બ્રેકિંગ ન્યુઝ
બ્રેકિંગ ન્યુઝ
Last Updated: 06:59 AM, 8 September 2024
FOLLOW ON
શેર કરો
હિંદુ ધર્મમાં એવું માનવામાં આવે છે કે ઋષિ પંચમીનું વ્રત કરવાથી પરિણીત મહિલાઓને સંતાન પ્રાપ્તિના આશીર્વાદ મળે છે. આ સિવાય વિવાહિત જીવન ખુશીઓથી ભરેલું રહે છે. દર વર્ષે ભાદ્રપદ મહિનામાં શુક્લ પક્ષની પંચમી તિથિએ ઋષિ પંચમીનો તહેવાર ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર વિનાયક ચતુર્થીના બીજા દિવસે આવે છે. આ પર્વના દિવસે સાત ઋષિઓ પ્રત્યે આદરભાવ વ્યક્ત કરવામાં આવે છે. આ વ્રત જાણતા-અજાણતા કરેલા પાપોમાંથી મુક્તિ આપે છે. આ દિવસે ગંગા સ્નાનનું પણ વિશેષ મહત્વ છે. પુરૂષો પણ પોતાની પત્નીઓ માટે આ વ્રત રાખી શકે છે.
ADVERTISEMENT
ઋષિ પંચમીના દિવસે સાત ઋષિ કશ્યપ, અત્રિ, ભારદ્વાજ, વશિષ્ઠ, ગૌતમ, જમદગ્નિ અને વિશ્વામિત્રની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ સાત ઋષિઓને બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશના અંશ માનવામાં આવે છે. તેઓ વેદ અને ધાર્મિક ગ્રંથોના લેખક છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રત કરવાથી દરેક પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે અને જીવનમાં સુખ-શાંતિ આવે છે.
ADVERTISEMENT
પંચાંગ અનુસાર આ વર્ષે ભાદ્રપદ મહિનાની શુક્લ પક્ષની પંચમી તિથિ 7 સપ્ટેમ્બરે સાંજે 05.37 વાગ્યે શરૂ થશે અને 8 સપ્ટેમ્બરે સાંજે 07.58 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેથી ઉદયતિથિ અનુસાર ઋષિ પંચમીનું વ્રત 8 સપ્ટેમ્બરે જ રાખવામાં આવશે.
ઋષિ પંચમીના દિવસે પૂજાનો શુભ સમય 8 સપ્ટેમ્બરના રોજ સવારે 11:03 થી બપોરે 1:34 સુધીનો રહેશે. એવી માન્યતા છે કે ઋષિ પંચમીના દિવસે શુભ મુહૂર્તમાં સપ્તઋષિઓની પૂજા કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. માટે સપ્તઋષિઓની પૂજા શુભ સમયે જ કરો.
પંચાંગ અનુસાર ઋષિ પંચમીનો દિવસ ખૂબ જ શુભ દિવસ માનવામાં આવે છે. ગણેશ ચતુર્થીની આરાધનાનો આ બીજો દિવસ છે અને આ દિવસે બે શુભ યોગ બની રહ્યા છે. સૌથી પહેલા ઈન્દ્ર યોગ રચાઈ રહ્યો છે જે વહેલી સવારથી મોડી રાત સુધી 12.05 વાગ્યા સુધી છે. જ્યારે રવિ યોગ બપોરે 3.31 વાગ્યાથી બીજા દિવસે 9 સપ્ટેમ્બરના રોજ સવારે 6:31 વાગ્યા સુધી ચાલશે. રવિ યોગ તમામ દોષોને દૂર કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે કારણ કે તેમાં સૂર્યનો પ્રભાવ વધુ માનવામાં આવે છે. ઋષિ પંચમી પર સ્વાતિ અને વિશાખા નક્ષત્ર હોય છે. સ્વાતિ નક્ષત્ર સવારથી બપોરે 3.31 વાગ્યા સુધી છે.
પ્રાચીન સમયમાં વિદર્ભ દેશમાં ઉત્તંક નામના તમામ ગુણોથી ભરપૂર બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. બ્રાહ્મણની પત્ની સુશીલા તેના પતિ પ્રત્યે ખૂબ જ ભક્ત હતી. આ બ્રાહ્મણ દંપતીને એક પુત્ર અને એક પુત્રી હતી. દીકરીના લગ્ન થઈ ગયા પણ થોડા જ સમયમાં તે વિધવા થઈ ગઈ. આનાથી દુઃખી થઈને બ્રાહ્મણ દંપતી તેમની પુત્રી સાથે ગંગાના કિનારે ગયા અને ત્યાં ઝૂંપડી બનાવીને રહેવા લાગ્યા. એક દિવસ એક બ્રાહ્મણની દીકરી સૂતી હતી ત્યારે તેનું શરીર કીડાઓથી ભરાઈ ગયું. દીકરીની આવી હાલત જોઈને બ્રાહ્મણની પત્ની આઘાતમાં પતિ પાસે ગઈ અને પૂછ્યું કે આવું કેમ થઈ રહ્યું છે? ઉત્તંક તેની દીકરીની સમસ્યાનું સમાધાન શોધવા સમાધિમાં બેઠા કે તરત જ તેને ખબર પડી કે તેના પાછલા જન્મમાં પણ તે છોકરી તેની દીકરી હતી અને તેને માસિક ધર્મ આવતાં જ તેણે વાસણોને સ્પર્શ કર્યો હતો. આ સિવાય તેમણે આ જન્મમાં પણ ઋષિ પંચમીનું વ્રત નહોતું રાખ્યું અને આ બધા કારણોને લીધે તેમના શરીરમાં કૃમિનો ચેપ લાગ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં બધાએ નક્કી કર્યું કે દીકરીને ઋષિ પંચમીનું વ્રત કરાવવું જોઈએ, જેથી કરીને તેને આગામી જન્મમાં શાશ્વત સૌભાગ્યનું વરદાન મળે.
કપડા
ગરીબોને વસ્ત્રોનું દાન કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ભોજન
ભોજનનું દાન કરવાથી દેવી લક્ષ્મીની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ધાબળો
આવનારી શિયાળાની ઋતુમાં ગરીબોને ધાબળાનું દાન કરવાથી ભગવાન બ્રહ્માના આશીર્વાદ મળે છે.
ફળ
ફળોનું દાન કરવાથી તમામ દેવતાઓની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ગંગા જળ
ગંગા જળનું દાન કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
પુસ્તકો
પુસ્તકોનું દાન જ્ઞાન મેળવવામાં મદદ કરે છે.
ધન
ધનનું દાન કરવાથી ધન પ્રાપ્ત થાય છે.
તમે કેળા, સફરજન, દ્રાક્ષ વગેરે જેવા તમામ પ્રકારના ફળો ખાઈ શકો છો અને બટાકા, ગાજર, કઠોળ વગેરે જેવા બાફેલા અથવા બાફેલા શાકભાજી ખાઈ શકો છો. ઉપવાસ દરમિયાન દૂધ અને દહીંનું સેવન કરી શકાય છે અને બદામ, કાજુ, કિસમિસ વગેરે જેવા ડ્રાયફ્રૂટ્સ ખાઈ શકાય છે. તમે બિયાં સાથેનો લોટમાંથી બનાવેલો ખોરાક જેમ કે પુરી, પરાઠા વગેરે ખાઈ શકો છો અને દૂધ અથવા દહી સાથે વર્મીસેલી ખાઈ શકો છો. આ વસ્તુઓ ખાવાથી ઉપવાસ તૂટતો નથી.
ચોખા, ઘઉં, મકાઈ વગેરે જેવા અનાજનું સેવન ન કરવું જોઈએ. કોઈપણ પ્રકારની કઠોળ ન ખાવી જોઈએ. માંસ, માછલી, ઈંડા વગેરેનું સેવન ન કરવું જોઈએ. ડુંગળી અને લસણનું સેવન ન કરવું જોઈએ. તળેલી વસ્તુઓ જેમ કે સમોસા, પકોડા વગેરે ન ખાવા જોઈએ. મીઠાઈઓ મર્યાદિત માત્રામાં ખાઈ શકાય છે. આ વસ્તુઓ ખાવાથી લોકોના ઉપવાસ તૂટી જાય છે અને ઉપવાસ પણ તૂટી જાય છે.
જે મહિલાઓ ઋષિ પંચમીનું વ્રત રાખે છે તેણે બીજા દિવસે સૂર્યોદય પછી જ પારણા કરીને વ્રત સમાપ્ત કરવું જોઈએ. કારણ કે પારણા વિના ઋષિ પંચમીનું વ્રત અધૂરું ગણાશે. વિશેષ ધ્યાન રાખો કે વ્રત કરનાર મહિલાઓએ પારણા પહેલા સ્નાન કરી લેવું અને પછી બ્રાહ્મણોને ભોજન કે દાન આપવું. આ પછી ઉપવાસ તોડવો. આ વર્ષે ઋષિ પંચમીનું વ્રત 9 સપ્ટેમ્બર, સોમવારના રોજ સૂર્યોદય પછી ભંગ થશે.
કેલેન્ડર મુજબ ઋષિ પંચમી 2024ની તારીખ એટલે કે 8મી સપ્ટેમ્બર ખૂબ જ શુભ દિવસ માનવામાં આવે છે. ગણેશ ચતુર્થી પૂજાનો આ બીજો દિવસ છે. આ દિવસે ઇન્દ્ર યોગ અને વિશાખા નક્ષત્રની સ્વાતિનો શુભ સંયોગ છે, જે કેટલીક રાશિના લોકો પર સકારાત્મક અસર કરી શકે છે. પરંતુ તેની સૌથી વધુ અસર આ 3 રાશિઓ પર પડશે.
મેષ
ઋષિ પંચમી પર બનેલ સંયોગ મેષ રાશિના લોકોના જીવન પર ખૂબ પ્રભાવ પાડશે. વિદ્યાર્થીઓની પ્રતિભાની પ્રશંસા થશે. તમારા કામની પ્રશંસા થશે. વેપાર માટે અપનાવવામાં આવેલી નવી પદ્ધતિઓથી લાભ થશે. નોકરીયાત લોકો માટે આવકના નવા રસ્તા ખુલશે. આવક વધવાથી જૂના દેવા દૂર થશે.
સિંહ
સિંહ રાશિના લોકો માટે આ સમય શુભ સાબિત થઈ શકે છે. તમારા યોગ્ય પ્રયાસોથી આવકના નવા સ્ત્રોત ઉભરી આવશે. નોકરીયાત લોકોના પરિવારમાં કોઈ શુભ કાર્ય થઈ શકે છે. તમારી આવકમાં વધારો થવાની સંભાવના છે.
ધનુ
ઋષિ પંચમી પર બનેલા સંયોગો ધનુ રાશિના લોકો માટે ફાયદાકારક સાબિત થશે. તમારી રુચિ ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા તરફ આગળ વધશે. શિક્ષણ સાથે જોડાયેલા લોકોને અચાનક ધન પ્રાપ્તિ થવાની સંભાવના છે. વ્યવસાયમાં કરવામાં આવેલ નવા રોકાણથી સકારાત્મક પરિણામ મળશે, જેનાથી પરિવારમાં ખુશીઓ આવશે.
ગંગા સ્નાન
ઋષિ પંચમીના દિવસે ગંગા નદીમાં સ્નાન કરો. જો ગંગા નદી દૂર છે, તો તમે કોઈપણ પવિત્ર નદી અથવા તળાવમાં સ્નાન કરી શકો છો.
દાન
ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોને, ખાસ કરીને બ્રાહ્મણોને દાન કરો.
પૂજા
સપ્ત ઋષિઓની પૂજા કરો અને તમે તેમની મૂર્તિ અથવા ચિત્રની સામે દીવો પ્રગટાવી શકો છો, ધૂપ કરી શકો છો અને ફૂલો અર્પણ કરી શકો છો.
મંત્રનો જાપ
ઓમ સપ્તર્ષયે નમઃ મંત્રનો જાપ કરો.
રાત્રે જાગરણ
રાત્રે જાગરણ કરો અને ભજન-કીર્તન કરો.
પીપળના વૃક્ષની પૂજા
પીપળના વૃક્ષની પૂજા કરો અને તેની આસપાસ દીવો કરો.
ગાયને ચારો ખવડાવો
ગાયને ચારો ખવડાવવો જોઈએ.
વધુ વાંચો : શું છે ઋષિ પાંચમનું મહત્વ? માસિક ધર્મ ટાણે જાણ્યે-અજાણ્યે થયેલા પાપનો કરે છે નાશ, વાંચો કથા
ઋષિ પંચમી વ્રત વિશે એવી માન્યતા છે કે જો આ વ્રત સાચી શ્રદ્ધા અને ભક્તિ સાથે કરવામાં આવે તો વ્યક્તિના જીવનના તમામ દુ:ખનો ચોક્કસ અંત આવે છે. આ સિવાય અવિવાહિત છોકરીઓ માટે આ વ્રત વિશેષ ફળદાયી માનવામાં આવે છે. આ દિવસે હળ વડે ખેડેલા કોઈપણ અનાજનું સેવન વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત આ દિવસે ગંગા સ્નાનનું વિશેષ મહત્વ પણ જણાવવામાં આવ્યું છે. એવી માન્યતા છે કે ઋષિ પંચમીના દિવસે સાત ઋષિઓની સોનાની મૂર્તિઓ બનાવીને કોઈ યોગ્ય બ્રાહ્મણને દાન કરવાથી અનંત પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. સપ્તર્ષિઓના આશીર્વાદથી લોકોને કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડતો નથી અને જીવનમાં ખુશ રહે છે.
સંકળાયેલા મુદ્દાઓ
વધુ વાંચો
સબસ્ક્રાઇબ કરો
દરરોજ નવા સમાચાર મેળવવા માટે VTVGujaratiને સબસ્ક્રાઈબ કરો.
