સરકારે ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી મિકેનિઝમ બનાવવા અને ભારતમાં ખેલાડીઓની અને તેમના સરનામાની ફરજિયાત ચકાસણી કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો
ઓનલાઈન ગેમિંગ માટે નવા નિયમો લાવવામાં આવશે
ફેબ્રુઆરીથી લાગુ થશે નિયમો
શું જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે
ભારતીય કાયદાઓનું પાલન જરૂરી
સરકારે સોમવારે 2 જાન્યુઆરીના રોજ ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે ડ્રાફ્ટ નિયમો જાહેર કર્યા હતા અને એ ડ્રાફ્ટ મુજબ, સરકારે ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી મિકેનિઝમ, પ્લેયર્સનું વેરિફિકેશન અને ફિઝિકલ ભારતીય સરનામાંનો પ્રસ્તાવ આપ્યો છે. આ સાથે જ ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓને નવા ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (આઈટી) નિયમો હેઠળ લાવવામાં આવશે. જણાવી દઈએ કે આ નિયમો વર્ષ 2021માં સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ માટે જારી કરવામાં આવ્યા હતા. અગાઉ સરકાર દ્વારા ઓનલાઈન ગેમિંગ ઈન્ડસ્ટ્રીને કેન્દ્રીય ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી મંત્રાલયના કાર્યક્ષેત્રમાં લાવવામાં આવી હતી.
સરકારે ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી મિકેનિઝમ બનાવવા અને ભારતમાં ખેલાડીઓની અને તેમના સરનામાની ફરજિયાત ચકાસણી કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. આ મુજબ, ગેમિંગ કંપનીઓને નવા ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (IT) નિયમોના દાયરામાં લાવવામાં આવશે. આ નિયમો 2021માં સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ માટે બનાવવામાં આવ્યા હતા.
ફેબ્રુઆરીથી લાગુ થશે નિયમો
જણાવી દઈએ કે સોમવારે બહાર પાડવામાં આવેલા ડ્રાફ્ટ અનુસાર સુધારાનો હેતુ ઓનલાઈન ગેમિંગ ઈન્ડસ્ટ્રીના વિકાસને જવાબદાર રીતે સક્ષમ બનાવવાનો છે. ડ્રાફ્ટ અનુસાર તમામ ઓનલાઈન ગેમ્સ અને ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે નિયમો બનાવવામાં આવશે, જે આવતા મહિને ફેબ્રુઆરીથી લાગુ થઈ શકે છે. આ સાથે જ આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI), વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી (VR) અને Metaverse પણ આ નિયમોમાં સામેલ થશે. ડ્રાફ્ટમાં મહિલાઓ અને બાળકો માટે ઓનલાઈન ગેમિંગને વધુ સુરક્ષિત બનાવવા માટે પણ કહેવામાં આવ્યું છે.
શું જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે
ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલયે કહ્યું છે કે, "ડ્રાફ્ટ નિયમોમાં સુધારાનો હેતુ ઓનલાઈન ગેમિંગ પ્રવૃત્તિઓના વિકાસને સુનિશ્ચિત કરવાનો છે અને તેને જવાબદાર રીતે ચલાવવાનો છે. આ માટે આ કંપનીઓએ લાગુ થતા કાયદાઓનું પાલન કરવું પડશે. ભારતમાં આમાં સટ્ટાબાજીને લાગુ પડતા કાયદાઓનો પણ સમાવેશ કરે છે. મંત્રાલયે 17 જાન્યુઆરી સુધી ડ્રાફ્ટ પર લોકોની ટિપ્પણીઓ પણ માંગી છે.
ભારતીય કાયદાઓનું પાલન જરૂરી
ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલયે ડ્રાફ્ટ નિયમોમાં કહ્યું છે કે ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓ માટે ભારતમાં લાગુ થતા કાયદાઓનું પાલન કરવું જરૂરી છે. ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીઓને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ માટે 2021માં જારી કરવામાં આવેલા નવા આઈટી નિયમો હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે. નવા ડ્રાફ્ટમાં, ઓનલાઈન ગેમિંગ મધ્યસ્થીએ નિયમો હેઠળ જરૂરી નિયમોનું પાલન કરવું પડશે, જેમાં તેના યુઝર્સ ઓનલાઈન ગેમ હોસ્ટિંગ, પ્રદર્શન, અપલોડ, પબ્લિશ, ટ્રાન્સમિટ અને શેર ન કરવાની જોગવાઈનો સમાવેશ થાય છે.
સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી બોડી
ડ્રાફ્ટ અનુસાર સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી બોડી આ નિયમોની દેખરેખ કરશે. ડ્રાફ્ટ નિયમોમાં ગેમિંગ કંપનીઓ માટે વધારાની ડ્યુ ડિલિજન્સ જોગવાઈઓ પણ કરવામાં આવી છે. જેમાં ઑનલાઇન ગેમ્સ માટે રજીસ્ટ્રેશન અને સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી બોડી માટે ડિપોઝિટના ઉપાડ અથવા રિફંડ, જીત અને ફીની વિગતો અને રમતોમાં ભાગ લેતી વ્યક્તિઓને અન્ય શુલ્ક વિશે જાણ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
નોટિસમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સેલ્ફ રેગ્યુલેટરી સંસ્થાને ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલય સાથે રજીસ્ટર કરવામાં આવશે. તે ઓનલાઈન ગેમ્સને રજીસ્ટર પણ કરી શકશે. આ સંસ્થા ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ દ્વારા ફરિયાદોનું નિરાકરણ પણ કરશે.