વર્તમાન સમયમાં લગભગ તમામ વ્યક્તિ સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ કરે છે અને ઘણીવાર છેતરાઇને પોતાનું નુક્સાન પણ કરી બેસે છે. તેવામાં લોકોએ સાવચેત થઇને સોશિયલ મીડિયાનો યોગ્ય ઉપયોગ કરવો જોઇએ.
સાયબર ક્રાઇમ કરવાથી થઇ શકે છે કાનૂની કાર્યવાહી
સોશિયલ મીડિયાનો યોગ્ય ઉપયોગ કરવો અનિવાર્ય
10 લાખનું દંડ અને આજીવન જેલ સુધીની સજાની જોગવાઇ
આજનાં આ આધુનિક યુગમાં મોબાઇલની મદદથી ઘરે બેઠાં લગભગ તમામ વસ્તુઓ તમારા હાથમાં આવી પહોંચે છે. વિદેશમાં બેઠેલા કોઇ વ્યક્તિનો વીડિયો સેકેન્ડ્સમાં તમે જોઇ શકો છો. મોબાઇલ થકી આજે મોટાભાગનાં લોકો સોશિયલ મીડિયા સાથે જોડાઇ ગયાં છે. તેવા સમયે જો એપલિકેશન્સનો યોગ્ય ઉપયોગ કરવામાં ન આવે તો સોશિયલ મીડિયા તમારું આર્થિક નુક્સાન તો કરે જ છેે પણ સાથે તમને દંડ અને કાનૂની સજાનો પણ ભોગ બનાવી શકે છે. સોશિયલ મીડિયા પર કરેલી એક નાની ભૂલ તમને આજીવન જેલ જેવી ગંભીર સજાનો પણ શિકાર બનાવી શકે છે.
આ બાબતોનું રાખવું ધ્યાન
કોઇ પણ પોસ્ટ કરતાં પહેલાં તમને ખ્યાલ રહેવો જોઇએ કે તમે શું પોસ્ટ કરી રહ્યાં છો? શું તમારી આ પોસ્ટ સાચી કે યોગ્ય છે કે નહીં? શું તમારી આ પોસ્ટથી કોઇની વ્યક્તિ કે કોઇ સમુદાયની ભાવનાઓને ઠેસ તો નથી પહોંચી રહી ?કોઇ પણ પોસ્ટ કર્યાં પહેલાં આ બાબતો હંમેશા તમારા મગજમાં રહેવી જોઇએ.
કોઇપણ ફોરવર્ડ મેસેજ કે આવેલી કોઇપણ માહિતીનું ફેક્ટ ચેકિંગ એટલે કે તથ્યો જાણ્યાં વિના તેને આગળ પોસ્ટ કે ફોરવર્ડ કરવી નહીં. સ્ત્રોત જાણો અને તેની પાછળનો હેતુ જાણો અને ત્યારબાદ જ તેને આગળ વધારો.
નિયમો
જો તમે કોઇ પોસ્ટ કરો છો જે સાયબર લોને ભંગ કરે છે તો આઇટી નિયમો અનુસાર તમારી એ પોસ્ટને લઇને તમને પ્રશ્નો થઇ શકે છે. અને દંડ પણ થઇ શકે છે.
ભારતીય સૂચના પ્રોદ્યોગિક અધિનિયમ વર્ષ 2000 અંતર્ગત સાયબર લોમાં કરેલ ગુનાઓ વિરુદ્ધ દંડ અને સજાની જોગવાઇ છે. કોઇના પણ એકાઉન્ટને હેક કરવો, ચાઇલ્ડ પોર્નોગ્રાફી જોવી-બનાવવી-પોતાના પાસે સુરક્ષિત રાખવી કે કોઇને મોકલવી દંડનીય અપરાધ છે. આ સિવાય તમારા ડેટાના ઉપયોગ થયો હોય તો સેક્શન 43 અંતર્ગત તમે તમને થયેલા નુક્સાનની માંગણી કરી શકો છો.
દંડ અને સજા
ભારતીય કાનૂન આઇટી નિયમ અંતર્ગત સાયબર ક્રાઇમ કર્યાની સજા અથવા દંડ અથવા બંને થઇ શકે છે. 1 લાખ રૂપિયાથી 10 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ અને 3 વર્ષથી આજીવન જેલની સજાની પણ જોગવાઇ કરવામાં આવી છે.