આક્ષેપ / સ્વચ્છ સર્વેક્ષણઃ જિંગલના ગતકડાથી જીતશે અમદાવાદ?

હવે જ્યારે સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧નાં ઢોલનગારાં ફરી વાગ્યાં છે તેવા સમયે શહેરને સ્વચ્છ અને સાફસૂથરું બનાવવાના બદલે સત્તાવાળાઓએ જિંગલનાં ગતકડાં શરૂ કર્યાં છે. આશરે ૧૬ મિનિટના જિંગલમાં તંત્રે લોકોને સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧માં અમદાવાદને જીતાડવાની હાર્દિક અપીલ કરી છે, પરંતુ ડોર ટુ ડોર કામગીરીના ગોટાળા કહો કે જાહેર શૌચાલયની ગંદકી કે પછી શહેરમાં ઠેરઠેર જોવા મળતા ન્યૂસન્સ પોઇન્ટ ગણો, પરંતુ લોકોને તંત્રની સફાઈ કામગીરીથી ખાસ સંતોષ નથી તો શું માત્ર જિંગલના ગતકડાથી સ્વચ્છતા સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧માં 'જીતશે અમદાવાદ' કે પછી તંત્રને નિષ્ઠાપૂર્વક કામગીરી કરીને લોકોને આંખે ઊડીને વળગે તેવી સ્વચ્છતા આપવાના લેશમાત્ર રસ નથી તેવી ચર્ચા ઊઠી છે.

કોરોના મહામારીના કારણે સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧નું નવેસરથી પ્લાનિંગ ઘડી કઢાયું છે, જોકે શહેરને ક્લીનસિટી ઓનપેપર બતાવવા તંત્ર પાણીની જેમ પૈસા વાપરશે અને યેનકેન પ્રકારેણ ગોઠવણમાં પાવરધા સત્તાધીશો ફરી અમદાવાદનો દેશનાં ટોપ ટેન સ્વચ્છ શહેરમાં સમાવેશ કરશે તેવી ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે.

હવે સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧ અંતર્ગત લોકોના સ્વચ્છતા અંગે  ફિડબેક મેળવવાના ૧૦૦ માર્ક્સ છે એટલે સત્તાવાળાઓએ ૧૬ મિનિટની જિંગલ બનાવીને આ ફિડબેકમાં મ્યુનિ. તંત્રને ૧૦૦માંથી ૧૦૦ માર્ક્સ આપવાની અપીલ કરી છે. જિંગલમાં એમ કહેવાયું છે કે સ્વચ્છ સર્વેક્ષણમાં અમદાવાદનો પહેલો નંબર ત્યારે આવે જ્યારે વધુ ને વધુ માર્ક્સ મળે. એટલે (કેન્દ્રની ટીમનો) ફોન આવે ત્યારે ૧૦૦માંથી ૧૦૦ માર્ક્સ જરૂર આપીએ.

'જીતશે અમદાવાદ, જીતાડશે અમદાવાદ' તેવું સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧માં સૂત્ર આપીને રહેણાક વિસ્તારમાં રોજ એક વાર, જાહેર જગ્યાઓમાં રોજ બે વાર સફાઈ કરવામાં આવતી હોઈ આપણું ફળિયું આટલું સ્વચ્છ રહે છે તેવો તંત્રે દાવો કર્યો છે તેમજ કચરાગાડી સૂકો અને ભીનો કચરો અલગ લેવાનો આગ્રહ રાખે છે.

શહેરમાં જાહેર શૌચાલય ચોખ્ખાં અને સાફ હોય છે એટલે એ માટે પણ ૧૦૦ માર્ક્સ આપી જ દઈએ! ગૂગલ એપ પર 'નિયર બાય એસબીએમ ટોઇલેટ' અથવા મારી નજીકનું એસબીએમ ટોઇલેટ સર્ચ કરવાથી તમને ટોઇલેટનું લોકેશન મળી જશે, જેની નાગરિકોને સુવિધા પૂરી પાડી હોવાનું ગૌરવ પણ સત્તાવાળાઓએ સ્વયંભૂ અનુભવીને જાતે પોતાની જ પીઠ થાબડી છે, જોકે ગંદકીની ફરિયાદ કરવા તંત્રનો સીસીઆરએસ કમ્પ્લેન નંબર ૧૫૫૩૦૩ કે અમદાવાદ ૩૧૧ સેવા એપ્લિકેશન કે કેન્દ્રની સ્વચ્છતા એપ્લિકેશન પર ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો તેવો ઉલ્લેખ કરી શહેરમાં ફેલાયેલા ઉકરડાનો આડકતરો સ્વીકાર કરાયો જ છે.

દરમિયાન કેન્દ્રના સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ વોટ ફોર યોર સિટીની એપ પર અમદાવાદીઓ શહેરની સ્વચ્છતા અંગે ગુજરાતીમાં તેમનો વિચાર જણાવી શકે છે, જેમાં રાજ્ય, જિલ્લો, શહેર, ભાષા, ઉંમર, છેલ્લા છ મહિનાથી અમદાવાદના નિવાસી છો, નામ, ફોન નંબર, લોકેશન જણાવીને સ્વચ્છ સર્વેક્ષણના વિવિધ પ્રશ્નોના ઉત્તર આપી શકો છો.

જેમાં તમે જાણો છો કે તમારું શહેર સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧માં ભાગ લઈ રહ્યું છે, સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૦માં તમારા શહેરનો ક્રમ જાણો છો, તમારા પાડોશની સ્વચ્છતાના સ્તર માટે તમારા શહેરને કેટલા ગુણ આપવા ઇચ્છો છો, જાહેર અને વ્યાવસાયિક સ્થાનની સ્વચ્છતા, સૂકો-ભીનો કચરો અલગ અલગ આપવા માટે કહેવામાં આવે છે?

જાહેર શૌચાલયની સ્વચ્છતા અંગેના માર્ક્સ વગેરે કુલ આઠ પ્રશ્નના ઉત્તર આપ્યા બાદ નાગરિકના મોબાઇલ નંબર પર સ્વચ્છ કોડનો ઓટીપી મોકલાવાય છે, જેની એન્ટ્રી કર્યા બાદ નાગરિકનું સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ-૨૦૨૧માં ભાગ લેવાની નોંધ લેતો એસએમએસ તેના ફોનમાં આવે છે.

જોકે ટ્વિટર પર તંત્રની નાગરિકોને આ સર્વેક્ષણમાં પોઝિટિવલી ભાગ લેવાની અપીલની અનેક લોકોએ હાંસી ઉડાવી છે. કેટલાકે તો તંત્ર કેમ આવું ફેક વોટિંગ ઇચ્છે છે તેવો રોષ દર્શાવ્યો છે. આના બદલે સફાઈની નક્કર કામગીરી કરો તેવી શિખામણ આપીને તેમના વિસ્તારના રોડની યાદી આપીને તેને પહેલાં સાફ કરવાની ઉગ્ર રજૂઆત કરી છે.