US-ચીનના ટ્રેડ વૉરના કારણે સસ્તું થઇ શકે છે ભારતમાં ક્રૂડ ઑઇલ

અમેરિકા અને ચીનની વચ્ચે ચાલી રહેલા ટ્રેડ વૉરના કારણે ભારતને ઇરાન પાસેથી તેલ ખરીદવામાં છૂટ મળી શકે છે. એવું બની શકે છે કે અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલ પ્રતિબંધ 4 નવેમ્બરના રોજ લાગુ પડશે ત્યારબાદ પણ ભારત ઈરાન પાસેથી ક્રુડ ઓઇલની ખરીદી કરી શકે છે. વાસ્તવમાં ચીનના ઓઇલ ઇમ્પોર્ટર યુનિપેકે અમેરિકાના શિપમેન્ટને રોકી દીધું છે. કહેવાય છે કે ટ્રેડ વૉરમાં હવે ચીન અમેરિકાથી આવતા ક્રુડ ઓઇલ પર પણ ઇમ્પોર્ટ ડ્યુટી લગાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.  જોકે ચીને ગત સપ્તાહમાં ઇમ્પોર્ટ ડ્યુટી ધરાવતા પ્રોડક્ટનું જે લિસ્ટ જાહેર કર્યું તેમાં ક્રુડ ઓઇલ સામેલ નથી. જાણાકરોનું કહેવું છે કે તેવું તેટલા માટે કરવામાં આવ્યું હતું કેમ કે કેટલાક શિપ્સ રસ્તામાં હતા અને રિફાઇનર્સ સાથે તેમનો સોદો પહેલાથી થઈ ગયો હતો. તો ચીન આ રીતે ઇમ્પોર્ટ ડ્યુટીનો હાઉ દેખાડી અમેરિકા સાથે સોદો કરવા માગે છે.

ઉદ્યોગ સાથે જોડાયેલ લોકોનું કહેવુ છે કે બંને સ્થિતિમાં ભારત માટે ફાયદો જ છે. ચીન એશિયાનો સૌથી મોટો ઓઇલ ઇમ્પોર્ટ કરતો દેશ છે અને ઈરાનનો સૌથી મોટો ગ્રાહક છે. ભારત ઈરાન પાસેથી તેલ ખરીદતો બીજો સૌથી મોટો ગ્રાહક છે. રિફાનિંગ કંપનીઓના જણાવ્યા મુજબ જો ચીન અમેરિકા પાસેથી તેલ નથી ખરીદતું તો તેનો સૌથી મોટો આયતકાર દેશ ભારત વધે છે. તેવામાં ભારત પોતાની આયાત 5-7 ટકા વધારીને અમેરિકા પાસે પોતાની શરતો પર તેલ આયાતના ભાવ નક્કી કરી શકવાનો મોકો છે તેમજ પ્રતિબંધો અંગે પણ પોતાની વાત મનાવી શકે છે.

તેમણે કહ્યું કે ‘આવી જ ટેક્ટિસ અમેરિકા વિરુદ્ધ વાપરીને ચીન પણ ઈરાન પાસેથી તેલ ખરીદવાનું ચાલુ રાખી શકે છે. જેનો મતલબ છે જ્યાં સુધી બજારમાં ઈરાનનું તેલ રહેશે ત્યાં સુધી ક્રુડના ભાવ પણ એક નિયત મર્યાદામાં રહેશે. જેનાથી ક્રુડ પર પ્રતિબંધની અસર ખાસ્સી થશે નહીં. 2010થી 2011 સુધી સાઉદી અરબ પછી ઈરાન જ ભારત માટે સૌથી મોટો ક્રુડ ઓઇલ સપ્લાયર હતો. પરંતુ અમેરિકાના પ્રતિબંધ બાદ ભારતે ક્રુડ ખરીદવાનું ઓછું કરતા તે સાતમા સ્થાને ચાલ્યો ગયો હતો.’