ભાજપ જો કે શરૂઆતના ટ્રેન્ડમાં સૌથી મોટી એટલે કે સિંગલ લાર્જેસ્ટ પાર્ટી બનીને બહાર આવી હતી પરંતુ હાલના તબક્કે આરજેડી સૌથી મોટી પાર્ટી બનતી દેખાઈ રહી છે. જેડીયુ ત્રીજા નમ્બર પર અને કોંગ્રેસ ચોથા નમ્બર પર જઈ રહી છે. આ ચૂંટણીના જો કે ઘણા એવા પાસા છે જે અતિદૂરગામી પરિણામ આપી શકે છે.
બિહારની ચૂંટણીને લઇને બન્યા ઘણા સમીકરણો
કોરોના કાળની દેશની પહેલી ચૂંટણી
હિન્દી બેલ્ટનું એક પ્રમુખ રાજ્ય છે બિહાર
બિહાર ચૂંટણીના ટ્રેન્ડમાં જો કે શરૂઆતથી જ એનડીએ લીડ કરી રહ્યું છે, પરંતુ ત્યાર બાદ સમીકરણો બદલાયા હતા અને મહાગઠબંધને એકધારી આગેકૂચ કરી હતી જેણે લઈને બંને ગઠબંધનો વચ્ચેનું અંતર પણ ઘટીને અમુક સીટોનું જ રહી ગયું હતું, અને અબંને વચ્ચે કાંટે કી ટક્કર જેવો ખેલ જોવા મળ્યો હતો.
1 ચૂંટણી પંચ હીરો બન્યું
આ સમયની બિહાર વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ ઘણી ખાસ હતી કેમ કે ભારતમાં કોરોના વાયરસ મહામારી વકર્યા બાદની આ સૌથી પહેલી મોટી ચૂંટણી હતી અને તેની સાથે જ અન્ય રાજ્યોમાં 56 જેટલી સીટો પાર પેટાચૂંટણી પર યોજાઈ હતી માટે જ કોરોના કાળની ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને આ સૌ પ્રથમ ચૂંટણી હતી. માટે ચૂંટણી પંચે શરૂઆતથી જ કોરોનાની ગાઈડલાઇનના પાલન માટે જે પ્રયત્નો કર્યા હતા તે કોઈ પણ મહામારીમાં પણ દેશના લોકતંત્રને ધબકતું રાખવા ચૂંટણી યોજી શકાય છે તે પુરવાર થયું છે.
2. સૌ પ્રથમ કોરોના કાળની ચૂંટણી
કોરોના કાળમાં દેશના સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા રાજ્યોમાંથી એક એવા બિહારની ચૂંટણી હતી, કે જેનું હંમેશા દેશની રાષ્ટ્રીય રાજનીતિમાં એક ખાસ સ્થાન રહ્યું છે. બિહાર એ લોકસભાની 41 જેટલી બેઠકો ધરાવે છે અને હિન્દી બેલ્ટનું એક પ્રમુખ રાજ્ય છે, અહીંની રાજનીતિ દેશની રાજનીતિને હંમેશા સ્પર્શતી રહી છે, અને અહીં છેલ્લી અમુક ચૂંટણીઓથી જોઈએ તો આ રાજ્ય એટલી બધી રાજકીય ઉઠાપટકનું કેન્દ્ર રહ્યું છે કે તેનાથી આ ચૂંટણી રસપ્રદ બની જાય છે.
3. એક બે નહિ પરંતુ ચાર ગઠબંધન
આ વખતે ચૂંટણીમાં ભલે મુખ્યત્વે લડાઈ એનડીએ અને મહાગઠબંધન વચ્ચે હતી પરંતુ આ બંને ગઠબંધનનો એક સમયે એક્ટિવ હિસ્સો રહેલા અને ચૂંટણી સમયે અલગ પડેલા ઘણા પક્ષોએ ત્રીજો અને ચોથો મોરચો પણ બનાવ્યો હતો, જેમણે સીટો તો નથી મેળવી પરંતુ મતવિભાજન એ હદે કરી નાખ્યું છે કે મુખ્ય બે માંથી એક પણ ગઠબંધન પૂર્ણ રીતે જીતના દાવા કરી શકતું નથી લડાઈ કટોકટની બની રહી છે અને સરકાર કોની બનશે તેનો જવાબ હજુ સુધી સ્પષ્ટ નથી. ટૂંકમાં રસાકસી માટેનું ફેક્ટર સાબિત થયા છે.
4. એનડીએમાં હવે ભાજપ ડ્રાયવર અને બિહારમાં હવે યુવા જોશ
જેડીયુના અધ્યક્ષ નીતીશ કુમાર જાહેરમાં કહી ચૂક્યા છે કે આ તેમની છેલ્લી ચૂંટણી છે અને જેડીયુને ગત વિધાનસભા કરતા સીટોમાં જે નુકસાન ગયું છે તેનાથી ભાજપ પણ ચિંતિત છે, પહેલી વાર ભાજપ ઘણા સારા માર્જિનથી જેડીયુ કરતા આગળ છે , માટે પહેલા બિહાર એનડીએમાં જ્યા જેડીયુ સિનિયર પાર્ટનર હતું ત્યાં હવે જો એનડીએ સરકાર બની તો સીએમ કદાચ નીતિશ હશે પણ ડ્રાઈવર ભાજપ હશે.
બિહારમાં ચિરાગ પાસવાન અને તેજસ્વી જેવી નવી પેઢી મેદાનમાં આવી ચૂકી છે માટે ભાજપે અથવા એનડીએ એ પણ આગામી સમયમાં યુવા ઉમેદવારને ઉતારવો જરૂરી થઈ પડશે. આમ બિહાર જે હાલ દેશનું સૌથી યુવા રાજ્ય છે ત્યાં હવે નવી યુવા પેઢી આવશે તે નક્કી છે.
5. એનડીએ ના બે પક્ષો કુરબાન, ભાજપને ફાયદો કે નુકસાન
એનડીએમાં ભાજપનો એક સાથી પક્ષ બિહારમાં નબળો પડ્યો છે સરવાળે જેનું નુકસાન ભાજપને જશે, એક સાથી પક્ષ એલજેપી નું આ પરિણામો બાદ શું થશે તે કહી શકાય તેમ નથી, ભાજપ જરૂરથી પોતે મજબૂત થયું છે પરંતુ તે એટલી બધી સીટો નથી મેળવી શક્યું કે બે મુખ્ય સાથીઓના જનાધારની પૂર્તિ કરી શકે આમ ક્યાંકને ક્યાંક એનડીએનો જનાધાર ઘટ્યો છે,
એલજેપીને પડદા પાછળથી જો ભાજપનું ઉત્તેજન હોય તો પોતાના બે સાથી પક્ષોને કુરબાન કરીને જે મેદાન ખુલ્લુ કર્યું છે તેમાં ભાજપ આવી શકશે અથવા કોઈ બીજા પક્ષના હાથ મજબૂત થશે તે આવનારો સમય જ કહેશે.
6. કોંગ્રેસ હજુ પણ નબળી, આત્મમંથનનો સમય
કોંગ્રેસને 70 બેઠકો આપીને આરજેડીએ પોતાની હાર નિશ્ચિત કરી એવું આ પરિણામો સૂચવી રહ્યા છે, એનડીએમાં જે નબળો સાથી જેડીયુ પુરવાર થયો તે કામ મહાગઠબંધન માટે કોંગ્રેસે કર્યું છે, બે ગાંઠબંધનો વચ્ચે જે કટોકટીની લડાઈ ચાલી રહી છે તેનું કારણ એનડીએમાં ભાજપનું મજબૂત અને જેડીયુનું કમજોર પ્રદર્શન અને મહાગઠબંધનમાં કોંગ્રેસનું કમજોર અને આરજેડીનું દમદાર પ્રદર્શન છે,
7. બંગાળની ચૂંટણીમાં પણ પડશે પ્રભાવ
સૌના આશ્ચર્ય વચ્ચે બિહાર ડાબેરીઓને બે આંકડામાં સીટોનું આવવું તે રાજકારણની નવી દિશા સૂચવે છે. આ પરિણામ દૂરગામી પ્રભાવો પાડશે, બિહાર એ બંગાળનું પાડોશી રાજ્ય છે, બંગાળ એ રાજ્ય છે જ્યાં આગામી વર્ષે ચૂંટણી છે, ભાજપના સ્થાપક શ્યામા પ્રસાદ મુખર્જીનું ગૃહ રાજ્ય હોવાથી તે ભાજપના કાયમી લક્ષ્યમાં રહે છે.
તાજેતર લોકસભા ચૂંટણી અને ત્યાર બાદ મમતા સરકારની સાથે ભાજપની થયેલી હિંસક અથડામણો જેવી ઘટનાને લઈને આગામી ચૂંટણી મમતા અને ભાજપની દ્વિપક્ષીય રહે તેવુ મનાઈ રહ્યું હતું, પરંતુ ડાબેરીઓ આ રાજ્યના સૌથી જૂના ખેલાડીઓ છે, બિહારમાં તેમનું મજબૂત થવું મમતા અને ભાજપ બંને માટે ચિંતાનો વિષય બની શકે છે, આમ બંગાળની જનતાને વધુ એક વિકલ્પ મળશે.
8. પીએમ મોદી અને ભાજપ મજબૂત
ગુજરાત, બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ અને મધ્ય પ્રદેશના ચૂંટણી પરિણામો ભાજપની મજબૂતી સૂચવી રહ્યા છે, આમ આર્થિક મંદી, લોકડાઉન, કોરોના, બેરોજગારી, ઘટતું જીડીપી, મોંઘવારી, જેવા પ્રશ્નો છતાં પણ દેશ ની જનતા પ્રાદેશિક પક્ષોને કે કોંગ્રેસને હજુ ય પીં મોદી અને ભાજપ નો વિકલ્પ નથી માનટી તે વધુ એકવાર પુરવાર થયું છે અને ભાજપ હજુ પણ મજબૂત છે તે જોઈ શકાય છે
9. મુસ્લિમ મતદારો અસમંજસમાં
બિહારમાં AIMIM ની સાથે જ કોંગ્રેસ, RJD,JDU,HAM,VIP,LJP,CPI ગઠબંધન અને RLSP જેવી સેક્યુલર કહેવાતી પાર્ટીઓમાં મુસ્લિમ મતદારોનું મતવિભાજન થયું દેખાઇ રહ્યું છે અને તેની સામે ભાજપનું અન્ય જાતિઓથી ઉપર જઈને હિન્દુત્વનું રાજકારણ જેને વિકાસનું અને સેક્યુલર પક્ષોની સાથે રાખીને વરખ ચડાવેલું સોશિયલ એન્જિનિયરિંગ મજબૂત પુરવાર થયું છે, 30 ટકાથી વધુ મુસ્લિમ બહુલ ક્ષેત્રોમાં ભાજપનું સરસાઈ સાથે બહાર આવવું તે આને પુરવાર કરે છે.