મજબૂરી / જીવના જોખમે અભ્યાસ, ગુજરાતનાં આ ગામનાં વિદ્યાર્થીઓ ચોમાસામાં પણ નદી ઓળંગવા મજબૂર

આજે રાજ્યનાં શહેરોમાં માળખાકીય સુવિધા  વિકસી રહી છે પરંતુ અંતરિયાળ ગામડાઓમાં હજુ પણ રોડ રસ્તાની સુવિધાના અભાવે અનેક નાગરિકોને હાલાકી વેઠવી પડે છે અને તેમાં પણ ખાસ નદી નાળા પર પુલની સુવિધાના અભાવે અનેક વિદ્યાર્થીઓનું શિક્ષણ બગડી રહ્યું છે. વાત કરીએ પંચમહાલ (panchmahal) જિલ્લાનાં કાલોલ તાલુકાનાં પરુણા ગામની. જ્યાં ગોમા નદી (GOMA RIVER) પર પુલ ન હોવાનાં કારણે વિદ્યાર્થીઓ ચોમાસામાં પાણીમાં પગપાળા પસાર થઈ સ્કૂલે જવા મજબૂર થયા છે. ત્યારે જોઈએ આ અહેવાલ.

પંચમહાલ જીલ્લાનાં કાલોલ તાલુકામાં આવેલા પરૂણા ગામ પાસેથી પસાર થતી ગોમા નદીના અને તેના પરથી પસાર થતાં વિદ્યાર્થીઓનાં અહીં ભણવા આવતા વિદ્યાર્થીઓ તંત્રના આંખ આડા કાનના કારણે પાણી પર પસાર થઈ અપડાઉન કરવા મજબૂર બન્યા છે. પરૂણા ગામ ગોમા નદીને કાંઠે વસેલું છે. જ્યાં સામે કાંઠે આવેલા કાશીયા ઘોડા, અગાસીની મુવાડી જેવા ગામના બાળકો અભ્યાસ માટે પરૂણા ગામની પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાએ આવે છે. વિદ્યાર્થીઓને અભ્યાસ માટે ગોમા નદી પસાર કરી અને પરૂણા ગામની શાળાએ આવવું પડે છે. જો કે, ગોમા નદી ચોમાસામાં બે કાઠે વહે છે. જેના કારણે નદીનાં પટમાંથી પસાર થતી વખતે ચોમાસામાં વિદ્યાર્થીઓ પર સતત જીવનું જોખમ ઝળુંબતું રહે છે.

ચોમાસા દરમ્યાન નદી પસાર કરવા માટે માધ્યમિક શાળાના વિધ્યાર્થીઓ માનવ સાંકળ રચી  પ્રાથમિક શાળાના નાના વિદ્યાર્થીઓને નદી પસાર કરાવે છે. તો કોઈ વાર નદીમાં પાણીનો પ્રવાહ વધારે હોય ત્યારે વાલીઓનો સંપર્ક કરી અને બાળકોને શાળાએથી લઈ જવા માટે પણ બોલાવવા પડે છે. શાળા ચાલુ હોય ત્યારે વરસાદ વરસે અને નદી સતત બે કાંઠે વહેતી થઈ જાય તેવા સંજોગોમાં બાળકોને પરત મોકલવાના બદલે શાળામાં રાખવાની વ્યવસ્થા કરવી પડે છે. કેમ કે નદીમાંથી પસાર થઈ શકાય તેમ ન હોય તેવા સંજોગોમાં સામે કાંઠે જવા માટે વીસ કિલોમીટર કરતાં વધુનો ઘેરાવો ફરવો પડે છે.

પરુણા પ્રાથમિક શાળામાં ધોરણ 1થી 8નાં વર્ગમાં સામે કાંઠેથી પચાસ જેટલા બાળકો ભણવા માટે આવે છે. પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાનાં વિદ્યાર્થીઓને આવવાના અને પરત જવાના સમયે ગોમા નદીમાં પાણીનું લેવલ કેટલું છે તે એક વાલી કે શિક્ષક પાણીમાં પટ પસાર કરીને તેનું પ્રમાણ જાણીને આવે છે. તે બાદમાં સબ સલામત લાગે તો એક પછી એક વિદ્યાર્થીને નદીના પટમાં ઉતારાય છે. તો કેટલીક વાર પાણીનો વધારે પ્રવાહ હોય તો શાળા છૂટ્યા પછી પણ પાણી ઓસરવાની રાહ જોઈ કલાકો સુધી બાળકો નદીનાં કાંઠે બેસી રહેતા હોય છે. શાળાનાં આચાર્ય દ્વારા બાળકો માટે ટ્રાન્સપોર્ટેસનની વ્યવસ્થા કરવા માટેની પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી પરંતુ રસ્તાનાં અભાવે કોઈ પણ વાહન માલિક ટ્રાન્સપોર્ટેશન સુવિધા આપવા માટે તૈયાર નથી થતાં.

આ વિસ્તારમાં પુલ બનાવવા માટે લાંબા સમયથી માંગ કરવામાં આવી રહી છે પરંતુ તંત્રએ હજુ એ માગણી કાને ધરી નથી. ત્યારે સમગ્ર બાબતને લઈને જીલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિકારી દ્વારા હવે ખાતરી આપવામાં આવી છે કે જોખમી રીતે નદી પસાર કરી અભ્યાસ માટે આવતા આ બાળકો માટે તેમના ગામ કાશીયા ઘોડા ગામમાં જ શાળા શરુ કરવામાં આવશે. તંત્ર દ્વારા આપવામાં આવેલી આ ખાતરી કેટલી કારગર નિવડે છે તે જોવું રહ્યું કેમકે અગાઉ અનેક રજુઆતોને ધ્યાને ન લેનાર તંત્ર હવે કેવી કાર્યવાહી કરે છે તે પણ એક સવાલ છે.