દેશમાં વસ્તુની આયાત અને નિકાસની વાત કરીએ તો છેલ્લા 4 મહિનાથી નિકાસમાં સતત ઘટાડો થઇ રહ્યો છે. દેશમાં જૂનમાં નિકાસમાં 12.51 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. મુખ્ય નિકાસ થતી વસ્તુની વાત કરીએ તો પેટ્રોલિયમ, કપડા, એન્જિનિયરિંગ સામાન, રત્ન આભૂષણની નિકાસ ઘટી છે. આયાતની વાત કરીએ તો આયાતમાં 47.41 ટકાનો ઘટાડો થતાં 18 વર્ષમાં પહેલી વખત ટ્રેડ સરપ્લસની સ્થિતિમાં આવ્યો છે. ઉદ્યોગ વાણિજ્ય મંત્રાલયે જાહેર કરેલા આંકડા મુજબ કોવિડ-19ના કારણે વૈશ્વિક ડિમાન્ડ ઘટતાં જૂનનાં નિકાસમાં 12.51 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. નિકાસ 21.91 અરબ ડોલર થઇ ગઇ છે. જ્યારે આયાત 47.59 ટકા ધટીને 21.11 અરબ ડોલર રહ્યો છે.
જો કે જૂનમાં નિકાસનો આંકડો સુધર્યો છે. એપ્રિલમાં 60.28 ટકા અને મે મહિનામાં 36.47 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આંકડા અનુસાર આયાત પણ સતત ચોથા મહીને ઘટી છે. જૂનમાં આ 47.59 ટકા ઘટીને 21.11 અરબ ડોલર રહ્યો. જેના કારણે સમીક્ષા હેઠળ મહીનામાં 0.79 અરબ ડોલરના ટ્રેડ સરપ્લસની સ્થિતિ રહી છે.
છેલ્લા 18 મહિનામાં આ પહેલ વખત જે જ્યારે ટ્રેડ સરપ્લસની સ્થિતિ ઉત્પન્ન થઇ છે. આ અગાઉ જાન્યુઆરી, 2020માં 10 અરબ ડોલરનો ટ્રેડ સરપ્લસ થયો હતો. તેલ આયાત જૂન મહીનામાં 55.29 ટકા ઘટીને 4.93 અરબ ડોલર રહ્યો. સોનું આયાત પણ સમીક્ષા હેઠળ મહીનામાં 77.42 ટકા ઘટીને 60.87 કરોડ ડોલર રહ્યો.
આભૂષણોની નિકાસ 50 ટકા, ચામડાની 40.5 ટકા, પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનની 31.65 ટકા, એન્જિનિયરિંગ સામાનની ઘટી છે. જો કે તલ, કોફી, ચા, તમાકુ, મસાલા, ઓષધિ અને રસાયણની નિકાસમાં વધારો થયો છે. આયાત વર્ગમાં જે ક્ષેત્રોમાં ઘટાડો થયો છે તેમાં સોનું, ચાંદી, પરિવહન ઉપકરણ, કોલસો, મશીનરી અને મસીન ઉપકરણ સામેલ છે.
નિકાસમાં ઘટાડો થતાં નિકાસ સંગઠનના મહાસંઘ અધ્યક્ષ શરદ કુમાર સર્રાફએ જણાવ્યું કે, જૂન મહિના આંકડા બતાવે છે કે, ટ્રે઼ડ સરપ્લસ 0.79 અરબ ડોલર થઇ ગયો છે. આ પહેલા જાન્યુઆરીમાં પણ આ સ્થિતિ હતી. હાલ આયાતનુ વિષ્લેષણ કરવાનો સમય છે. આયાતમાં પણ ઘટાડો થતાં ઉદ્યોગો પર મહિનાઓ સુધી માઠી અસર વર્તાશે. નિકાસને ગતિ આપવા માટે મુક્ત વ્યાપાર કરાર પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે.
એપ્રલિ જૂનમાં દરમિયાન નિકાસ 36.71 ટકા ઘટીને 51.31 ટકા થઇ ગઇ હતી. જયારે આયાત 52.43 ઘટીને 60.44 અરબ ડોલર રહી ગઇ છે. છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં વ્યાપાર નુકસાન 9.12 અરબ ડોલર થયું છે. ચાલુ નાણાંકીય વર્ષના પહેલા ત્રિમાસિકમાં તેલ આયાત 62.47 ટકા ઘટીને 13.8 અરબ ડોલર રહ્યું. એક વર્ષ પહેલા આ ત્રિમાસિકમાં આ 34.85 અરબ ડોલરનું હતું. નાણાંકીય વર્ષ 2019-20માં નિકાસ 314.31 અરબ ડોલર હતું.