વિદેશ નીતિમાં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનો કોઈ જોટો જડે તેમ નથી. વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી વ્યક્તિને અમેરિકાથી સીધા અમદાવાદ લાવીને ફરી એક વાર મોદીએ તેમની કૂટનીતિને સાબિત કરી દીધી છે. મોદીની આ દમદાર વિદેશનીતિ માત્ર અમેરિકા પુરતી જ સિમિત નથી. વિશ્વના કોઈ પણ દેશના વડાને મોદી પોતાની તરફ આકર્ષિત કરી શકે છે. વિશ્વના બે મોટા અને શક્તિશાળી દેશ અમેરિકા અને રશિયા. બન્ને પરસ્પર દુશ્મન દેશ છે. પરંતુ PM મોદી આ બન્ને દેશના વડાઓને એક જ લગામથી સારી રીતે હંકારી શકે છે અને તે પણ પોતાની મરજી પ્રમાણે. મોદી અમેરિકાના વિરોધ વચ્ચે રશિયા પાસેથી S-400 ડીલ કરી શકે છે. તો અમેરિકા પાસેથી રોમિયો ખરીદીને ટ્રમ્પને ખુશ કરી શકે છે.
મોદીની કૂટનીતિનો નથી કોઈ જોડ
બે મહાસત્તાઓને હંકારતા મોદી !
રશિયા, અમેરિકાને હેન્ડલ કરે તે મોદી
વિશ્વની બે મહાન નેતાઓ. એક છે વિશ્વની મહાસત્તા જગત જમાદાર અમેરિકાના પ્રેસિડન્ટ ડૉનાલ્ડ ટ્રમ્પ. જ્યારે બીજા, વિશ્વમાં એક સમયે જેનો ડંકો હતો અને વિશ્વની મહાશક્તિ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદીમીર પુતિન. આ બન્ને નેતાઓની શક્તિઓ વિશે વિશ્વને કંઈ જણાવવાની જરૂર નથી. બન્ને નેતાઓ પોતાના દેશમાં તો મહાન અને શક્તિશાળી છે જ સાથે વિશ્વમાં પણ તેમનો આગવો મિઝાઝ છે. પરંતુ આ બન્ને નેતાઓ એકબીજાના દુશ્મન છે તેમ કહીએ તો ખોટું નથી. રશિયા અને અમેરિકા વચ્ચે બળિયા સાબિત થવાની એવી હોડ છે કો બન્ને દેશ વચ્ચે કાોલ્ડ વૉર ચાલી રહ્યું છે. પરંતુ અહીં તમે એક ખાસ વાત ક્યારેય નોંટ નહીં કરી હોય કે આ બન્ને ભલે શક્તિશાળી નેતાઓ છે અને પરસ્પર એક બીજાના દુશ્મન છે. પણ આપણા પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી બન્ને જે રીતે હેન્ડલ કરે છે તે જોવા જેવું છે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અમેરિકાની ચૂંટણીને ધ્યાને રાખીને ભારત સાથે વધારી રહ્યા છે દોસ્તી
PM મોદી અમેરિકા જાય કે પછી ટ્રમ્પ હિન્દુસ્તાન આવે. પરંતુ જ્યારે આ બન્ને નેતાઓ એક બીજાને મળે છે ત્યારે એવું લાગે કો કાોઈ જૂના મિત્રો હોય. અમદાવાદમાં જોવા મળેલા ટ્રમ્પ અને મોદી દ્રશ્યો તેની સાક્ષી પુરે છે. હાલ સ્થિતિ એવી છે કે ટ્રમ્પની મોદીની જરૂરિયાત છે. વિશ્લષકોના મતે મૂળ વેપારી ટ્મ્પ્ર કંઈ એમ જ PM મોદી સાથે દોસ્તી નથી વધારી રહ્યા. અમેરિકા ફર્સ્ટનું સૂત્ર આપીને સામાં આવેલા ટ્રમ્પ હાલ ટ્રેડમાં ફસાયેલા છે. અમેરિકામાં ચૂંટણી આવી રહી છે. ટ્રમ્પની નજર હિન્દુસ્તાની મૂળ મતદાતાઓ પર છે. સાથે સાથે ભારત સાથે ટ્રેડ ડીલ પર છે. ટ્રમ્પ ઈચ્છી રહ્યા છે કે મિત્ર મોદી પોતાનું બજાર અમેરિકા માટે સંપૂર્ણ રીતે ખોલી દે. આનાથી ટ્રમ્પને એ ફાયદો થશે કે તેઓ પોતાની જનતાને જણાવી શકશે કે ટ્રેડ વધશે અને તેનો ફાયદો થશે. ભારત અમેરિકા વચ્ચે 142 અરબ ડૉલરનો વેપાર થાય છે. આ વેપાર ભારતના પક્ષે ઝુકેલો છે. એટલું જ નહીં બે હજાર અમેરિકન કંપનીઓ ભારતમાં કામ કરી રહી છે. જ્યારે ભારતની લગભગ 200 કંપનીઓ અમેરિકામાં કામ કરી રહી છે. ભારત વિશ્વનો સૌથી મોટો હથિયાર ખરીદનાર દેશ છે અને અમેરિકા સૌથી વધારે હથિયારો વેચતો દેશ 2008માં ભારત અમેરિકા વચ્ચે સંરક્ષણ વેપાર જ્યાં શૂન્ય હતો તે વર્ષ 2019માં વધીને 18 અરબ ડૉલર થયો. ભારત પરંપરાગત રીતે રશિયા પાસેથી હથિયારો ખરીદે છે. પરંતુ અમેરિકા હવે રશિયાના આ મોટા બજારાને તોડવા માગે છે. આનાથી ટ્રમ્પને ફાયદો થશે અને શત્રુ દેશ રશિયાની અર્થવ્યવસ્થા કમજોર થશે.
મોદી અમેરિકાને ખુશ રાખવાનો પ્રયાસ કરે પણ રશિયાને ક્યારેય ભૂલ્યા નથી
મોદી અમેરિકાને ખુશ રાખવાનો પ્રયાસ કરે જ છે. પરંતુ જૂના અને સાચા મિત્ર રશિયાને ક્યારેય ભૂલ્યા નથી. પૂર્વ પ્રધાનમંત્રી અટલ બિહારી વાજપેયીના સમયથી જ રશિયાની સાખ પર પ્રત્યેક્ષ કે પરોક્ષ રીતે પોતાનું નિયંત્રણ રાખનારા પુતિન PM મોદીના પ્રસંશક છે. રશિયા હાલ બદલાવના સમયમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે તેથી રશિયાને ભારતની ખુબ જ જરૂરિયાત છે. આઝાદીના દિવસથી ચાલી આવતી ભારત-રશિયાની મિત્રતાને મોદી આગળ વધારી રહ્યા છે. પુતિન અને મોદી એક બીજાને મળે ત્યારે તેમની કોમેસ્ટ્રી જોવા લાયક હોય છે. મોદી રશિયા જાય ત્યારે પુતિન ખુદ એરપોર્ટ પર લેવા આવી જાય છે. જ્યારે પુતિન ભારત આવે ત્યારે મોદી પણ તેમનું ઉત્સાહથી સ્વાગત કરે છે. ભારતને આ સમયે ઉર્જા અને હથિયારો સહિત અત્યાધુનિક ટેક્નિકની સખ્ત જરૂરિયાત છે. જે રશિયા આપવા માટે છે. વિશેષજ્ઞોનું માનીએ તો ભારતની સાથે સાથે રશિયાને ભારતના સહયોગની જરૂરિયાત છે. રશિયા પોતાના સુદુરવર્તી પૂર્વ વિસ્તારમાં વિકાસ કરવા ઈચ્છે છે, જ્યાં ચીની મૂળના લોકાોની સંખ્યા રશિયાનો કરતા પણ વધી ગઈ છે. રશિયા ત્યાં રોકાણ વધારીને પોતાના લોકાોને વધારે વસાવવા માગે છે. સામે રશિયા ભારતને આધુનિક હથિયારો પુરા પાડે છે.
અમેરિકાના તમામ દબાણ છતાં ભારત રશિયા પાસેથી ખરીદે છે હથિયારો
મોદી અને પુતિનની દોસ્તીની સાબિતી એ વાત પરથી થાય કો અમેરિકાના તમામ દબાણ છતાં ભારત રશિયા પાસેથી હથિયારો ખરીદવાનું ચાલુ રાખે છે. એન્ટી ગાઈડેડ મિસાઈલ પ્રણાલી S-400 રશિયા પાસેથી ભારતે ખરીદી છે. વિશ્લેષકાોના મતે અમેરિકા, રશિયા અને ચીન જ્યાં વૈશ્વિક મહાશક્તિઓ છે, ત્યાં ભારત અને જાપાન કોઈ પણ યુદ્ધમાં પાસુ પલટી શકે છે. રશિયાની અર્થવ્યવસ્થા સતત કમજોર થઈ રહી છે, તો ભારત સતત તેજીથી આગળ વધી રહ્યું છે. GDPમાં ભારત વિશ્વમાં પાંચમા સ્થાને છે, તો રશિયા બારમા નંબરે છે.
મોદી એક લાકડીથી ટ્રમ્પને પણ હાંકી શકે અને જૂના દોસ્ત રશિયાના પુતિનને પણ હાંકી શકે છે
વિદેશ નીતિમાં મોદીની માસ્ટરીને કોઈ ન પહોંચી શકે. મોદી એક લાકડીથી ટ્રમ્પને પણ હાંકી શકે અને જૂના દોસ્ત રશિયાના પુતિનને પણ હાંકી શકે છે. એ મોદી જ છે કો જેઓ વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી વ્યક્તિને અમેરિકાથી સીધા અમદાવાદ લાવી શકે છે. ચીનના જિનપિંગ હોય, જાપાનના શિન્જો આબે હોય કે ઈઝરાયેલના નેતન્યાહુ. મોદી વિશ્વના મોટામાં મોટા નેતાને પણ ઈચ્છે ત્યાં લાવી શકે છે. જે ટ્રમ્પ અમદાવાદ આવ્યા તેની સાથે જ ફરી સાબિત થયું છે. મોદીની કુટનીતિએ સાબિત કર્યું કો તેઓ વિશ્વના મહાન નેતા છે અને શક્તિશાળી નેતાઓની હરોળમાં પણ છે.