નિયમ / નિર્ભયાના કેસના ચારેય દોષિતોને ફાંસી આપતા પહેલા જલ્લાદ કરશે આ એક કામ

• ફાંસી કેવી રીતે અપાતી હશે?
• ફાંસી પહેલા શું કરવામાં આવતું હશે?
• અનેક સવાલોના અહીં છે જવાબ

જો કે  એ અપરાધીઓને ફાંસી દેવામાં આવશે એ સમાચારથી આમ નાગરિકોમાં ન્યાયપ્રણાલિ પર વિશ્વાસ દ્રઢ થયો છે સાથે જ અને જિજ્ઞાસુ નાગરિકોને ફાંસીની પ્રક્રિયા કેવી હોય છે તે જાણવામાં રસ પડે તે પણ સ્વભાવિક છે. 

શું હોય છે ફાંસીની પ્રક્રિયા?

શું બસ માત્ર આટલી જ છે ફાંસીની પ્રક્રિયા? શું આ રીતે જ ફાંસી આપવામાં આવે છે? શું આને જ ફાંસી કહેવાય છે? શું એક સમયે એક જ ગુનેગારને ફાંસી આપવામાં આવે છે. ફાંસી આપતા પહેલા શું કરવામાં આવતું હોય છે?ફાંસીને લઈને એવા અગણિત સવાલો છે જેને દેશનો હરકોઈ નાગરિક જાણવા માગતો હોય છે.  

22 જાન્યુઆરીએ સવારે સાત વાગ્યે ફાંસીએ લટાકાવી

ઉલ્લેખનીય છે કે, નિર્ભયાના અપરાધીઓ એવા મુકેશ, પવન, અક્ષય અને વિનયના હિસ્સામા મોતની સજા આવી છે. કેમ કે તેમના માટે મોતથી બચવાના કાયદાના તમામ દરવાજાઓ હવે બંધ થઈ ગયા છે. આ ચારેય અપરાધીના નામે પટિયાલા હાઉસકોર્ટથી બ્લેક વોરંટ જાહેર થઈ ગયું છે. બ્લેક વોરંટ એટલે કે `મોતનો અંતિમ પૈગામ'. આ ચારેય અપરાધીઓને હવે 22 જાન્યુઆરીએ સવારે સાત વાગ્યે ફાંસીએ લટાકાવી દેવામાં આવશે.

શું હોય છે બ્લેક વોરંટ ?

કોર્ટમાંથી  બ્લેક વોરંટ ઈસ્યુ થઈ ગયા બાદ આ ચારેય આરોપીઓના મોતનું કાઉન્ટ ડાઉન શરૂ થઈ ગયું છે. મોતની ખબર હવે 22 જાન્યુઆરીએ આવશે અને એ પણ તિહાડ જેલમાંથી જ્યાં મુકેશ, પવન, અક્ષય  છેલ્લાં સાત વર્ષથી બંધ છે હવે પવનને પણ મંડોલી જેલથી તિહાડ જેલમાં મોકલી દેવાયો છે. ડેથ વોરંટ બાદ હવે તિહાડ જેલ વહીવટી તંત્ર દ્વારા ફાંસીની તૈયારી શરૂ કરી દેવામાં આવી છે. આપને સવાલ થતો હશે કે કોઈ ગુનેગારને ફાંસી આપતા પહેલા કેવી તૈયારી કરવામાં આવતી હશે તો આપને જણાવી દઈએ કે ફાંસી માટેની તૈયારી ફાંસીના ફંદાની બનાવટ સાથે શરૂ થાય છે. 

ફાંસીના ફંદા માટેની રસ્સી નથી હોતી સાધારણ 

ફાંસીના ફંદા માટેની રસ્સી કોઈ સાધારણ રસ્સી નથી હોતી. ફંદાની ખાસ રસ્સીને મનીલા રોપ નામથી ઓળખવામાં આવે છે. ફાંસીના ફંદાની રસ્સી દેશમાં એક માત્ર બિહારની બક્સર જેલમાં જ તૈયાર થાય છે. ફાંસીની રસ્સીની લંબાઈ કેદીઓના વજનના હિસાબથી નક્કી કરાય છે. માંચડા નીચેના કૂવાની ઊંડાઈ 15 ફૂટની હોય છે. જો ગુનેગારનું વજન 45 કિલોથી ઓછું હોય તો રસ્સીની લંબાઈ વધારે રખાય છે. જો ગુનેગારનું વજન 90 કિલોથી વધારે હોય તો રસ્સીની લંબાઈ ઓછી રાખાવામાં આવે છે. રસ્સીના લંબાઈનું માપ ગુનેગારના માથાથી નહીં પરંતુ ડાબા કાનના નીચેના ઝડબાથી ગણવામાં આવે છે. કેમકે ફાંસીના ફંદાની ગાંઠ ડાબાકાનના જડબાથી શરૂ  થાય છે.

જલ્લાદ હંમેશા માગે છે દુવા 

જલ્લાદ એવું નામ સાંભળીને આપના  દિમાગમાં  કોઈ ક્રૂર વ્યક્તિની છબી આકાર લેશે.પરંતુ આપને જાણીને  નવાઈ લાગશે કે મોટાભાગના જલ્લાદ એવું ઈચ્છતા  હોય છે કે, ગુનેગાર ફાંસી વખતે વખતે ખૂબ ઓછી પીડા ભોગવતાં મૃત્યુ પામે. આથી જલ્લાદ હમેંશા એવી દુવા માગતા હોય છે કે  ગુનેગારનું મોત લાંબા સમયસુધી ગૂંગળાઈને ન થાય પરંતુ તેનુ મોત ગર્દનનું કરોડ રજ્જૂનું હાડકું તૂટીને થાય. કેમકે, એ પ્રકારે થતું મોત જલદી થાય છે અને ઓછી પીડા આપે છે. 

આપે બ્લેક વોરંટ અને ફંદાની તૈયારી વિશે ઘણું જાણ્યું. પરંતુ હવે થોડા ફાંસીની સજા સંબંધીત કાનૂની અને વહીવટી નિયમો પણ જાણી લો. આપને સવાલ થતો હશે કે ગુનેગારને ફાંસી આપતા પહેલા કેવા પ્રકારની વહીવટી પ્રક્રિયા થતી હશે.

ફાંસીના નિયમો શું હોય છે?  

• ફાંસીની પ્રક્રિયમાં ફાંસીનો ફંદો, ફાંસીનો સમય જેવી પ્રક્રિયાઓ સામેલ છે  
• જેલ સુપિરિન્ટેન્ડેન્ટ, મેજિસ્ટ્રેટ, જલ્લાદ અને ડોક્ટરનું હોવું જરૂરી છે  
• ફાંસીનો સમય સવારે જ નક્કી કરાય છે જેથી જેલના કામમાં અડચણ ન આવે  
• ફાંસી આપવાનો સમય નક્કી થાય એટલે કેદીને ડેથ સેલમાં મોકલાય છે  
• ડેથ સેલમાં માત્ર અંધારું હોય છે અને આગલી રાત ત્યાં જ વીતે છે  
• ડેથ સેલની આજુબાજુ સુરક્ષા માટે સિક્યુરિટી સિવાય કોઈ હોતું નથી  
• ફાંસીના છેલ્લા સમયે માત્ર જલ્લાદ જ સજા પામનારની સાથે હોય છે  
• જલ્લાદ અપરાધીના કાનમાં એક વાત કહે છે અને લીવર ખેંચી લે છે  
• હિંદૂને `રામ-રામ' અને મુસ્લિમને `સલામ' એવું જલ્લાદ કાનમાં બોલે છે  
• જલ્લાદ કાનમાં બોલે છે કે હું મારી ફરજ આગળ લાચાર છું   
• અને સત્યની રાહ પર ચાલવાની તમારા માટે કામના કરું છું  

કોર્ટના આદેશ સાંભળીને નિર્ભયાનો આત્મા જરૂર રાજી થયો હશે. કેમકે, આ એક લાંબી કાનૂની પ્રક્રિયા હતી. જો આ ચુકાદા બાદ દેશના નાગરિકોમાં દેશની ન્યાય પ્રણાલિ પર વિશ્વાસ દ્રઢ થયો છે અને નિર્ભયના માતા-પિતાની જીત થઈ છે. જો કે નિર્ભયાના આત્માને તો ત્યારે જ શાંતિ મળશે જ્યારે તેના ચારેય અપરાધીઓ તિહાડ જેલમાં નિર્જીવ બની લટકતા હશે.