દેશમાં ખૂબ જ ઝડપથી સ્માર્ટફોન યુઝર્સની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. વર્ષ 2020 માં, તે વધીને 70 કરોડ જેટલી થઈ ગઈ છે અને હજુ આગામી પાંચ વર્ષમાં આ સંખ્યા 97 કરોડને વટાવી જશે. ઇન્ટરનેટ સેવાઓ વધતા અને સ્માર્ટફોનમાં ઇન્ટરનેટ વપરાશમાં વધારો થતાં સાયબર ક્રાઇમના બનાવોમાં ખૂબ જ મોટો વધારો થયો છે. આ બાબતે ચિંતા વધુ ઘેરી બની શકે છે.
દેશમાં ઝડપથી વધી રહી છે સ્માર્ટફોન ધારકોની સંખ્યા
વર્ષ 2020 સુધીમાં હાલમાં આ સંખ્યા 70 કરોડ જેટલી હશે
આગામી પાંચ વર્ષમાં 97 કરોડને પાર પહોંચી શકે છે આંકડો
એક અંદાજ મુજબ હાલમાં દર 39 સેકન્ડમાં સાયબર એટેક કરવામાં આવી રહ્યા છે. આગામી વર્ષોમાં સાયબર ક્રાઇમ્સ કોઈપણ સરકાર માટે સૌથી મોટો પડકાર સાબિત થઈ શકે છે. સાયબર એટેકથી બચવા માટે નિષ્ણાતો હવે તકનીકી અને કાયદાકીય પરિવર્તન અને સુધારાની પુરજોરથી માંગણી કરી રહ્યા છે.
સ્માર્ટફોન વપરાશકારો ઝડપથી વધી રહ્યા છે
સ્ટેટિસ્ટા નામની ફર્મના એક અહેવાલ મુજબ, દેશમાં સ્માર્ટફોન ગ્રાહકોની સંખ્યા લગભગ 70 કરોડ (69.607 કરોડ) સુધી પહોંચી ગઈ છે. માત્ર એક વર્ષમાં, આ સંખ્યા 76 મિલિયનને પાર થઈ જવાનું અનુમાન છે. વર્ષ 2023 સુધીમાં દેશમાં સ્માર્ટફોન ધારકોની સંખ્યા 87.538 કરોડ અને વર્ષ 2025 સુધીમાં 97.389 કરોડ હોવાનો અંદાજ છે.
ગામડાઓમાં આ બાબતે શહેરોને પણ વટાવી ગયા
સ્માર્ટફોન વપરાશની બાબતમાં ગ્રામીણ વિસ્તારોએ શહેરોને પણ પાછળ છોડી દીધા છે. સેલ્યુલર ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, ઇન્ટરનેટ અને સ્માર્ટફોન વપરાશની બાબતમાં, ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વર્ષ 2018 સુધીમાં 35 ટકાનો વિકાસ નોંધાયો છે, જ્યારે શહેરી વિસ્તારોમાં આ વૃદ્ધિ માત્ર સાત ટકાની નજીક રહી છે. ગ્રામીણ લોકો પણ તેમના બજેટનો 25 ટકા જેટલો ખર્ચ મોબાઇલ સેવાઓ પર કરી રહ્યા છે, જ્યારે શહેરી વિસ્તારોમાં આ આંકડો ફક્ત 26 ટકા જેટલો જ છે.
ભારતીય ગ્રાહકો સ્માર્ટફોન દ્વારા સૌથી વધુ ઇન્ટરનેટ સેવાઓનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. ઇન્ટરનેટ સેવાઓનાં કુલ વપરાશકારોમાંથી, ઇન્ટરનેટ પર સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરતા લોકોની સંખ્યા 38 ટકાથી વધુ છે. એક એવો અંદાજ છે કે સ્માર્ટફોન યુઝર્સની સંખ્યામાં વધારાની સાથે, ઇન્ટરનેટ આધારિત સેવાઓનાં ગ્રાહકોની સંખ્યામાં પણ વધારો થશે અને આની સાથે સાયબર ક્રાઇમની ઘટનાઓમાં પણ વધારો થશે.
આ રીતે ગુનાઓ વધી રહ્યા છે
NCRB 2019 નો રિપોર્ટ સૂચવે છે કે સ્માર્ટફોનના વપરાશની સાથે સાયબર ક્રાઇમના કેસોમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2018 ની સરખામણીએ 2019 માં શહેરી વિસ્તારોમાં સાયબર ક્રાઇમની ઘટનાઓમાં 82 ટકાનો વધારો થયો છે. 2018 માં સાયબર ક્રાઇમની કુલ 18,732 ઘટનાઓ નોંધાઈ હતી, જે 2019 માં વધીને 44546 થઈ ગઈ છે. સૌથી ચિંતાજનક બાબત એ છે કે સાયબર ક્રાઇમના કુલ 60 ટકા જેટલા બનાવોમાં ચીટીંગના બનાવો સૌથી વધુ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.
મોટા કાયદાકીય સુધારાઓ જરૂરી છે
સાયબર લો ના એક્સપર્ટસનું માનવું છે કે સાયબર ફ્રોડ ના ગુનેગારોને અન્ય ગુનાઓની તુલનામાં પકડવું ખૂબ મુશ્કેલ છે કારણ કે આ ગુનાઓ દૂરના વિસ્તારો અને દેશની સરહદોની બહારથી કરવામાં આવે છે. આ સ્થળોએ તકનીકી-કાનૂની અવરોધને લીધે, સુરક્ષા એજન્સીઓ અને સરકારોની પહોંચ પણ સરળ નથી.
દેશની અંદર થતા સાયબર ક્રાઈમને રોકી શકાય છે
તે જ સમયે, દેશની અંદર થતાં સાયબર ક્રાઈમ ને રોકવું ખૂબ મુશ્કેલ નથી. આધાર જેવી આઇડીના ઉપયોગને ફરજિયાત કરીને અને ઇન્ટરનેટ આધારિત તમામ સેવાઓ એક્સેસ કરવા માટે કોઈપણ પ્લેટફોર્મ પર બનાવટી એકાઉન્ટ બનાવવાની પર પ્રતિબંધ લગાવીને સાયબર ક્રાઈમને કાબૂમાં કરી શકાય છે.
આ માટે, દરેક મોટી સેવાઓ માટે ભારતમાં તેના સ્ટેશનો બનાવવું ફરજિયાત કરવું જોઈએ.સાયબર લોના નિયમોને પણ સખત કરવા જોઈએ. અમેરિકન-યુરોપિયન દેશોએ પહેલાથી જ તેમના કાયદા કડક બનાવ્યા છે. અહીં ઘણા સાયબર ક્રાઇમ કેસમાં આજીવન કેદ સુધીની સજા થઈ શકે છે, જ્યારે ભારતમાં હજુ પણ આવા કડક કાયદાઓનો અભાવ છે.