ફૂલ હંમેશા બગીચાઓની શોભા વધારે છે. પરંતુ તે ફૂલ અજ્ઞાન...અંધશ્રદ્ધા, ગરીબી... વ્યસન અને બેરોજગારી વચ્ચે ખીલે તો...? તેને કરમાતા વાર ન લાગે.. પરંતુ મહારાષ્ટ્રના નંદુરબારમાં એક એવું ફૂલ ખીલ્યું. જે ક્યારે કરમાયું નહીં. એવું ખીલ્યું કે, જિલ્લાની કાયાપલટ કરી નાખી. આ કહાની છે દારૂના દુષણ વચ્ચે ખીલેલા ફૂલ એટલે કે, કલેક્ટર રાજેન્દ્ર ભારૂડની.
માતાનો સંકલ્પ, દીકરો બન્યો કલેક્ટર
એક મેણાએ બદલી નાખી દીકરાની જિંદગી
એક સમયે ખાવા માટે પૈસા નહોતા
આ એક એવી કહાની છે. જે હજારો-લાખો પરિવારો માટે અને ગરીબ બાળકાો માટે પ્રેરણા છે અને કદાચ આ કહાણી તમારા જીવનમાં પણ કાોઈ સંકલ્પ પૈસા કરી શકે છે પોતાના જીવનની કહાની અને સંઘર્ષ વિશે વાત કરતા રાજેન્દ્ર ભારૂડી કહે છે કો, જ્યારે હું ગર્ભમાં હતો ત્યારે જ માતા પિતાનું અવસાન થયું હતું. હું મારા પિતાજીનો ફોટો પણ ન જોઈ શક્યો. કારણ કે, તે સમયે મારી માતા પાસે એક ટાઈમ ખાવાના પણ પૈસા નહોતા. તો ફોટો બનાવવાના પૈસા ક્યાંથી લાવે.
ભૂખ છીપાવવા માટે મોઢામાં દારૂના ટીપા નાખતા
મારો જન્મ મહારાષ્ટ્રના ખાનદેશના ધૂળે જિલ્લામાં આદિવાસી ભીલ સમાજમાં થયો. તે સમયે મારી માતા મજૂરી કરવા જતી હતી. ત્યારે 10 રૂપિયા મળતા. જે બાદ મારી માતાએ પારંપારિક વ્યવસાય દારૂનું કામ શરૂ કર્યું અને હું 2-3 વર્ષનો હતો મને ભૂખ લાગે તો હું રડતો ત્યારે મારા રડવાના અવાજને સાંભળી દારૂપીતા લોકોની મજા બગડતી. અમુક ગ્રાહકો અવાજ બંધ કરાવવા માટે મારા મોઢામાં દારૂના ટીપાં નાખતા જતા. દાદી દૂધના બદલે એક બે ચમચી દારૂ આપી દેતી.. નશાના કારણે હું ભૂખ્યો સૂઈ જતો. ધીરે-ધીરે દારૂની ટેવ પડી ગઈ હતી. પરંતુ તેનો પણ એક દિવસ અંત આવી ગયો.
માતાને લોકો મેણું મારતા
જોકે સાચી કહાની તો અહીં શરૂ થાય છે. દારૂ પીવા માટે આવતા લોકો રાજેન્દ્રને બાઈટિંગ માટે પૈસા આપતા. પરંતુ તે પૈસામાંથી રાજેન્દ્ર પુસ્તકો ખરીદતો અને ખુબ વાંચવા માંડયો. સાથે-સાથે અભ્યાસમાં પણ તે ખુબ પાવરધા બનવા માંડયો તો. તો એક દિવસ એક ગ્રાહકો તેની માતાને મેણું માર્યું અને તે મેણું દીકરાના ભવિષ્યનો સંકલ્પ બની ગયો...
45 મિનિટના ઇન્ટરવ્યૂ બાદ બન્યા પ્રથમ આદિવાસી કલેક્ટર
અહીંથી કલેક્ટરના જીવનમાં પરિવર્તન આવ્યું. કલેક્ટર વધુમાં કહે છે કો, માતાનો સંકલ્પ અને મારી લગન કામ લાગી. ધોરણ 10 માં 95 ટકા આવ્યા. ત્યાર બાદ ધોરણ 12માં 90 ટકા આવ્યા. 2006માં મોડિલકની પ્રવેશ પરીક્ષા આપી જેમાં 200માંથી 194 માકા મળ્યા. 2011માં મેડિકલ કાોલેજમાં બેસ્ટ સ્ટુડન્ટનો એવોર્ડ મળ્યો.. એક વર્ષ યુપીએસસીનું ફોર્મ ભર્યું. 6 મહિના સુધી મેડિકલ અને સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાની તૈયારી કરી અને 2012માં યુપીએસસી પાસ કરી આઈ.એ.એસ બન્યો.. ઈન્ટવ્યૂમાં 45 મિનિટ ચાલ્યો. હું પાસ થઈ ગયો હતો.. મને ખુશી થઈ કે, મારી માના સંકલ્પને મેં પૂરો કર્યો અને જિલ્લાનો પહેલો આદીવાસી કલેક્ટર બન્યો..
એક મે'ણાથી બદલાઇ જીંદગી
આ કહાની આજે ખુબ ઘણું કહી જાય છે. કારણ કે, આપણે હંમેશા બીજાની ભૂલો શોધતા અને બીજાને નીચા બતાવવાનું જ કામ કરતા રહીએ છીએ. પરંતુ ક્યારેક બીજાનું મેણું કોઈની જિંદગી બનાવી દે છે. જેનું જીવીત ઉદાહરણ આપને સામે બેઠેલા રાજેન્દ્ર ભારૂડ છે. જોકો આ સિદ્ધિ હાંસિક કરતાની સાથે જ તેના પરિવારની તસ્વીર બદલાઈ ગઈ. જોકે કલેક્ટર આજે પોતાની જાત પર ગર્વ અનુભવે છે.
આદિવાસી સમાજને દૂષણથી બચાવવાનો કરી રહ્યા છે પ્રયાસ
કારણ કે, આજે તે ખુદ તો દારૂથી દૂર છે. પરંતુ દારૂની લતના પરિણામો સમજાવી ઘણાનું જીવન સુધારી ચૂક્યા છે. એટલું જ નહીં છ મહિનામાં નંદુરબાર જિલ્લાને મહારાષ્ટ્રના ટોપ 5 જિલ્લામાં લાવી દીધો છે. રાજેન્દ્ર ભારૂડે પોતાની માતાની જેમ પોતે પણ એક સંકલ્પ લીધો છે કે, તે આદિવાસી સમાજને દૂષણથી દૂર કરશે.. અને તેમનો વિકાસ કરશે..