આપણા દેશમાં વર્ષ 2013થી મેન્યુઅલ સ્કેવેન્જિંગ પર કાયદાથી પ્રતિબંધ મુકાયેલો છે. વળી ભારત સરકારે સમગ્ર દેશમાં સ્વચ્છ ભારત અભિયાન પણ શરૂ કર્યું હતું ત્યારે પણ આ વાતનો ખ્યાલ રખાયો હતો. જોકે તેમ છતાં પણ ગટર સાફ કરવા મેન હોલમાં ઉતરતા સફાઈ કામદારોના મોતની ઘટનાઓ સમયાંતરે સામે આવતી રહે છે. ત્યારે હવે સમયની એ જરૂરિયાત છે કે આ દિશામાં ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે. જો કે આ દિશામાં તામિલનાડૂના કેટલાક વિદ્યાર્થીઓએ પહેલ કરી છે.
સફાઇ કર્મીઓના ગટરની સફાઇ દરમિયાન હવે નહીં થાય મોત
તામિલનાડૂના વિદ્યાર્થીઓએ ગટર સાફ કરી શકે તેવો રોબોટ બનાવ્યો
સફાઈ કર્મચારીની સમસ્યાનો મળ્યો ઉકેલ
આપણા દેશમાં સફાઈની સૌથી મોટી સમસ્યા છે. જો કે દેશમાં છેલ્લાં ઘણા વર્ષોથી સફાઈ અંગેના કાર્યક્રમો અમલમાં મૂકાતા રહે છે. છેલ્લે દેશમાં સ્વચ્છભારત અભિયાન પણ હાથ ધરાયું હતું. જો કે આ વિવિધ ઝુંબેશો દ્વારા બાહ્યસફાઈ પણ ઘણો ભાર મુકાયો પરંતુ ખુલ્લી ગટરના મેન હોલમાં ઊતરીને સફાઈ કરવાની પદ્ધતિમાં કોઈ પરિવર્તન આવ્યું નથી.
તામિલનાડૂના વિદ્યાર્થીઓની અનોખી શોધ
જેના કારણે સેપ્ટિક ટેન્ક સાફ કરતા કે ગટરના મેન હોલમાં ગુંગળાઈને મોતને ભેટવાના કિસ્સા અનેક વાર સામે આવે છે. ત્યારે હવે તામિલનાડૂના કોઈમ્બતૂરના રોબોટિક અને ઓટોમેશન ટેકનોલોજી સાથે જોડાયેલા વિદ્યાર્થીઓએ મેન હોલની સફાઈ માટે રોબોટ બનાવ્યો છે. યુવા એન્જિનિયરોએ તૈયાર કરેલું આ યંત્રનો આશય માનવ દ્વારા થતાં ગટર સફાઈ કામનો અંત લાવવાનો છે..
1993થી આજ સુધીમાં 801 સફાઇ કામદારો ગટરની સફાઇ કરતા પામ્યા છે મૃત્યુ
ગટર સાફ કરવા ઉતારતી વખતે સફાઈ કર્મચારીઓને ફરજિયાત સુરક્ષા સાધનો પૂરા પાડવાના હોય છે. પરંતુ આ જ સુધી આ નિયમોનું દેશમાં ક્યાંય પાલન કરવામાં આવતું નથી. એક અંદાજ પ્રમાણે દેશમાં લગભગ 1.8 લાખ લોકો સફાઈકામ સાથે સંકળાયેલા છે. નેશનલ કમિશન ફોર સફાઈકર્મચારીસના આંકડા પ્રમાણે 1993થી આજ સુધીમાં દેશમાં ગટરની સફાઈ કરતી વખતે કુલ 801 સફાઈ કામદારો મોતને ભેટી ચૂક્યા છે.
ટેકનોસેવી યુવાઓ બનાવ્યો ગટરની સફાઇ કરી શકે તેવો રોબોટ
ત્યારે હવે કોઈમ્બતુરના ટેકનોસેવી યુવાઓ દ્વારા બનાવવમાં આવેલો આ મેનહોલ ક્લીનર રોબોટ અનેક રીતે આશીર્વાદ રૂપ બને તેમ છે. આ રોબોટિક યંત્ર બે ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. તેનું એક યુનિટ બહાર માનવદ્વારા સંચાલિત હોય છે. જ્યારે બીજુ મેન હોલમાં ઊતરીને સફાઈનું કામ કરે છે. આ રોબોટ કંપ્રેશરથી કામ આપે છે. આ રોબોટિક યંત્રને ગટરના ઝેરીવાયુ, ઓક્સિજનનો અભાવ, ગરમી કે અમાનવીય પરિસ્થિતિ નડતા નથી. આ રોબોટ સાથે કેમેરા પણ જોડાયેલા છે. જે કેમેરા રાત્રિ દરમિયાન પણ મેનહોલના ઊંડાણના દ્રશ્યો ઝીલવા સક્ષમ છે. આ સ્ટેન્ડિ રોબોટિક યંત્ર સાથે મોનિટર પણ જોડાયેલા છે.
સફાઈ કર્મચારીની સમસ્યાનો મળ્યો ઉકેલ
આ રોબોટિક યંત્ર સફાઈ કર્મચારીઓના જીવના જોખમ અને અમાનવી કામની સમસ્યા સામે ઉકેલની આશા સમાન છે. આશા રાખીએ કે દેશભરમાં ગટરોની સફાઈ માટે હવે ઓટોમેટિક રોબોટ મશીનને ઉપયોગ થાય અને સફાઈ કર્મચારી તેને માત્ર ઓપરેટ કરવાનું કામ કરે નહીં કે, સુરક્ષા સાધન વગર ગટમાં ઉતરવાનું.