બ્રેકિંગ ન્યુઝ
VTV / ભારત / ટેક અને ઓટો / પહેલગામ આતંકવાદી હુમલામાં ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટથી ખુલ્યું પાકિસ્તાન કનેક્શનનું રહસ્ય, જાણો તે શું છે
Last Updated: 12:47 PM, 24 April 2025
જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલાએ સમગ્ર દેશને હચમચાવી નાખ્યો છે. 28 નિર્દોષ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા જેના કારણે ભરતીઓમાં રોષ છે અને સરકાર પાસેથી કડક કાર્યવાહીની માંગ કરી રહ્યું છે. સુરક્ષા એજન્સીઓએ પણ તપાસનો દોર ચાલુ કરી દીધો છે. પરંતુ આ વખતે ફક્ત શસ્ત્રો કે છુપાયેલા તે સ્થળો જ નહીં પરંતુ એક બીજી વસ્તુ પણ એજન્સીઓના રડાર પર છે અને તે છે ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ. આ એક એવી ટેકનોલોજી છે જેની મદદથી હવે એ જાણી શકાય છે કે આતંકવાદી હુમલામાં સામેલ લોકો પાકિસ્તાનના કયા સ્થળો સાથે જોડાયેલા હતા.
ADVERTISEMENT
ડિજિટલ ફૂટ પ્રિન્ટ શું છે?
ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ એટલે સામાન્ય શબ્દોમાં પગલાં. જેમ આપણે રેતી કે કાદવ પર ચાલીએ ત્યારે પગના નિશાન પડે તેમ જ્યારે આપણે ઇન્ટરનેટ પર કંઈક કરીએ જેમ કે ગૂગલ પર કંઈક સર્ચ કરીએ કે સોશિયલ મીડિયા પર કંઈક પોસ્ટ કરતા હોઈએ છીએ કે પછી સોશિયલ મીડિયા સ્ક્રોલ કરતાં હોઈએ કે કોઈ વેબસાઇટ અથવા એપ્લિકેશનોનો ઉપયોગ કરીએ છીએ ત્યારે આપણે પગના એટલે કે ત્યાં વિઝિટ કર્યાના નિશાન છોડીએ છીએ. એટલે કે આપણે કરેલા બધા કામનો એક ડિજિટલ રેકોર્ડ બને છે. અને તેને ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ કહેવાય છે.
ADVERTISEMENT
આ ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ દ્વારા કોઈપણ વ્યક્તિ જાણી શકે છે કે તમે શું જોયું, ક્યારે જોયું, તમે ક્યાં ક્લિક કર્યું અને તમે કોની સાથે વાત કરી. હવે જો આ જ ટેકનોલોજી આતંકવાદીઓની ઓનલાઈન પ્રવૃત્તિ પર લાગુ કરવામાં આવે તો ઘણીબધી માહિતી મળી શકે તેવું બને.
ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ કેટલા પ્રકારના હોય છે?
ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ બે પ્રકારના હોય છે. એક તો એ જે આપણે જાણતા જ ઈન્ટરનેટ કે સોશિયલ મીડિયા પર મૂકીએ તે જેમ કે - પોસ્ટ કે કમેંટ. અને બીજું એ જે આપણી દરેક ઓનલાઈન પ્રવૃત્તિ સાથે આપણી જાણ વગર જોડાયેલું હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે તમે કઈ વેબસાઇટ ઓપન કરી, browse કરી, ક્યારે ક્લિક કર્યું અથવા કઈ લિંક પર ક્લિક કર્યું તે વિશેની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રકારનો ડેટા આપણી જાણ બહાર રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે.
આતંકવાદીઓનું પાકિસ્તાન કનેક્શન
પહેલગામમાં થયેલા હુમલા પછી જ્યારે એજન્સીઓએ સ્થળ પરથી જપ્ત કરાયેલા ઉપકરણો અને સંદેશાવ્યવહાર ઉપકરણોની તપાસ શરૂ કરી ત્યારે તેમને કેટલાક સંકેતો મળ્યા જે ભારતીય સરહદ પાર કરીને પાકિસ્તાન સુધી પહોંચ્યા હતા. તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે આતંકવાદીઓએ એન્ક્રિપ્ટેડ કોમ્યુનિકેશન ટૂલ્સનો ઉપયોગ કર્યો હતો. એટલે કે એવી એપ્લિકેશનો અને ટેકનોલોજી જે વાતચીતને ટ્રેક કરવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે. પરંતુ ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ્સની મદદથી ભારતીય ગુપ્તચર એજન્સીઓએ પકડી પાડ્યું કે આ આતંકવાદીઓ મુઝફ્ફરાબાદ અને કરાચી જેવા પાકિસ્તાની વિસ્તારોમાં કેટલાક ચોક્કસ સ્થળોએ વાતચીત કરી રહ્યા હતા. આ સ્થળોને સુરક્ષા એજન્સીઓ દ્વારા પહેલાથી જ 'સેફ હાઉસ ' તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જ્યાંથી આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ ચલાવવામાં આવી રહી હતી.
કેમ જરૂરી છે ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટની માહિતી
આજના યુગમાં યુદ્ધ ફક્ત શસ્ત્રો અને ગોળીઓથી જ નહીં પણ ડેટાથી પણ લડવામાં આવે છે. ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ્સ ઓનલાઈન દુનિયામાં છુપાયેલા પુરાવા જેવા છે. તેમને પકડવા મુશ્કેલ હોઈ શકે છે. પરંતુ એકવાર તેઓ પકડાઈ જાય પછી મોટા કાવતરાઓ પરથી પડદા ઉઠી શકે છે. આ જ કારણ છે કે જમ્મુ કાશ્મીરમાં થયેલા આ હુમલામાં ફક્ત વિસ્ફોટો અને ગોળીઓની જ તપાસ કરવામાં આવી રહી નથી પરંતુ આતંકવાદીઓએ જે ડેટા છોડી દીધો હતો તેની પણ સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે.
વધુ વાંચો: 4 થી 7 આતંકી, 27 મોત અને 10 સવાલો, પહેલગામ હુમલાનો જવાબ કોણ આપશે?
આપણે પણ છોડીએ છીએ ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ્સ
ફક્ત આતંકવાદીઓ જ ડિજિટલ ફૂટપ્રિન્ટ છોડી જાય તે જરૂરી નથી. જ્યારે પણ તમે કોઈ વેબસાઇટની મુલાકાત લો છો,.જેમ કે કોઈ પોસ્ટ અથવા ગૂગલ પર કંઈક શોધો છો ત્યારે તમે ડિજિટલ દુનિયામાં તમારી છાપ છોડી રહ્યા છો. આનું બેસ્ટ ઉદાહરણ છે કે તમે એકવાર મોબાઇલમાં કોઈ વસ્તુ સર્ચ કરો છો તો પછી તમને અલગ અલગ દરેક સોશિયલ મીડિયામાં તેણે લગતી જાહેરાતો દેખાવા લાગે છે.
સંકળાયેલા મુદ્દાઓ
વધુ વાંચો
સબસ્ક્રાઇબ કરો
દરરોજ નવા સમાચાર મેળવવા માટે VTVGujaratiને સબસ્ક્રાઈબ કરો.