અફઘાનિસ્તાનમાં શાંતિ પ્રક્રિયા માટે રોડમેપ બનાવવામાં હવે અન્ય પાંચ દેશોની સાથે ભારત પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.
અફઘાનિસ્તાનમાં હવે શાંતિ પ્રક્રિયા થઈ શકે છે
અમેરિકાના પ્રસ્તાવમાં ભારતને પણ સામેલ કરવાનું આયોજન
રશિયાના પ્લાનમાં ભારતને બાકાત રાખવામાંઅ આવેલું
નોંધનીય છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં હવે શાંતિ પ્રક્રિયા માટે વાટાઘાટો કરવા અને સંવાદ સાધવા માટે ભારત પણ એક મહત્વની જવાબદારી નિભાવશે, 6 મહિના સુધી ચાલેલી બેકડોર ડિપ્લોમસીમાં અત્યાર સુધીમાં આ પ્રક્રિયામાં રશિયા, ઈરાન, ચીન, પાકિસ્તાનની સાથે હવે ભારત પણ સામેલ થવા જઈ રહ્યું છે.
રશિયાએ ભારતને બાકાત રાખ્યું હતું
માહિતી પ્રમાણે રશિયાએ જે યોજના પ્રસ્તુત કરી હતી તેમાં ભારત સામેલ નહોતું, પણ હવે નવી જે યોજના અમેરિકા દ્વારા જાહેર કરવામાં આવી છે, તેમાં ભારતને પણ સભ્ય તરીકે સ્થાન મળ્યું છે, ભારતની ચિંતા હતી કે અફઘાનિસ્તાનમાંથી અમેરિકી સેનાની વાપસી પહસિ ફરીથી આ પ્રદેશમાં આતંકવાદી સંગઠનો માથું ઊંચકી શકે છે. જેથી કરીને આ વિસ્તારમાં અસ્થિરતા વાશી શકે છે.
મહત્વનું છે કે આ વિસ્તારમાં તાલિબાનને મજબૂત કરવામાં પાકિસ્તાનનો હાથ રહ્યો છે, અને જો તે અહીં ફરીથી પ્રભુત્વ જમાવવા લાગે છે તો ફરીથી પાકિસ્તાનની પકડ મજબૂત થઇ જશે, જેના પછી આ સીમા સાથે લાગેલા કાશ્મીર અને અન્ય સરહદી ભારતીય પ્રદેશોમાં પણ આતંકી ઘટનાઓ વધી શકે છે, અને સાથે જ આ વિસ્તારમાં ભારતીય રોકાણ અને સામરિક હિતોને નુકસાન પહોંચી શકે છે.
ચીનના રશિયા સાથેના સંબંધોના લીધે ભારતને બહાર રાખવામાં આવી રહ્યું હતું
મહત્વનું છે કે આ પહેલા જે યોજના રશિયા દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી, તેમાં ભારતને બહાર રાખવામાં આવ્યું હતું, અધિકારીઓનું માનવું છે કે ચીનની રશિયા સાથેના નજીકના સંબંધોના લીધે તે ભારતને બહાર રખાવવા માંગતું હતું, પરંતુ ભારતીય અધિકારીઓએ કહ્યું હતું કે આ વિસ્તારમાં પોતાના હિતોની સુરક્ષા માટે ભારતને આ સંવાદમાં સામેલ કરવું જરૂરી બની ગયું હતું.
નોંધનીય છે કે આ મામલે ભારતે અફઘા
નિસ્તાન અને આ શાંતિ પ્રક્રિયામાં સામેલ દરેક પક્ષો સાથે મહત્વની વાતચીત કરી હતી અને પછી અમેરિકાએ અફઘાનિસ્તાનના નેતૃત્વની સાથે વાતચીત કરી હતી અને હવે આ મામલે અમેરિકાએ જે નવો પ્રસ્તાવ આપ્યો છેએ તે પ્રમાણે ભારતને પણ તેમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું છે, સૂત્રોના અનુસાર ભારતના વિદેશમંત્રી એસ. જયશંકર આ કોન્ફરન્સમાં ભાગ લઈ શકે છે.
ભારતની ગતિવિધિઓથી મદદ મળી
સૂત્રોની માહિતી અનુસાર ઇરાનમાં ભારત જે રીતે સક્રિય થયું અને અફઘાનિસ્તાન સુધી પોતાની પહોંચને વિકસાવવા માટે ચાબહાર બંદરનો જે રીતે વિકાસ કર્યો તેનાથી પણ આ પ્રક્રિયામાં મદદ મળી. મહત્વનું છે કે અમેરિકાનું નવું બાઈડન તંત્ર પણ આ મામલે ભારતની સક્રિય ભૂમિકા ઈચ્છે છે.તાજેતરમાં પાકિસ્તાન સાથેનું સિઝફાયર સંધિ પણ આ મામલે મદદ કરશે.