અટકળો / કોણ છે આ રસોઇયો? જે રશિયામાં પુતિનનો ઉત્તરાધિકારી બને તેવી ચર્ચા, 9 વર્ષ તો જેલમાં રહ્યો

• રશિયામાં એક નેતા ઝડપથી ઉભરતા જોવા મળી રહ્યા છે
• આ રસોઈયો લઈ શકે છે રશિયામાં રાષ્ટ્રપતિ પુતિનનું સ્થાન
• 9 વર્ષ જેલમાં રહ્યા બાદ ખોલી પોતાની રેસ્ટોરન્ટ

રશિયા અને યુક્રેનની વચ્ચેના યુદ્ધને આવતા મહિને એક વર્ષ પૂર્ણ થઈ જશે. શરૂઆતમાં જે યુક્રેનને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન હળવાશથી લઈ રહ્યા હતા. તેણે છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી યુદ્ધમાં રશિયાની સ્થિતિ લોઢાના ચણા ચાવવા જેવી કરી દીધી છે. લગભગ એક વર્ષ સુધી યુદ્ધના ખેંચાવાના કારણે રાશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિનની પણ ટીકા થવા લાગી છે. હવે રશિયામાં એક નેતા ઝડપથી ઉભરતા જોવા મળી રહ્યા છે અને એવી અપેક્ષા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે તેઓ આવાનારા દિવસોમાં પુતિનનું સ્થાન લઈ શકે છે. આ નેતા બીજુ કોઈ નહીં પણ પુતિનના રસોઈયા યેવગેની પ્રિગોઝિન છે. યેવગેનીને રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનના ઉત્તરાધિકારી તરીકે વર્ણવવામાં આવી રહ્યા છે. તેના સંકેત આ 4 વાતોમાંથી મળે છે...

61 વર્ષીય યેવગેની એ કટ્ટરપંથીઓમાં લોકપ્રિય છે જેઓ  રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની વધતી ઉંમરને યુક્રેન યુદ્ધમાં નિષ્ફળતા માટે જવાબદાર માને છે. સાથે જ કટ્ટરપંથીઓની વચ્ચે તેમને પુતિન કરતા પણ વધુ ખતરનાક માનવામાં આવે છે.

પુતિનની સૌથી નજીકના યેવગેની રશિયામાં સૌથી પાવરફુલ બનતા જઈ રહ્યા છે. યેવગેની યુક્રેનના યુદ્ધમાં મળી રહેલી નિષ્ફળતાઓ માટે ખુલ્લેઆમ રશિયન રક્ષા મંત્રાલય અને રક્ષા મંત્રી સર્ગેઈ શોઇગુની ટીકા કરી રહ્યા છે. પુતિન તેનો વિરોધ પણ નથી કરી રહ્યા.

પુતિનની બગડતી તબિયત અંગે પણ અનેક અહેવાલો આવ્યા છે. એક અહેવાલ મુજબ, પુતિન પાર્કિન્સન્સથી લઈને કેન્સરથી પીડિત હોવાના સમાચાર છે. એટલે કે જો પુતિનને કંઈક થાય છે, તો યેવગેની રશિયાના રાષ્ટ્રપતિની રેસમાં સૌથી આગળ હશે. યેવગેની તેમના વેગનર ગ્રુપના ભાડાના સૈનિકોને રશિયાના સૌથી અસરકારક ફાઈટિંગ ફોર્સ તરીકે રજૂ કરે છે. 

9 વર્ષ જેલમાં રહ્યા બાદ શરૂ કર્યો બિઝનેસ 
યેવગેની પ્રોગોજિનનો જન્મ 1 જૂન 1961ના રોજ સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં થયો છે. રાષ્ટ્રપતિ પુતિનની જેમ યેવગેની પણ સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં મોટા થયા છે. રશિયન કોર્ટના ડોક્યૂમેન્ટ અનુસાર, યેવગેનીને 1981માં મારમારી, લૂંટ અને છેતરપિંડી માટે દોષી ઠેરવવામાં આવ્યા હતા અને તેમને 13 વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી હતી. જો કે, સોવિયત યુનિયનના પતન પછી 9 વર્ષ પછી યેવગેનીને મુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. યેવગેનીએ જેલમાંથી બહાર આવ્યા પછી બિઝનેસ કરવાનું નક્કી કર્યું. સૌથી પહેલા હોટ ડોગનો સ્ટોલ લગાવવાનું શરૂ કર્યું. આ પછી શ્રીમંત લોકો માટે રેસ્ટોરન્ટ ખોલી.

બોટ પર ખોલી રેસ્ટોરન્ટ 
યેવજેનીએ તેના ભાગીદારો સાથે મળીને ડોક કરેલી બોટ પર રેસ્ટોરન્ટ ખોલી. તેને ઝડપથી ખૂબ લોકપ્રિયતા મળી અને સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં સૌથી ફેશનેબલ ડાઇનિંગ સ્પોટ બની ગઈ. લોકપ્રિયતાનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે પુતિન પોતે વિશ્વના નેતાઓ સાથે આ રેસ્ટોરન્ટમાં ગયા હતા. 2003માં પુતિને પોતાનો જન્મદિવસ પણ આ રેસ્ટોરન્ટમાં ઉજવ્યો હતો.

ઘણી વખત તેઓ પ્લોટો પણ કરતા હતા સાફ 
રેસ્ટોરન્ટમાં જ્યારે પણ આ પ્રકારનું મોટું આયોજન થતું, ત્યારે યેવગેની મોટા મોટા મહેમાનોની આસપાસ જ રહેતા હતા. ઘણી વખત તેઓ ખાલી પ્લેટોને પણ સાફ કરતા હતા. પુતિને પણ તેમને નોટિસ કર્યા હતા. એકવાર સેન્ટ પીટર્સબર્ગના મેગેઝિન ગોરોડ 812 સાથેની વાતચીતમાં યેવગેનીએ કહ્યું કે રાષ્ટ્રપતિ પુતિને જોયું કે કેવી રીતે મેં કિઓસ્કથી મારો બિઝનેસ શરૂ કર્યો. સાથે જ હું એક વેઈટરની જેમ જ મારી રેસ્ટોરન્ટમાં કામ કરતો હતો.

કોનકોર્ડ કેટરિંગ કર્યું હતું શરૂ
પુતિનના સંપર્કમાં આવ્યા પછી યેવગેનીએ કોનકોર્ડ કેટરિંગ શરૂ કર્યું. આ પછી યેવગેનીને રશિયાની શાળાઓ અને સેનાને જમવાનું પહોંચાડવા માટેના મોટા સરકારી કોન્ટ્રાક્ટ મળવા લાગ્યા. તેમને રાષ્ટ્રપતિના ભોજન સમારંભનું આયોજન કરવાની તક પણ મળી. આ પછી તેઓ પુતિનના રસોઈયા અથવા શેફ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યા. ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી ફાઉન્ડેશન અનુસાર, યેવગેનીને છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં 3.1 બિલિયન ડોલર અથવા રૂ. 26,000 કરોડના સરકારી કોન્ટ્રાક્ટ મળ્યા છે.

2016ની યુએસ ચૂંટણીને પ્રભાવિત કરવાનો આરોપ
પોતાના રેસ્ટોરન્ટ અને કેટરિંગના બિઝનેસમાંથી મોટી સંપત્તિ બનાવ્યા બાદ યેવગેનીએ તેમના રસોડામાંથી બહાર પગ મૂક્યો. યુએસ પ્રોસિક્યુટર્સ અનુસાર, યેવગેની ઈન્ટરનેટ રિસર્ચ એજન્સીના માલિક છે, જે કંપની રશિયાની ટ્રોલ ફેક્ટરીને ભંડોળ પૂરું પાડે છે. તેનું કામ સોશિયલ મીડિયા પર કાલ્પનિક નામથી અમેરિકા વિરુદ્ધ જુઠ્ઠાણું ફેલાવવાનું છે. આરોપ છે કે, આ જ કંપનીએ 2016ની અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના સમર્થન અને હિલેરી ક્લિન્ટનની ટીકા કરતા મેસેજ કર્યા હતા. એટલે કે એક રીતે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીને પ્રભાવિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.

વેગનર આર્મી માટે પણ કરે છે ફંડિંગ 
યેવગેની રશિયન સરકારના સમર્થિત લડવૈયાઓના ખતરનાક ગ્રુપ વેગનર સાથે પણ સંકળાયેલા છે. ઘણા વર્ષોની અટકળો પછી યેવગેનીએ પોતે સપ્ટેમ્બર 2022માં તેનો સ્વીકાર કર્યો. રશિયાની પ્રાઈવેટ સેના તરીકે ઓળખાતી વેગનર આર્મીની રચના 2014માં થઈ હતી.

ઘણા નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે, યેવગેની પ્રિગોગીનના પ્રભાવ ક્ષેત્ર અથવા શક્તિ વિશે કોઈ સવાલ જ નથી. જોકે, તે જોવું રહ્યું કે શું તેઓ તેમના વધતા પ્રભાવને રાજકીય કારકિર્દીમાં બદલી શકે છે કે નહીં. 

રાજકારણમાં જોડવાને લઈને આપ્યું હતું મોટું નિવેદન
મોટાભાગના રાજનેતાઓની જેમ યેવગેની પણ તેમની મહત્વાકાંક્ષાને ઓછું મહત્વ આપે છે. તાજેતરમાં તેમણે કહ્યું હતું કે હું લોકપ્રિય બનવાની કોશિશ નથી કરતો. મારું કામ મારી માતૃભૂમિ પ્રત્યેની મારી ફરજ નિભાવવાનું છે. રાજકારણમાં જોડાવાના પ્રશ્નને બાજુ પર રાખો, મારી કોઈ રાજકીય પાર્ટી બનાવવાની કોઈ યોજના નથી. જોકે, રશિયામાં તેમનો ઉદય અને ક્રેમલિનમાં તેમના વર્ચસ્વને અવગણી શકાય નહીં. સ્વાભાવિક રીતે ઘણા લોકો કહી રહ્યા છે કે આ વ્યક્તિ આગામી રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર છે.