નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે બેઠક બાદ કહ્યું કે રાજ્યો GST વળતર ચુકવણી પર સહમતિ સધાઈ નહોતી. આ બાબતે સ્પષ્ટ છે કે GST કલેક્શનમાં ઘટાડો થવાને કારણે ઓછી થતી આવક માટે રાજ્યોએ આ વર્ષે લોન લેવી પડશે. કેન્દ્ર સરકાર આ માટે લોન નહીં લે. તે જ સમયે, GST વળતર સેસ 5 વર્ષથી વધુ સમય માટે મુલતવી રાખવામાં આવ્યો છે.
રાજ્યોની લોનનો ભાર ઉપાડવાની કેન્દ્રની મનાઈ
રાજ્યો GST વળતર ચુકવણી પર સહમત ન થયા
GST કલેક્શનમાં ઘટાડો થવાને કારણે રાજ્યોએ લોન લેવી પડશે
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ ની અધ્યક્ષતાવાળી GST કાઉન્સિલની બેઠક પૂરી થઈ છે. મીટીંગ દરમિયાન GST કલેક્શન ના અભાવને કારણે મહેસૂલી ખોટની ભરપાઇ કરવા રાજ્યોને વળતર ચૂકવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવી શક્યો નથી. હકીકતમાં, નુકસાનની પુનપ્રાપ્તિ અંગે કેન્દ્ર દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલા બે વિકલ્પો પર બેઠકમાં બધા રાજ્યો એકમત ન હતા.
42મી બેઠકનો જ ભાગ હતી આજની બેઠક
મહત્વનું છે કે આજની બેઠક 5 ઓક્ટોબરે મળેલી GST કાઉન્સિલની 42 મી બેઠકનો જ ભાગ હતી. આ બેઠકમાં નાણાં રાજ્યમંત્રી અનુરાગસિંહ ઠાકુર, તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોના નાણાં પ્રધાનોએ વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા ભાગ લીધો હતો.
સેસ 5 વર્ષથી વધુ સમય માટે મુલતવી રાખવામાં આવ્યો છે
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારામને બેઠક બાદ જણાવ્યું હતું કે GST વળતર ની ચુકવણી અંગે તમામ રાજ્યોમાં સહમતિ નથી. આ બાબતે સ્પષ્ટ છે કે GST કલેક્શનમાં ઘટાડો થવાને કારણે ઓછી થતી આવક માટે રાજ્યોએ આ વર્ષે લોન લેવી પડશે. આ માટે કેન્દ્ર સરકાર લોન લેશે નહીં.
મીટિંગ દરમિયાન સેસ, સેસ કલેક્શન અને સેસ કલેક્શન પીરિયડ જેવા ઘણા મહત્વના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારામને કહ્યું કે GST વળતર સેસ 5 વર્ષથી વધુ સમય માટે મુલતવી રાખવામાં આવ્યો છે. એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે રાજ્યોએ આ ઉધાર સેસ દ્વારા ચૂકવવું પડશે. આનાથી તેમના પર કોઈ વધારાનો ભાર નહીં પડે. તેમણે તમામ રાજ્યોને આ મામલે સંમત થવાની અપીલ કરી છે.
કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યોને આવક સરભર કરવા માટેના બે વિકલ્પો આપ્યા હતા
ઓગસ્ટ 2020 માં યોજાયેલી કાઉન્સિલની બેઠકમાં કેન્દ્રએ GST ની ભરપાઇ કરવા માટે બે વિકલ્પો સૂચવ્યા હતા. પ્રથમ, રાજ્યોને વિશેષ વિંડોઝ આપવામાં આવશે. આ હેઠળ તેઓ ભારતીય રિઝર્વ બેંક RBI પાસેથી લોન લઈ શકે છે. આમાં રાજ્યોને ઓછા વ્યાજ દરે 97,000 કરોડ રૂપિયાની લોન મળી શકે છે. આ રકમ સેસ સંગ્રહમાંથી 2022 સુધી જમા કરાવી શકાશે. બીજા વિકલ્પ તરીકે, કેન્દ્રએ કહ્યું હતું કે, સ્પેશિયલ વિંડો હેઠળ રૂપિયા 2.35 લાખ કરોડની લોન લઈ શકાય છે. દેશના 21 રાજ્યોએ આને ટેકો આપ્યો હતો.
10 બિન-ભાજપ શાસિત રાજ્યોએ લોન લેવાની ના પાડી
જે રાજ્યોએ લોન લેવાના વિકલ્પ સાથે સંમત થયા હતા, તેઓને સપ્ટેમ્બર 2020 ના મધ્ય સુધીમાં 97,000 કરોડ રૂપિયા ઉધાર લેવાની તક મળી હતી. જો કે, 10 બિન-ભાજપ શાસિત રાજ્યોએ તેને સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
તેમનું કહેવું છે કે કેન્દ્રએ તેમને લોન લઈને GST વળતરની ભરપાઇ કરવી જોઈએ. નોંધનીય છે કે હાલ સુધીમાં આંધ્ર પ્રદેશ, અરુણાચલ પ્રદેશ, આસામ, બિહાર, ગોવા, ગુજરાત, હરિયાણા, હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ-કાશ્મીર, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, મણિપુર, મેઘાલય, મિઝોરમ, નાગાલેન્ડ, ઓડિશા, પુડુચેરી, સિક્કિમ, ત્રિપુરા, ઉત્તરાખંડ અને યુપીએ લોનનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો છે.