BIG NEWS / સુપ્રીમ કોર્ટે ઈલેક્શન કમિશનરની નિયુક્તિ મામલે કેન્દ્રને કર્યા વેધક સવાલ: જે દિવસે આવેદન એ જ દિવસે નિયુક્તિ?

• ઈલેક્શન કમિશનરની નિયુક્તિ મામલે  સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી શરૂ 
• સુપ્રીમ કોર્ટે ઈલેક્શન કમિશનરની નિયુક્તિ મામલે કેન્દ્રને કર્યા વેધક સવાલ
• જે દિવસે આવેદન એ જ દિવસે નિયુક્તિ? : સુપ્રીમ કોર્ટ  

દેશના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર અને ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂકને લઈને સુપ્રીમ કોર્ટની બંધારણીય બેંચમાં સુનાવણી શરૂ થઈ ગઈ છે. કેન્દ્ર સરકારે ચૂંટણી કમિશનર અરુણ ગોયલની નિમણૂકની ફાઇલ બેંચને આપી હતી. કેન્દ્ર સરકાર વતી એટર્ની જનરલ (AG) આર વેંકટરમણીએ જજોને ફાઇલો સોંપી. 

શું કહ્યું એટર્ની જનરલે ? 

એટર્ની જનરલે કહ્યું, "હું આ કોર્ટને યાદ અપાવવા માંગુ છું કે,  અમે આના પર મીની ટ્રાયલ નથી કરી રહ્યા." આના પર જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "ના..ના, અમે સમજીએ છીએ." આ પછી એટર્ની જનરલ આર વેંકટરામણીએ સમગ્ર પ્રક્રિયા વિશે વિગતવાર માહિતી આપી. તેમણે કહ્યું કે, કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલય પોતે સંભવિત ઉમેદવારોની યાદી તૈયાર કરે છે. પછી તેમાંથી સૌથી યોગ્ય પસંદ કરવામાં આવે છે. આમાં વડાપ્રધાનની પણ ભૂમિકા છે.

શું કહ્યું સુપ્રીમ કોર્ટે ? 

સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને સવાલ કરતા કહ્યું કે, ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂકમાં આટલી ઉતાવળ શા માટે? આટલી સુપરફાસ્ટ નિમણૂક શા માટે? જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "અમે 18મી તારીખે આ મામલાની સુનાવણી કરીએ છીએ. જે દિવસે તમે ફાઇલ ફોરવર્ડ કરો છો, તે જ દિવસે પીએમ તેમના નામની ભલામણ કરે છે. આટલી ઉતાવળ શા માટે?"

આ સાથે જસ્ટિસ અજય રસ્તોગીએ કહ્યું કે, આ જગ્યા છ મહિના માટે હતી. પછી જ્યારે કોર્ટે આ મામલે સુનાવણી શરૂ કરી તો પછી અચાનક નિમણૂક કેમ? શા માટે વીજળીની ગતિએ નિયુક્તિ કેમ? જસ્ટિસ અજય રસ્તોગીએ ફાઈલ કઈ ઝડપે ખસેડી અને એપોઈન્ટમેન્ટ કરવામાં આવી તે અંગે સવાલ ઉઠાવતા કહ્યું કે, "બધું 24 કલાકમાં થઈ ગયું. આટલી ઉતાવળમાં તમે તપાસ કેવી રીતે કરી?"

સુપ્રીમ કોર્ટમાં શું થયું ? 

• એટર્ની જનરલે કહ્યું કે તેઓ દરેક વાતનો જવાબ આપશે, પરંતુ કોર્ટે તેમને બોલવાની તક આપવી જોઈએ.
• જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "અમે બંધારણને લઈને ખરેખર ચિંતિત છીએ. રાખવામાં આવેલી યાદીના આધારે તમે 4 નામોની ભલામણ કરી છે. મને કહો કે કાયદા મંત્રીએ નામોના વિશાળ પૂલમાંથી આ નામો કેવી રીતે પસંદ કર્યા?"
• એટર્ની જનરલે કહ્યું કે આ માટે કોઈ લિટમસ ટેસ્ટ ન હોઈ શકે.
• જે બાદમાં કોર્ટે પૂછ્યું કે, કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલયે તે ચાર નામો કયા આધારે પસંદ કર્યા? તમે તે ચારમાંથી યોગ્ય એક કેવી રીતે પસંદ કર્યું?" જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "અમે સરકાર દ્વારા અપનાવવામાં આવેલી પ્રક્રિયાથી વધુ ચિંતિત છીએ. પસંદગી પ્રક્રિયાના માપદંડ શું છે, જેને અનુસરવામાં આવ્યું હતું. જો તે કાળજીપૂર્વક પસંદ કરવામાં આવે તો તે ફક્ત યસ માણસની વાત હશે. તમારે ઉદ્દેશ્યપૂર્વક જણાવવું જોઈએ કે, પસંદ કરેલ વ્યક્તિનો શૈક્ષણિક રેકોર્ડ ઉત્તમ છે અને તે ગણિતમાં સુવર્ણ ચંદ્રક વિજેતા છે, પરંતુ પોસ્ટ માટે સ્વતંત્રતા જરૂરી છે.
• એટર્ની જનરલે કહ્યું, "તે લિટમસ ટેસ્ટ નથી અને વફાદારી નક્કી કરવા માટે લેન્સ નથી".
• જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "અમને કહો કે કાયદા અને ન્યાયપ્રધાન ડેટા બેઝમાંથી આ 4 નામ કેવી રીતે પસંદ કરે છે અને પછી વડાપ્રધાન નિયુક્ત કરે છે? તમારે અમને જણાવવું પડશે કે માપદંડ શું છે?"
• જસ્ટિસ બોઝે કહ્યું, આ ઝડપ આશ્ચર્યજનક છે.
• એટર્ની જનરલે કહ્યું, "તે પંજાબ કેડરનો વ્યક્તિ છે."
• જસ્ટિસ બોઝે કહ્યું, "આ ગતિ શંકા પેદા કરે છે.
• એટર્ની જનરલે કહ્યું, "કોઈપણ વ્યક્તિ આ ડેટાબેઝ જોઈ શકે છે. તે વેબસાઈટ પર છે. તે DoPT દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે."
• જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "તો પછી 4 નામો કેવી રીતે શોર્ટલિસ્ટ કરવામાં આવ્યા? અમે તે જાણવા માંગીએ છીએ?"
• એટર્ની જનરલે કહ્યું, "ચોક્કસ આધારો છે. જાણે કે, ચૂંટણી પંચમાં તેમનો કાર્યકાળ હશે."
• જસ્ટિસ જોસેફે કહ્યું, "તમારે સમજવું જોઈએ કે આ વિરોધી નથી. તે અમારી સમજણ માટે છે. અમે સમજીએ છીએ કે આ તે સિસ્ટમ છે, જેણે સારી રીતે કામ કર્યું છે, પરંતુ અમે જાણવા માંગીએ છીએ કે તમે આ ડેટાબેઝ કેવી રીતે બનાવો છો ?"
• જસ્ટિસ રસ્તોગીએ કહ્યું, "તે જ દિવસની પ્રક્રિયા, તે જ દિવસે મંજૂરી, તે જ દિવસે અરજી, તે જ દિવસે એપોઇન્ટમેન્ટ. ફાઇલ 24 કલાક સુધી પણ ખસેડી ન હતી. વીજળીની ઝડપથી કામ થયું." 
• એટર્ની જનરલે કહ્યું, "જો તમે દરેક પગલા પર શંકા કરવાનું શરૂ કરો છો, તો સંસ્થાની અખંડિતતા અને સ્વતંત્રતા અને લોકોની ધારણાને અસર થશે. શું એક્ઝિક્યુટિવને દરેક કેસમાં જવાબ આપવો પડશે?"

જસ્ટિસ જોસેફે ટીપ્પણી કરી કે તમે ચૂંટણી કમિશનર બનવા માટે માત્ર એવા લોકોને જ પસંદ કરો, જેઓ નિવૃત્તિના આરે છે અને છ વર્ષ સુધી મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરની છ વર્ષની મુદત પૂરી કરી શક્યા નથી! શું આ તાર્કિક પ્રક્રિયા છે? અમે તમને ખુલ્લેઆમ કહીએ છીએ કે તમે ભરતી પ્રક્રિયાની કલમ 6નું ઉલ્લંઘન કરી રહ્યાં છો.