VTV વિશેષ / રમણ લાંબા એક આક્રમક, લોકપ્રિય અને કમનસીબદાર ભારતીય ક્રિકેટર

રમણ લાંબા આજે આ દુનિયામાં હયાત તો નથી, પરંતુ તે ક્રિકેટ-જગત માટે તે પોતાની ઘણી યાદો આ દુનિયામાં જ છોડીને ચાલ્યા ગયા છે. ક્રિકેટ જગતમાં ઘણા નામો આજીવન હયાત થઈ જતા હોઈ છે. પરંતુ રમણ લાંબાનું નામ ક્યારેય સાંભળ્યું છે ? ૮૦ના દાયકાના સૌથી આક્રમક અને લોકપ્રિય રાઈટ-હેન્ડ બેટ્સમેન કોઈ દિવસ ના ભુલાઈ તેવી ઈંનિગ્સ પોતાના કરિયર દરમિયાન રમ્યા છે. રમણ લાંબાને કારકિર્દીના આધારે અને વ્યક્તિગત રીતે રમતના ઈતિહાસનો સૌથી લોકપ્રિય ક્રિકેટર ગણાવી શકાય છે. રમણ એક પ્રતિભાશાળી ક્રિકેટર અને 80 દાયકાના ક્રિકેટ-જગતમાં એક ક્રિકેટર તરીકે અસામાન્ય રીતે ફીટ અને એથ્લેટિક હતો. તેમનો આત્મવિશ્વાસ અને ગૌરવ એ તેની ફિટનેસ અને ફીલ્ડિંગની ક્ષમતાઓ પરથી જ જોવા મળતી હતી જેનાથી તે હંમેશા તેની ટીમના ખેલાડીઓનો પ્રશંસક બન્યો હતો. જોકે તેને આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાએ રમવા માટેની મર્યાદિત તકો મળી હતી, પરંતુ તે ભારત, બાંગ્લાદેશ અને અંગ્રેજી ક્લબના સ્થાનિક સર્કિટમાં પ્રખ્યાત અને પ્રિય ક્રિકેટર હતો.

રમણ લાંબાનો જન્મ 2 જાન્યુઆરી, 1960 ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશના મેરઠ શહેરમાં થયો હતો. રણજી ટ્રોફી કરિયરની શરૂઆત 1980-81 માં દિલ્હી તરફથી મેચ રમી કરી હતી રમણ લંબાએ ટેસ્ટ કરીયરની શરૂઆત શ્રીલંકા સામે કાનપુર ખાતે 17 ડિસેમ્બર, 1986 ના રોજ કરી હતી. તેણે ટેસ્ટમાં મધ્યમ પ્રદશન દ્વારા શરૂઆત કરી હતી અને તેણે ત્રણ ટેસ્ટમાં 33.67 ની સરેરાશ મેળવી હતી.

શ્રીલંકા સામેની મેચ બાદ વેસ્ટ ઇન્ડીઝ સામે રમણએ તેની એકમાત્ર ટેસ્ટ મેચમાં નિષ્ફળ ગયો હતો અને તેણે બે ઇનિંગમાં માત્ર એક રન બનાવ્યો હતો. તેથી ટેસ્ટ ખેલાડી તરીકેની તેની કારકીર્દિનો વર્ચ્યુઅલ અંત આવી ગયો હતો. તેણે 1989 માં પાકિસ્તાન સામે ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં વાપસી કરી હતી. પરંતુ તેની આંગળીને ઈજા થતાં તેનું સ્થાન મોહમ્મદ અઝહરુદ્દીનને અપાયું હતું અને તે કમનસીબે મેચ રમી શક્યો ન હતો.

લાંબાએ તેની પ્રથમ મેચમાં 64 અને તેની છઠ્ઠી મેચમાં ૧૦૨ રન બનાવ્યા હતા, જ્યારે તેણે ઓસ્ટ્રેલિયા સામે સદી અને બે અર્ધસદી સાથે ઈનિંગ દીઠ 55.60 ની સરેરાશથી 278 રન બનાવ્યા હતા.

ઓસ્ટ્રેલિયા સામે 1986-87 એક દિવસીય શ્રેણીમાં લાંબાએ છ મેચોમાં સદી અને બે અડધી સદી ફટકારી હતી. તેમને મેન ઓફ ધ સિરીઝનો ખિતાબ પણ પ્રાપ્ત થયો હતો. આ પ્રદર્શન તેમની આંતરરાષ્ટ્રીય કારકીર્દિનું સર્વોચ્ચ પ્રદશન હતું.

રમણ લાંબાએ વનડેમાં કૃષ્ણમચારી શ્રીકાંતની સાથે શરૂઆત કરી હતી. તેમનો અભિગમ સમાન હતો, કેમ કે બંને આક્રમક સ્ટ્રોક ખેલાડીઓ હતા. ઓપનર તરીકે આક્રમક બેટિંગનો અભિગમ બાદમાં 1996 વર્લ્ડ કપમાં સનથ જયસૂર્યા અને રોમેશ કાલુવિથારણાની જોડીએ અપનાવ્યો હતો.

રમણ લાંબા વિદેશી ખેલાડી તરીકે આયર્લેન્ડમાં સોનેટ ક્લબ તરફથી રમ્યો હતો. તેણે બિનસત્તાવાર વન ડે આંતરરાષ્ટ્રીય મેચોમાં પણ આયર્લેન્ડનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું છે.

1990માં, અલ્સ્ટર સાથે આયર્લેન્ડમાં વિદેશી પ્રોફેશનલ ક્રિકેટર તરીકે રમતી વખતે રમણ લાંબા તેની ભાવિ પત્ની અને આઇરિશ વુમન કિમ મિશેલ ક્રધર્સને મળ્યો. સપ્ટેમ્બર 1990 માં તેમના લગ્ન થયા, રમણ અને કિમના બે બાળકો જસમિન અને કામરાન છે. કિમ પોર્ટુગલમાં બંને બાળકો સાથે સ્થાયી થઈ છે.

1994-95ની સિઝનમાં લાંબાએ 10 મેચમાં 3 સદી અને 4 અર્ધસદી 73.66 ની સરેરાશથી કુલ 1034 રન બનાવ્યા હતા, જે રણજી ટ્રોફીમાં મહત્તમ રન બનાવવાનો રેકોર્ડ હતો. તેમણે 1994-95માં દિલ્હીમાં હિમાચલ પ્રદેશની વિરુદ્ધ તેની કારકીર્દિમાં સૌથી વધુ 316 રન બનાવ્યા હતા, જે ફક્ત તેમનો અંગત ઉચ્ચતમ સ્કોર જ નથી, પરંતુ તે દિલ્હીના ઉચ્ચતમ વ્યક્તિગત સ્કોરમાંનો એક છે.

1986-87માં ભિલાઈ ખાતે ફાઇનલમાં પશ્ચિમ ઝોન સામે નોર્થ ઝોન માટે દિલીપ ટ્રોફીમાં તેણે 320 મેચ હજી સુધીના વ્યક્તિગત સ્કોરમાં હજુ પણ છે. ફર્સ્ટ ક્લાસ ક્રિકેટમાં તેણે 53.84 સરેરાશથી કુલ 8776 રન બનાવ્યા હતા અને તેમણે 175 ઇનિંગ્સમાં 31 સદી અને 27 અર્ધસદીનો સમાવેશ થાય છે.

રમણ લાંબા નજીકમાં ફિલ્ડિંગ કરતી વખતે હેલ્મેટનો ઉપયોગ ન કરવા માટે જાણીતા હતા, આ બેદરકારીની ટેવ તેમના મૃત્યુનું કારણ બની હતી. રમણ લાંબા 20 ફેબ્રુઆરી 1998 ના રોજ ઢાકા બાંગબંધુ સ્ટેડિયમ ખાતે પ્રીમિયર ડિવિઝન ક્રિકેટ મેચ વિરુદ્ધ મોહમ્મદાન સ્પોર્ટિંગ ક્લબની ફાઇનલમાં ઢાકાના અગ્રણી ક્લબ, અબહાની ક્રિરા ચક્ર તરફથી રમી રહ્યો હતો. (એવું કહેવામાં આવે છે કે લાંબાને હેલ્મેટ પહેરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેણે વિચાર્યું કે તે બિનજરૂરી છે કારણ કે જ્યારે તેને તેના ફિલ્ડીંગના સ્થાન પર જવાનું કહેવામાં આવ્યું ત્યારે ઓવરના ફક્ત ત્રણ બોલ બાકી હતા. અને લાંબાને બોલ માથામાં વાગતા ઈજાગ્રસ્ત થયો. અને લાંબાને આંતરિક હેમરેજ થયું અને તે કોમામાં લપસી ગયો.દિલ્હીથી ન્યૂરોસર્જન લાવ્યા, પરંતુ તમામ પ્રયત્નો નિરર્થક થયા હતા. 23 ફેબ્રુઆરી 1998ના રોજ નિધન થયું હતું.