અમેરિકા અને રશિયા વચ્ચેના ૨૦મી સદીના કોલ્ડવોરનું આ જગત સાક્ષી રહ્યું છે, તેના ઘણા સારા નરસા પરિણામો પણ ભોગવી ચુક્યું છે, ત્યારે હવે જયારે કે ૨૧મી સદી ચાલી રહી છે ત્યારે જગત ફરી એક નવા કોલ્ડવોર 2.0નું સાક્ષી બને એવા સંજોગો સર્જાઈ રહ્યા છે. જો કે આ વખતે આ યુદ્ધ અમેરિકા ને રશિયા વચ્ચે નહિ પણ અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ખેલાશે તેમાં કોઈ બેમત નથી.
અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ફરી વધ્યો ટકરાવ
યુએસની કાર્યવાહીથી ચીન ભરાયું રોષે
ચીને અમેરિકી સાંસદો પર લગાવ્યો પ્રતિબંધ
અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેનો તણાવ સતત વધતો જઈ રહ્યો છે યુ.એસ.ની કાર્યવાહીથી ગુસ્સે ભરાયેલું ચીન હવે અમેરિકાના 11 સાંસદો અને નાગરિકો પર પ્રતિબંધ મૂકવા જઈ રહ્યું છે. આ પહેલા શુક્રવારે અમેરિકાએ હોંગકોંગના મુદ્દે 11 ચીની અધિકારીઓ પર પ્રતિબંધો લગાવી દીધા હતા.
શું છે મામલો?
યુ.એસ.ની કાર્યવાહીનો જવાબ આપતા ચીને સોમવારે ટેડ ક્રુઝ અને માર્કો રુબિઓ સહિત અમેરિકાના 11 સાંસદો અને નાગરિકો પર પ્રતિબંધની જાહેરાત કરી હતી. ચીને કહ્યું છે કે હોંગકોંગના મુદ્દે કેટલાક અમેરિકન સાંસદોનું વલણ સાવ ખોટું હતું, જેના કારણે તેમના પર પ્રતિબંધો લગાવાયા છે. આમ ચીને અમેરિકા પર વળતો પ્રહાર કર્યો છે.
ચીની વિદેશ મંત્રાલયનો જવાબ
આ મુદ્દે ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા ઝાઓ લિજિયાને કહ્યું, અમેરિકાએ પરિસ્થિતિને સમજવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ અને ચીનના આંતરિક મામલામાં દખલ કરવાનું બંધ કરવું જોઈએ. ઝાઓએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે અમેરિકાના આ પગલાથી આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન થયુ છે.
હોંગકોંગ મુદ્દે અમેરિકાએ કરી કાર્યવાહી
શુક્રવારે અમેરિકાએ હોંગકોંગના ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ કેરી લામની સંપત્તિ જપ્ત કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી. હોંગકોંગ પર પોતાનું નિયંત્રણ વધારવા માટે ચીને એક નવો સુરક્ષા કાયદો લાગુ કર્યો છે, જેનો અમેરિકા સહિતના ઘણા દેશો વિરોધ કરી રહ્યા છે. તેઓ હોંગકોંગની સ્વાયત્તતાને ફ્રી બહાલ કરવાની માંગ કરી રહ્યાં છે. યુએસે કેરી લામ અને હોંગકોંગના અન્ય અધિકારીઓને ચાઇનાની લોકશાહી પ્રક્રિયાને કચડી નાખેલી નીતિઓના અમલ માટે જવાબદાર ગણ્યા હતાં. ઉલ્લેખનીય છે કે થોડા દિવસો પહેલા યુએસે હોંગકોંગનો વિશેષ દરજ્જો નાબૂદ કરી દીધો હતો.
હોંગકોંગ હતું 'વન નેશન ટુ સિસ્ટમ'નો ભાગ
હોંગકોંગમાં ચીનની 'વન નેશન ટુ સિસ્ટમ' લાગુ હતી, જેના હેઠળ હોંગકોંગ ઘણી બાબતોમાં સ્વાયત્તા મેળવે છે. જો કે હવે નવા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા કાયદા દ્વારા ચીન આ સ્વાયતતા છીનવી લેવાનું પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. બ્રિટીશ વસાહત હોંગકોંગને 1997 માં ચીનને સોંપવામાં આવી હતી. જેના બદલામાં બ્રિટને ચીનને 2047 સુધી શહેરને સ્વાયત્તતા આપવાની બાંહેધરી મેળવી હતી. જેને સમય પહેલા ચીન બદલવાની કોશિશ કરી રહ્યું છે.
બ્રિટન પણ કરી રહ્યું છે વિરોધ
અમેરિકા સિવાય બ્રિટન પણ હોંગકોંગમાં ચીનના સુરક્ષા કાયદાનો વિરોધ કરી રહ્યું છે. બ્રિટને હોંગકોંગના સાડા ત્રણ મિલિયન બ્રિટિશ પાસપોર્ટ ધારકો અને લગભગ 26 લાખ અન્ય લોકો માટે પાંચ વર્ષ માટે બ્રિટનમાં સ્થાયી થવાનો માર્ગ પણ ખોલ્યો છે. બ્રિટનની આ જાહેરાતના પગલે ચીને બ્રિટનને પરિણામો ભોગવવાની ધમકી આપી હતી.
હાલ બધી બાજુએથી ઘેરાયેલું છે ચીન
હોંગકોંગના મુદ્દે ચીન આખી દુનિયામાં ખરાબ રીતે ઘેરાયેલું છે ઓસ્ટ્રેલિયાના વડા પ્રધાન સ્કોટ મોરિસને પણ હોંગકોંગની પરિસ્થિતિ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ઓસ્ટ્રેલિયન સરકારે કહ્યું હતું કે તે હોંગકોંગના નાગરિકોને તેના દેશમાં આવકારવાના પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરી શકે છે. જો કે ચીને ઓસ્ટ્રેલિયાને પણ આ મુદ્દે ચેતવણી આપી હતી કે તેણે ખોટા માર્ગે આગળ વધવું જોઈએ નહીં. નોંધનીય છે કે દક્ષિણ ચીની સમુદ્રમાં નાઈન ડેશ નામની કાલ્પનિક રેખા દ્વારા ચીન જળ સામ્રાજ્ય બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. 90% વિસ્તાર પર દાવો કરતુ ચીન આ મુદ્દે અહી ઘણા દેશો સાથે સંઘર્ષમાં ઉતર્યું છે.