ચીજ-વસ્તુઓ બહારથી ઇમ્પોર્ટ કરવાની જગ્યાએ આપણા જ દેશમાં તે ચીજ-વસ્તુઓનું ઉત્પાદન કરવામાં આવે આ બાબત ભારતીય ડોક્ટર અને એન્જીનીયર્સનો મૂળ મંત્ર બની ગયો છે.
કોરોના વાયરસને પછાડવા ભારતીયોએ કરી કમાલ
કોઇ બનાવી એમ્બુ બેગ તો કોઇએ બનાવ્યું મીની વેન્ટિલેટર
માટે જ કોરોના વાયરસની મહામારી દરમિયાન સસ્તું વેન્ટિલેટર અને રેસ્પિરેટર બનાવી રહ્યા છે. જેથી મશીનો બહારથી ઇમ્પોર્ટ કરવાની જરૂર પડે નહીં. આ માટે ભારતમાં કેટલાય સ્ટાર્ટઅપ કામ કરી રહ્યા છે.
કેરળના સ્ટાર્ટ અપ મિશને બનાવી એમ્બુ બેગ
કેરળ સ્ટાર્ટઅપ મિશન અંતર્ગત એમઆઈટીનું સમર્થન ધરાવતા કોચી સુપર ફેબ લેબ દ્વારા એક અંબુ બેગ(Ambu bag)બનાવવામાં આવી છે, જે કોરોના વાયરસ મહામારીના આ યુગમાં જીવનરક્ષક સાબિત થઈ શકે છે. કેરળ સ્ટાર્ટઅપ મિશનના ડિરેક્ટર, ટોમ થોમસને જ્યારે ભારતમાં વેન્ટિલેટરના પાર્ટ્સ ન મળ્યા તો તેમને ઇમ્પોર્ટ કરવાની જરૂરીયાત ઉભી થઇ. ત્યારે તેણે એવા પ્રકારની વસ્તુઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો જે ભારતમાં સરળતાથી મળી શકે છે. તેણે કારની વિન્ડશિલ્ડ વાઇપર્સની મોટરનો ઉપયોગ કરીને આ અંબુ બેગ બનાવ્યો હતો.
આપને જણાવી દઈએ કે તે એમઆઈટીની ડિઝાઇનમાં આ નહોતી, તે થોમસ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. તે વેન્ટિલેટરનો વિકલ્પ નથી, પરંતુ તેણે અંબુ બેગને વધુ સારી બનાવી છે. પહેલાં, તબીબી કર્મચારીઓએ અંબુ બેગ વારંવાર દબાવવી પડતી હતી, હવે તે આપમેળે મોટરને કારણે થઈ જાય છે. 6 એપ્રિલ સુધીમાં તેના 10 એકમો બનાવીને તેમની ચકાસણી કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ તે વિશાળ માત્રામાં બનાવવામાં આવશે. તેની કિંમત માત્ર 10 હજાર રૂપિયા છે.
એન્જીનિયર કપલે બનાવ્યું સસ્તુ વેન્ટિલેટર
જો કોવિડ -19નો દર્દી યુવાન છે, તો તેને લગભગ 5-7 દિવસ સુધી વેન્ટિલેટરની જરૂર પડી શકે છે, જ્યારે દર્દી વૃદ્ધ છે, તો તેને લગભગ 3 અઠવાડિયા વેન્ટિલેટર પર રાખવાની જરૂર પડી શકે છે. ભારતમાં હમણાં વેન્ટિલેટરની અછત છે અને દુનિયાભરમાં આની જરૂરિયાત વધતી જાય છે, તેથી તે અછતને પહોંચી વળવું એક પડકાર છે. આવી સ્થિતિમાં, મહારાષ્ટ્રના સાંગલીમાં રહેતા એક દંપતી પ્રસાદ કુલકર્ણી (મિકેનિકલ એન્જીનીયર) અને અદિતિ કુલકર્ણી (ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જીનીયર) એ એક સસ્તું વેન્ટિલેટર બનાવ્યું છે, જેની કિંમત લગભગ 50 હજાર રૂપિયા છે, જે 5-15 લાખના મશીનોના મુકાબલે ખૂબ સસ્તું છે.
દરવાજો બંધ કરવાના ડિવાઇસથી બની એમ્બુ બેગ
ચંદીગઢના PGIMERનાં ન્યુરો એનેસ્થેટીસ્ટ ડો.રાજીવ ચૌહાણને ડોર ક્લોઝિંગ મશીન વડે એમ્બુ બેગ બનાવવાની પ્રેરણા મળી. તે કહે છે કે આઇસીયુમાં કામ કરતી વખતે, તે દુ:ખ અનુભવતા હતા કે લોકો માથાના ભાગે ઈજાથી મરી જાય છે કારણ કે મોટાભાગની હોસ્પિટલોમાં તેને સપોર્ટ આપવા માટે વેન્ટિલેટર નથી. ડોક્ટર ચૌહાણ કહે છે કે હાથથી અંબુ બેગ દબાવવાથી દર્દીઓના ફેફસાંને પણ નુકસાન થાય છે, પરંતુ દરવાજા બંધ કરનારા એક્ચ્યુએટરનો (Actuator) ઉપયોગ કરવાથી ફેફસાંને નુકસાન થતું નથી.
બાળકોના 72 વર્ષિય ડોક્ટર એસ.કે. ભંડારી છેલ્લા 6 મહિનાથી ઈન્દોર સ્થિત તેમના ઘરે વેન્ટિલેટર બનાવતા હતા. આ માટે, તે સ્થાનિક બજારમાંથી માલ લાવે છે અને બે ટેક્નિશિયનની મદદ લેતા હતા, જે ડિસ્કો અને ડીજે સાધનો રિપેર કરવાનું કામ કરે છે. આ બંને પહેલા ભંડારીની સારવાર લઇ ચૂક્યા છે, તેથી તે તેમની મદદ કરે છે. ભંડારી અનુસાર આ વેન્ટિલેટરની કિંમત 85,000 રૂપિયા છે. તેમણે કહ્યું કે આ વેન્ટિલેટર ફક્ત 12 વોલ્ટ વીજળીથી ચાલે છે, તેથી તેને એમ્બ્યુલન્સ અથવા તો નાની હોસ્પિટલોમાં પણ સરળતાથી ગોઠવી શકાય છે. માત્ર એટલું જ નહીં, તેમાં દરેક નળી દેખાય છે અને તેઓ દાવો કરે છે કે કોઈ નાની સમસ્યા માટે ટેકનિશિયનને બોલાવવાની જરૂર નથી, ડોક્ટર પણ તેને રિપેર કરી શકે છે.
ધમણ 1, વેન્ટિલેટરની કિંમત 1 લાખ
ગુજરાતના રાજકોટના ફર્મ જ્યોતિ સીએનસીએ પોતાના વેન્ટિલેટર ધમણ 1નું સફળતાપૂર્વક ટ્રાયલ કર્યું, જે ગઇકાલે જ બનીને તૈયાર થયું છે. આ ફર્મ ગુજરાત સરકારને 1000 વેન્ટિલેટર મફતમાં બનાવીને આપશે. જેની દરેકની કિંમત 1 લાખ રૂપિયા છે.
સેનિટાઇઝેશન યુનિટ યુવી મિકેનિઝમ
મહારાષ્ટ્રના પૂણે સ્થિત સ્ટાર્ટઅપ પેડકેર લેબે સેરોટાઈઝેશન યુનિટની રચના કરી છે, જેથી કોઇપણ પ્રકારના સંક્રમણથી મુક્તિ મેળવી શકાય જે કોરોના વાયરસ સામે લડવામાં મદદ કરે છે. ઉદ્યોગસાહસિક અઝિંક્ય ધારિયાએ જણાવ્યું હતું કે આ સેનિટાઇઝેશન યુનિટ યુવી મિકેનિઝમ પ્રમાણે કાર્ય કરે છે. આ યુનિટ 80 ચોરસ ફૂટ વિસ્તારને માત્ર 15 મિનિટમાં 99.99 ટકા ચેપ મુક્ત કરે છે.