગ સમિટમાં ચીની પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે.

યુએસ ટેરિફ વચ્ચે શી જિનપિંગનું સત્તા પરિવર્તન

યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ટેરિફ યુદ્ધ વચ્ચે શી જિનપિંગનું સત્તા પરિવર્તન આવ્યું છે. આનાથી ચીનની યુએસમાં $440 બિલિયનની નિકાસમાં અવરોધ ઊભો થયો છે. આ ઉપરાંત ચીની અર્થવ્યવસ્થા ઘણા મોટા પડકારોનો સામનો કરી રહી છે. આમાં ચાલુ મંદીને કારણે ઘટતી વૃદ્ધિ અને આર્થિક વિકાસનો મુખ્ય આધાર હાઉસિંગ માર્કેટનું પતન શામેલ છે. રોગચાળાને કારણે દેશનું અર્થતંત્ર ડગમગી રહ્યું હતું પરંતુ સરકાર દ્વારા કોર્પોરેટ ક્ષેત્ર પર લગામ લગાવવાના પ્રયાસો અને રોગચાળાની ટોચ પર ચીની શહેરોને તાળાબંધી કરવાની નિષ્ફળ શૂન્ય-કોવિડ નીતિને કારણે તે વધુ ખરાબ થયું. આના પરિણામે ઉદ્યોગ અને વેપાર સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ ગયો. શી પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ હતા. 2012 માં CPC મહાસચિવ બન્યા પછી તેમણે ચીની સશસ્ત્ર દળોના સર્વોચ્ચ ઉચ્ચ કમાન્ડ, સેન્ટ્રલ મિલિટરી કમિશન (CMC) ના અધ્યક્ષ તરીકે મુખ્ય શક્તિ કેન્દ્રો - પાર્ટી, રાષ્ટ્રપતિ પદ અને શક્તિશાળી સૈન્ય પર ઝડપથી પોતાની પકડ મજબૂત કરી છે.

આ પણ વાંચો : 100 દેશો પર ફૂટશે ટેરિફ બોમ્બ, અમેરિકાથી આવ્યા મોટા સમાચાર, શું યાદીમાં ભારત છે?

સત્તા પર પોતાની પકડ મજબૂત કરતાની સાથે જ તેમણે ચીનનું સૌથી મોટું ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી અભિયાન શરૂ કર્યું. આમાં દસ લાખથી વધુ અધિકારીઓને સજા કરવામાં આવી અને ડઝનબંધ ટોચના સેનાપતિઓને દૂર કરવામાં આવ્યા. શી જિનપિંગને પાર્ટીના 'મુખ્ય નેતા' જાહેર કરવામાં આવ્યા. આ હોદ્દો ફક્ત પાર્ટીના સ્થાપક ઝેડોંગને જ આપવામાં આવ્યો હતો. બાદમાં રાષ્ટ્રપતિ માટે બે પાંચ વર્ષના કાર્યકાળના મુખ્ય નિયમમાં વિધાનસભા દ્વારા સુધારો કરવામાં આવ્યો. આનાથી તેમને 2022 માં પાર્ટીના મહાસચિવ તરીકે ચૂંટાઈ આવવાનો અને પછીના વર્ષે દેશના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે અભૂતપૂર્વ ત્રીજા પાંચ વર્ષના કાર્યકાળ માટે માર્ગ મોકળો થયો. શી જિનપિંગના બધા પુરોગામી બે કાર્યકાળ પછી નિવૃત્ત થાય છે, જ્યારે તેઓ કોઈપણ કાર્યકાળ મર્યાદા વિના સત્તામાં રહે છે. આનાથી તેમને આજીવન રાષ્ટ્રપતિનું બિરુદ મળે છે. વિશ્લેષકો કહે છે કે, સત્તામાં રહેવાની અથવા સત્તા વહેંચવાની તેમની યોજનાઓ 2027 માં આગામી પાંચ વર્ષીય CPC કોંગ્રેસ પહેલાં અથવા તે દરમિયાન નિષ્ફળ જવાની શક્યતા છે. ત્યાં સુધીમાં તેમનો ત્રીજો કાર્યકાળ પૂરો થઈ જશે .

બધા જ સમાચાર અને અપડેટ્સ મેળવવા માટે પ્લે સ્ટોર/ એપ સ્ટોર પર જઈને અથવા આ લાઈન પર ક્લિક કરીને ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ એપ