રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ઔપચારિક યુદ્ધના એલાન બાદ ક્રૂડ ઓઇલ 100 ડોલરને પાર, મોંઘવારીનો માર સહન કરવા રહેજો તૈયાર
રશિયા-યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધનું ઔપચારિક એલાન
ક્રૂ઼ડ ઓઇલ 100 ડોલર પ્રતિ બેરલને પાર
પેટ્રોલ ડીઝલના ભાવ 110ને પાર જવાની સંભાવનાઓ
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધની ઔપચારિક ઘોષણાથી વૈશ્વિક બજારોમાં ખળભળાટ મચાવ્યો છે. ભારતીય શેરબજારોમાં કડાકો બોલાયો છે. ત્યારે ક્રૂ઼ડ ઓઇલને લઇને પણ જેનો ભય હતો તે જ થયુ. યુક્રેન પર રશિયાના હુમલાના સમાચાર આવતાની સાથે જ ક્રૂડ ઓઇલ 100 ડોલર પ્રતિ બેરલને પાર કરી ગયું..ત્યારે હવે ક્રડ ઓઇલના ભાવ વધતા પેટ્રોલ ડીઝલના ભાવમાં તોળાતો વધારો નોંધાય તો કોઇ નવાઇ નહી,.
ઇંધણના ભાવ થશે 110ને પાર ?
પેટ્રોલિયમ ઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર પેટ્રોલ અને ડીઝલના છૂટક વેચાણ દર બેરલ દીઠ ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ 82-83 ડોલરના અનુરૂપ છે. આવી સ્થિતિમાં 10 માર્ચે ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના વધતા ભાવની અસર પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર થવાની જ છે. ઑક્ટોબર, 2021 ના છેલ્લા અઠવાડિયામાં, જ્યારે બ્રેન્ટ ક્રૂડની કિંમત બેરલ દીઠ $ 86 ના સ્તરે હતી, ત્યારે દિલ્હીમાં પેટ્રોલ 110 રૂપિયા અને ડીઝલ 98 રૂપિયા પ્રતિ લિટરે વેચાઈ રહ્યું હતું.
ચૂંટણી સુધી જ રાહત
નવેમ્બરની શરૂઆતમાં, રાજ્ય સરકારના સ્તરે એક્સાઈઝ ડ્યુટી ઘટાડા અને વેટમાં રાહત બાદ પેટ્રોલ 95.41 રૂપિયા પ્રતિ લિટર અને ડીઝલ 86.67 રૂપિયા પ્રતિ લિટરે આવી ગયું હતું. નવેમ્બરની શરૂઆતથી જ બ્રેન્ટ ક્રૂડની કિંમત નરમ પડવા લાગી હતી અને ડિસેમ્બરમાં તે બેરલ દીઠ $68.87ના સ્તરે આવી ગઈ હતી. પરંતુ નવા વર્ષની શરૂઆતથી જ તેની કિંમતો વધવા લાગી અને ફેબ્રુઆરીમાં જ તે 12 ટકાથી વધુ વધી ગઈ છે.
ફુગાવો વધશે
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે વધી રહેલા તણાવને કારણે વૈશ્વિક નેતાઓએ રશિયન પ્રમુખની ટીકા કરી છે. જેના કારણે તેલ અને ગેસના પુરવઠા પર અસર થવાની સંભાવના વધી છે. સપ્લાયની ચિંતાને કારણે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ લગભગ સાત વર્ષની ટોચે પહોંચ્યા હતા. વૈશ્વિક બેન્ચમાર્ક બ્રેન્ટ ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ 3.56 ટકા વધીને બેરલ દીઠ USD 100 થઈ ગયા છે.
ખિસ્સા થશે ખાલી
રૂપિયાની નબળાઈની સીધી અસર તમારા ખિસ્સા પર પડશે. આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની વધતી કિંમતો વચ્ચે રૂપિયાની નબળાઈ તમારા ખિસ્સા પર વધુ ભાર મૂકશે. ભારત તેની જરૂરિયાતના 80 ટકા ક્રૂડ ઓઈલ વિદેશમાંથી ખરીદે છે. અમેરિકી ડોલર મોંઘો થતાં રૂપિયો વધુ મોંઘો થશે. પરિણામે માલ સામાનના ખર્ચમાં વધારો થશે. જેની સીધી અસર જરૂરી દરેક વસ્તુ પર જોવા મળશે.
રશિયા વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો તેલ ઉત્પાદક દેશ
રશિયા યુરોપમાં લગભગ ત્રીજા ભાગના કુદરતી ગેસનું ઉત્પાદન કરે છે અને વૈશ્વિક તેલ ઉત્પાદનમાં લગભગ 10 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. યુરોપિયન દેશોમાં જતી ગેસ પાઈપલાઈન યુક્રેનમાંથી જ પસાર થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે રશિયા વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો તેલ ઉત્પાદક દેશ છે, જે મુખ્યત્વે યુરોપિયન રિફાઈનરીઓને ક્રૂડ ઓઈલ વેચે છે. વધુમાં, તે યુરોપને કુદરતી ગેસનો સૌથી મોટો સપ્લાયર છે, જે તેના પુરવઠાના લગભગ 35% પૂરા પાડે છે. આવી સ્થિતિમાં યુદ્ધની ઘોષણાથી ઊર્જા નિકાસમાં વિક્ષેપ પડવાનો ભય વધી ગયો છે.
ભારત પર કેવી થશે અસર ?
ભારત રશિયન ગેસ કંપની ગેઝપ્રોમ પાસેથી 2.5 મિલિયન ટન એલએનજી પણ ખરીદે છે. આમ, રશિયા તરફથી મળતો પુરવઠો ભારત માટે બહુ ચિંતાનો વિષય નથી, પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના વધતા ભાવ તેની મુશ્કેલીઓ ચોક્કસ વધારી શકે છે. જાહેર ક્ષેત્રની પેટ્રોલિયમ માર્કેટિંગ કંપનીઓ IOC, BPCL અને HPCLને સરકાર દ્વારા પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો દૈનિક ધોરણે નક્કી કરવાની સત્તા આપવામાં આવી છે. આ કિંમતો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવથી પ્રભાવિત થાય છે. પરંતુ ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, પંજાબ, ગોવા અને મણિપુરમાં ચાલી રહેલી વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ સ્થિર રહ્યા હતા.
તેલની આયાતમાં રશિયાનો હિસ્સો ઓછો
જોકે, ભારતની તેલની આયાતમાં રશિયાનો હિસ્સો ઘણો નાનો છે. વર્ષ 2021 માં, ભારતે રશિયા પાસેથી દરરોજ 43,400 બેરલ તેલની આયાત કરી, જે તેની કુલ તેલની આયાતના માત્ર એક ટકા જેટલી છે. આ સિવાય રશિયામાંથી ભારતની કોલસાની આયાત 1.8 મિલિયન ટન રહી, જે કુલ કોલસાની આયાતના 1.3 ટકા છે.