અમરેલી જિલ્લાના સાવરકુંડલામાં છેલ્લા સાત દાયકા કરતા વધારે સમયથી દિવાળીની રાત્રે ઇંગોરીયા યુદ્ધ જામે છે. દિવાળીને રાત્રે યોજાતા ઇંગોરીયા યુદ્ધની તૈયારીને આખરી ઓપ આપી દેવામાં આવ્યો છે.
સવાર અને કુંડલા વચ્ચે દિવાળીની રાત્રે જામશે યુદ્ધ
દિવાળીની રાત્રે જામશે અનોખું 'ઇંગોરીયા' યુદ્ધ
રાજાશાહી વખતથી ચાલી આવે છે પરંપરા
અહીંની દિવાળી અન્ય રાજ્યોમાં વખણાય છે
દિવાળીના પાવન પર્વની ઉજવણી તમે અનેક ઠેકાણ જોઈ હશે. પરંતુ જો તમે સાવરકુંડલામાં થતી દિવાળીની ઉજવણી જોશો તો આશ્ચર્યમાં મૂકાઈ જશો, કેમકે આ શહેરમાં દિવાળીના દિવસે દેશી ઇંગોરીયાથી બનેલા ફટાકડાથી યુદ્ધ ખેલાય છે. ત્યારે રાજાશાહી સમયની વર્ષો જૂની પરંપરાના ભાગરૂપે અહીં ઇંગોરીયા યુદ્ધની પરંપરાનું કેવી રીતે થાય છે વહન જોઈએ આ અહેવાલમાં...
સાવર અને કુંડલા વચ્ચે ખેલાય છે ઇંગોરીયા યુદ્ધ
આ દ્રશ્યો જોઈને આપને કદાચ એવું લાગશે કે ક્યાંક રમખાણ મચ્યું છે અથવા તો આગચંપી થઈ રહી છે. પરંતુ ના આ રમખાણ નથી પરંતુ આ લોકો તો દિવાળીની ઉજવણીનું રમમાણ છે. ધડાકા-ભડાકા અને આગચંપી જેવા લાગતા આ દ્રશ્યો સાવરકુંડલામાં ઉજવાતી વિશિષ્ટ દિવાળીના છે. આપણે ત્યાં દિવાળીના દિવસે ફટાકડા ફોડવાની પરંપરા છે, પરંતુ દિવાળીના દિવસે સાવરકુંડલા શહેરમા ઇંગોરીયા યુદ્ધ ખેલાય છે. રાજશાહી વખતથી અહીં ઇંગોરીયાથી આતશબાજી કરી દિવાળી ઉજવવાની પરંપરા ચાલી આવે છે.
દિવાળીની રાત્રે વર્ષો જૂની પરંપરા નિભાવશે યુવાનો
જોકે, ઈંગોરીયાના વૃક્ષો હવે લુપ્ત થઈ ગયા છે આથી તેનું સ્થાન કોકડાએ લીધું છે. પરંતુ નામથી તો ઇંગોરીયા યુદ્ધ જ કહેવાય છે. સાવર અને કુંડલા ગામ વચ્ચે નાવલી નદી આવેલી છે. નાવલી નદી સાવર અને કુંડલાને અલગ અલગ પાડે છે. દિવાળીના દિવસે આ બન્ને ગામના લોકો સામસામે ઇંગોરીયાથી બનાવેલા ફટાકડાથી યુદ્ધ ખેલે છે. છેલ્લા સેંકડો વર્ષોથી દર વર્ષે આ ઇંગોરીયા યુદ્ધની પરંપરા નિભાવાય છે.
ગંધક, સુરોખાર અને કોલસાથી બનાવાય છે ફટકડા
ઇંગોરીયા યુદ્ધ પહેલા બન્ને ગામના યુવાનો પૂરતા પ્રમાણમાં દેશી દારૂખાનાની તૈયારી કરી રાખે છે, અહીંના યુવાનો નોરતા પૂર્ણ થતાં જ કોકડા બનાવવાની તૈયારીઓમાં લાગી જાય છે. કોકડાના ઇંગોરીયા બનાવવામાં ગંધક, સુરોખાર અને કોલસાનો ઉપયોગ થાય છે, તેનું મિશ્રણ કરીને હર્બલ દારૂ ગોળો તૈયાર થાય છે જે દારૂગોળો કોકડામાં ભરી એક વિશિષ્ટ ફટાકડો તેયાર કરવા માં આવે છે જે સહેજ પણ નુકશાનકારક નથી. સ્થાનિક યુવાનો આ કોકડા દ્વારા દિવાળીના દિવસે કોઈ નાત-જાતના ભેદભાવ વિના ઇંગોરીયા યુદ્ધ રમે છે.