ઇસ્લામાબાદ: પાકિસ્તાન આગામી નાણાંકીય વર્ષમાં એક મહત્વાકાંક્ષી અંતરિક્ષ કાર્યક્રમને લોન્ચ કરવાની તૈયારીમાં છે કે જેનો ઉદ્દેશ્ય ભારત પર નજર રાખવાનો છે. એક મીડિયા અહેવાલ અનુસાર આ પ્રોગ્રામ દ્વારા પાકિસ્તાન પોતાનાં સિવિલ તથા મિલેટરી ઉદ્દેશ્યો માટે વિદેશી સેટેલાઇટ્સ પર નિર્ભરતાને હવે ઘટાડવા માંગે છે.
રિપોર્ટ અનુસાર અંતરિક્ષ વિજ્ઞાનનાં ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભર બનવા માટે અનેક પ્રોજેક્ટ ચાલુ કરવામાં આવશે અને નાગરિક તથા સૈન્ય સંચાર માટે વિદેશી સેટેલાઇટ્સ પર ખાસ કરીને અમેરિકી અને ફ્રાંસિસી સેટેલાઇટ પર નિર્ભરતા ઘટાડવામાં આવશે.
ડોન ન્યૂઝનાં અહેવાલ અનુસાર 2018-19 માટે સ્પેસ એન્ડ અપર એટમસ્ફીઅર રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (Suparco)નું બજેટ રૂ.4.7 અબજનું રાખવામાં આવેલ છે કે જેમાં 2.55 અબજ રૂપિયા 3 નવા પ્રોજેક્ટ માટે છે. Suparco વિદ્યાર્થીઓ અને લોકોમાં અંતરિક્ષ ટેક્નોલોજીને લઇને જાગૃતતા વધારવા માટે 2005થી નિયમિત રીતે વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યા કરે છે.
Suparcoને માટે આવેલાં બજેટમાં પાકિસ્તાન મલ્ટી મિશન સેટેલાઇટ (PAKSAT-MM1) માટે રૂ.1.35 અબજ આપવામાં આવ્યાં છે. તે ઉપરાંત પાકિસ્તાન 1 અરબ રૂપિયાથી કરાંચી લાહોર અને ઇસ્લામાબાદમાં પાકિસ્તાન સ્પેસ સેન્ટર સ્થાપિત કરવામાં આવશે. રિપોર્ટમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આગામી નાણાકીય વર્ષમાં કરાંચીમાં સ્પેસ એપ્લિકેશન રિસર્ચ સેન્ટર સ્થાપિત કરવા માટે રૂ.20 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી છે. રિપોર્ટ અનુસાર PaKSat-MM1નો કુલ ખર્ચ 27.57 અરબ રૂપિયા છે અને સ્પેસ સેન્ટરોને સ્થાપિત કરવા માટેનો ખર્ચ રૂ.26.91 અરબ રૂપિયા છે.
વિશ્લેષકોનું એમ કહેવું છે કે જીપીએસ મોબાઇલ ટેલિફોની અને ઇન્ટરનેટ સહિત સિવિલ કમ્યુનિકેશન સેક્ટરની વધી રહેલી માંગને કારણે આધુનિક સ્પેસ પ્રોગ્રામ અત્યારનાં સમયની જરૂરિયાત છે. આ ઉપરાંત ક્ષેત્રમાં ફેરફાર થઇ રહેલાં સમીકરણોને ધ્યાનમાં રાખતા પણ આધુનિક અંતરિક્ષ કાર્યક્રમ આ સમયની જરૂરિયાત છે.
એક રક્ષા વિશ્લેષક મારિયા સુલ્તાને કહ્યું કે "વિસ્તારમાં 2 અસામાન્ય ગતિવિધિઓ રણનીતિક સ્થિતીને પ્રભાવિત કરી રહી છે. સૌ પ્રથમ તો પાકિસ્તાનને ભારત પર નજર રાખવાની છે અને બીજી વાત કે પહેલા તેનાં પ્રોગ્રામ મર્યાદિત ગુણવત્તાવાળા હતાં પરંતુ હવે અમેરિકા ભારતીય અંતરિક્ષ કાર્યક્રમમાં સક્રિય રીતે સહયોગ કરી રહ્યું છે."