હવે બેંકો વીડિયો દ્વારા તેમના ગ્રાહકોના કેવાયસી (નો યોર કસ્ટમર) કરી શકશે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (આરબીઆઈ) એ માસ્ટર કેવાયસી માર્ગદર્શિકામાં સુધારો કર્યો છે. એટલે કે, કેવાયસી પ્રક્રિયા હવે મોબાઈલ વીડિયો વાતચીત કરીને પણ થઈ શકશે. કેન્દ્રીય બેંક દ્વારા રેગ્યુલેટ બેંકો, નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ કંપનીઓ (એનબીએફસી), વોલેટ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ અને અન્ય ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસ કંપનીઓ માટે આ મોટી રાહત છે. દૂરના વિસ્તારોમાં રહેતા ગ્રાહકોને હવે કેવાયસીમાં સરળતા રહેશે અને ખર્ચ પણ ઘટશે. આ સિવાય કેન્દ્રીય બેંકે આધાર અને અન્ય ઈ-દસ્તાવેજો દ્વારા ઈ-કેવાયસી અને ડિજિટલ કેવાયસીની સુવિધા આપી છે.
RBIએ કર્યો સૌથી મોટો ફેરફાર
ગ્રાહકોને હવે બેંકના ધક્કા નહીં ખાવા પડે
આ સરળ રીતે થઈ જશે કેવાયસીની પ્રક્રિયા
અમુક જ દેશોમાં ઉપલબ્ધ છે આ સુવિધા
આરબીઆઈના આ પગલાથી ભારતીય બજારને પસંદગીના બજારોમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું છે જ્યાં નિયમોમાં ફેરફાર કરીને વીડિયો કેવાયસીને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. કેવાયસી નિયમોમાં સુધારણા કરતી આરબીઆઈની સૂચના મુજબ, 'ગ્રાહકોની ઓળખ વધુ સરળ બનાવવા માટે કેન્દ્રીય બેંકે ગ્રાહકની પરવાનગી આધારિત વૈકલ્પિક વ્યવસ્થા તરીકે વીડિયો આધારિત ગ્રાહક ઓળખ પ્રક્રિયા (વીસીઆઈપી) રજૂ કરી છે.'
કઈ રીતે થશે વીડિયો કેવાયસી?
આ જોગવાઈ હેઠળ, દૂરસ્થ વિસ્તારોમાં હાજર નાણાકીય સંસ્થાઓના અધિકારીઓ ગ્રાહકને પાન અથવા આધારકાર્ડ અને કેટલાક પ્રશ્નો દ્વારા ઓળખી શકશે. એજન્ટે એ પણણ ખાતરી કરવી જરૂરી છે કે, તે દેશમાં હાજર છે. આ કરવા માટે ગ્રાહકનું લોકેશન કેપ્ચર કરવાનું રહેશે.
અન્ય કેટલીક શરતો
કેવાયસી માટે વીડિયો કોલ સંબંધિત બેંકના ડોમેનથી થવું જોઈએ, ગૂગલ ડ્યૂઓ અથવા વોટ્સએપ જેવા થર્ડ પાર્ટી સોર્સથી નહીં ચાલે. નિષ્ણાતો કહે છે કે, બેંકોને વીડિયો કેવાયસી પ્રક્રિયા શરૂ કરતા પહેલાં તેમની એપ્લિકેશન્સ અને વેબસાઇટ્સને લિંક કરવાની રહેશે. સૂચના મુજબ, VCIPની પ્રક્રિયા ટ્રેન્ડ અધિકારીઓ દ્વારા કરાવવી જરૂરી છે.