કેમ ઉજવાય છે બકરીઈદ? જાણો ઈસ્લામમાં કુરબાનીનું મહત્વ

ઈસ્લામ ધર્મમાં દર વર્ષે બે મોટા તહેવાર ધૂમધામથી ઉજવવામાં આવે છે. એક ઈદ-ઉલ-ફિત્ર (રમજાન) અને બીજો ઈદ-ઉલ-અઝહા (બકરીદ). ઈદ-ઉલ-અજહાના તહેવારે મુસ્લિમ ધર્મમાં નમાજ પઢવાની સાથે- સાથે જાનવરોની કુરબાની પણ આપવામાં આવે છે. ઈસ્લામ અનુસાર કુરબાની કરવી એ હજરત ઈબ્રાહિમની સુન્નત છે જેને અલ્લાહે મુસલમાનો પર વાજિબ કરી દીધી છે.

ઈદ-ઉલ-અજહાનો જશ્ન 3 દિવસ સુધી ધૂમધામથી મનાવવામાં આવે છે. તે પ્રમાણે કુરબાનીનો સિલસિલો પણ ઈદના દિવસ સહિત ત્રણ દિવસ ચાલે છે. ઈદના તહેવારે બજારોની રોનક પણ જોવા જેવી હોય છે. મુસ્લિમ ધર્મના લોકો અલ્લાહની રજા માટે કુરબાની કરે છે. ઈસ્લામ પ્રમાણે ફક્ત સારી નીતિથી કમાયેલા પૈસાથી જ કુરબાની માન્ય ગણાય છે. 

ઈસ્લામમાં કુરબાનીનું મહત્વ

ઈસ્લામમાં કુરબાનીનું ઘણું મહત્વ છે. કુરાનમાં ઘણી જગ્યાએ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે અલ્લાહે લગભગ 3 દિવસ સુઘી હઝરત ઈબ્રાહિમને સપના દ્વારા પોતાની સૌથી પ્રિય વસ્તુની કુરબાની કરવાનો હુકમ આપ્યો હતો. હઝરત ઈબ્રાહિમ અલૈહિસ્સલામને સૌથી પ્રિય તેમનો દિકરો હઝરત ઈસ્માઈલ હતો.

હઝરત ઈબ્રાહિમે આ કિસ્સો પોતાના દિકરા હઝરત ઈસ્માઈલને જણાવ્યો કે અલ્લાહે તેમને પોતાની સૌથી પ્રિય વસ્તુની કુરબાની કરવાનો હુકમ આપ્યો છે અને તેમના માટે સૌથી પ્રિય તેમનો દિકરો જ છે.

હઝરત ઈબ્રાહિમની આ વાત સાંભળીને હઝરત ઈસ્માઈલે અલ્લાહના હુકમનું પાલન કરવા માટે કહ્યુ અને પોતાના વાલિદ(પિતા)ના હાથે કુરબાન થવા માટે રાજી થઈ ગયા. તે સમયે હઝરત ઈસ્માઈલની ઉંમર લગભગ 13-14 વર્ષની હતી.

માનવામાં આવે છે કે હઝરત ઈબ્રાહિમને 80 વર્ષની ઉંમરે બાળક નસીબ થયું હતુ. હઝરત ઈબ્રાહિમ માટે પોતાના દિકરાની કુરબાની આપવી એક મોટી પરિક્ષા હતી જેમાં એક તરફ અલ્લાહનો હુકમ હતો તો બીજી તરફ દિકરાનો પ્રેમ. પણ હઝરત ઈબ્રાહિમ અને તેમના દિકરાએ અલ્લાહનો હુકમ પસંદ કર્યો.

દિકરાની કુરબાની આપતી વખતે ક્યાંક તેમની ભાવનાઓ આડી ન આવી જાય માટે તેઓએ પોતાની આંખ પર પટ્ઠી બાંધી અને દિકરા પર છરો ચલાવવા માટે તૌયાર થઈ ગયા.

પણ જેવો તેઓએ દિકરા પર છરો ચલાવ્યો તો અલ્લાહે તેમના દિકરાની જગ્યાએ દુંબા (એક જાનવર) મોકલી દીધું અને હઝરત ઈસ્માઈલની જગ્યાએ દુંબા(જાનવર) કુરબાન થઈ ગયુ. ત્યારથી દરેક સુખી મુસ્લિમ પર કુરબાની વાજિબ થઈ ગઈ.

ઈસ્લામ ધર્મમાં માનવામાં આવે છે કે અલ્લાહે જે પૈગામ હઝરત ઈબ્રાહિમને આપ્યો તે ફક્ત તેમની પરિક્ષા કરી રહ્યા હતા. જેથી એવો સંદેશો આપી શકાય કે અલ્લાહના ફરમાન માટે મુસલમાન પોતાનું બધું જ કુરબાન કરી શકે છે.