રશિયામાંથી ભારતની ક્રૂડ ઓઈલની આયાત જુલાઈમાં છેલ્લા પાંચ મહિનામાં પ્રથમ વખત ઘટી છે. જોવા જઈએ તો ભારતે છેલ્લા પાંચ મહિનાની તુલનામાં જુલાઈમાં સાઉદી અરેબિયા પાસેથી વધુ તેલ ખરીદ્યું છે. જોકે સાઉદી અરેબિયાને પાછળ છોડીને રશિયા ભારતને તેલ વેચવાની બાબતમાં ઈરાક પછી બીજા ક્રમે છે. પરંતુ જો આપણે માત્ર જુલાઈ મહિનાના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો ભારતે રશિયા પાસેથી દરરોજ 8 લાખ 77 હજાર 400 બેરલ તેલ ખરીદ્યું છે, જે જૂનની સરખામણીમાં 7.3 ટકા ઓછું છે.
હકીકતમાં જુલાઈમાં ભારતને સાઉદી અરેબિયા પાસેથી સારી અને આકર્ષક કિંમતે તેલ મળ્યું હતું, જેના કારણે આ મહિને તેલની ખરીદીમાં વધારો થયો છે. હાલમાં ભારત વિશ્વમાં તેલનો ત્રીજો સૌથી મોટો આયાતકાર અને ગ્રાહક છે. જોકે, જૂનની સરખામણીએ ભારતે જુલાઈમાં ઓછી તેલની આયાત કરી હતી. જુલાઈમાં, ભારતે દરરોજ 4.63 મિલિયન બેરલની આયાત કરી હતી, જે જૂન કરતાં 3.2 ટકા ઓછી છે. આનું કારણ કેટલીક રિફાઈનરીઓ પણ હતી જેમણે ઓગસ્ટ મહિનામાં જાળવણીનું કામ પૂર્ણ કરવાનું આયોજન કર્યું હતું.
સાઉદી અરેબિયા હાલમાં ભારતનો ત્રીજો સૌથી મોટો ઓઈલ સપ્લાયર છે. રશિયા પાસેથી ઓઈલની ખરીદીમાં વધારો થયો તે પહેલા સાઉદી અરેબિયા બીજા નંબરનો સૌથી મોટો ઓઈલ સપ્લાયર હતો. પરંતુ જ્યારે ભારતને રશિયા પાસેથી સસ્તું ઓઈલ મળ્યું ત્યારે બેરલની સંખ્યામાં વધુ વધારો થયો. જેના કારણે સાઉદી અરેબિયા ઓઈલની ખરીદીમાં વધારો થયો. જોકે જુલાઈમાં સાઉદી તરફથી તેલનો પુરવઠો વધ્યો અને ભારતે સાઉદી પાસેથી દરરોજ 8 લાખ 24 હજાર 700 બેરલ તેલની આયાત કરી.
એક માહિતી અનુસાર, જુલાઈમાં ભારતની કુલ આયાતમાં મધ્ય પૂર્વના તેલનો હિસ્સો નજીવો ઘટ્યો હતો. કારણ કે, ભારતે જૂનથી ઈરાક પાસેથી ખરીદીમાં 9.3% ઘટાડો કર્યો હતો. જેના કારણે 10 મહિનામાં પ્રથમ વખત 10 બેરલ પ્રતિ દિવસનો પુરવઠો લાખથી નીચે પહોંચ્યો હતો. ડેટા અનુસાર, ઓપેક દેશોમાંથી ભારતની કુલ આયાત જુન મહિનાની તુલનામાં જુલાઈમાં ઓછી હતી અને એપ્રિલ અને જુલાઈ વચ્ચેના સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચી ગઈ હતી. તમને જણાવી દઈએ કે, OPECમાં 13 દેશ છે જેમાં સાઉદી અરેબિયા, કુવૈત, UAE,ઈરાક, અલ્જીરિયા, અંગોલા, કોંગો, ઈક્વેટોરિયલ ગિની, લિબિયા, નાઈજીરિયા અને વેનેઝુએલા સામેલ છે.
રશિયા પાસેથી તેલ ન ખરીદવા અમેરિકાનું દબાણ હતું
નોંધનીય છે કે, જ્યારે યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું ત્યારે અમેરિકા સહિત ઘણા દેશોએ રશિયા પર આર્થિક પ્રતિબંધો લગાવ્યા હતા. જેના કારણે રશિયા અને ભારત વચ્ચે સસ્તા ભાવે તેલનો સોદો થયો હતો. આ બાબતે અમેરિકા ગુસ્સે ભરાયું હતું પરંતુ ભારતે તેની ડીલ ચાલુ રાખી હતી. આ પછી રશિયા ધીરે ધીરે ભારતને તેલ વેચનાર બીજો સૌથી મોટો દેશ બની ગયો. જોકે પહેલા આ સ્થાન સાઉદીનું હતું, પરંતુ જ્યારે ભારતે ઓછી કિંમતે તેલનો સારો સોદો જોયો તો તેણે સાઉદીથી આયાત ઘટાડી દીધી, જેના કારણે સાઉદી ત્રીજા નંબર પર પહોંચી ગયું. હવે માર્ચ પછી, જુલાઇમાં સીધા રશિયા પાસેથી તેલ થોડું ઓછું અને સાઉદી પાસેથી વધાર્યું છે.