નુકશાન / DDT: કોર્પોરેટ ઉપર મોદી સરકાર મહેરબાન, સરકારી ખજાનો થઇ જશે ખાલી!

• ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ 15% ના દરે ડિવિડન્ડ ઉપર વસૂલવામાં આવે છે.
• ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ ઉપર સેસ અને સરચાર્જ પણ લાગુ પડે છે. 

સામાન્ય બજેટમાં કંપનીઓને રાહત આપવા અને ઇક્વિટી બજારોને વેગ આપવા માટે ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ (DDT) ને હટાવવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.

શું છે DDT?

ડિવિડન્ડ એ રકમ છે જે કંપની તેના શેરહોલ્ડરોને જયારે કંપની નફો કરતી હોય ત્યારે ચૂકવે છે. હાલમાં કંપની તરફથી શેરધારકોને મળેલા ડિવિડન્ડ પર ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ 15 ટકાના દરે લેવામાં આવે છે. આ સિવાય આ ટેક્સ પર સેસ અને સરચાર્જ પણ લાગુ પડે છે.

સ્થાનિક કંપનીઓએ તેમના નફા પર ટેક્સ ભરવા ઉપરાંત DDT ચૂકવવો પડે છે. એક રીતે DDT એ કંપનીઓ માટે બમણો બોજ છે. સરકારે બજેટમાં આ ભાર દૂર કર્યો છે. જો કે હવે નફો લેનારા શેરહોલ્ડરો પર આ ટેક્સ લાગૂ કરવામાં આવશે. સ્પષ્ટ છે કે સરકારે કંપનીઓને રાહત આપી છે, જ્યારે શેરધારકો માટે એક ભારણ વધ્યું છે.

અહીં જણાવી દઈએ કે સ્ટોક માર્કેટમાં જે કંપનીઓ સૌથી વધુ ડિવિડન્ડ આપે છે તેમાં ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસિસ, ઇન્ફોસીસ, ઈન્ડિયન ઓઇલ, એચડીએફસી બેંક, કોલ ઈન્ડિયા, આઇટીસી અને વેન્ડર્સ શામેલ છે. આ સિવાય એનટીપીસી, ભારત પેટ્રોલિયમ, હિન્દુસ્તાન યુનિલિવર અને રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ જેવી કંપનીઓ પણ ડિવિડન્ડ ચૂકવવા માટે જાણીતી છે.

શું થશે ફાયદો?

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બજેટના ભાષણ દરમિયાન કહ્યું હતું કે, 'ભારતીય શેરબજાર ને વધુ આકર્ષક બનાવવા માટે આ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો છે જેનાથી રોકાણકારોના એક મોટા વર્ગને રાહત મળશે. તે જ સમયે રોકાણકારોને આકર્ષિત કરવામાં પણ તેઓ સફળ રહેશે. મોટાભાગના વિદેશી રોકાણકારો તેમના પોતાના દેશમાં ડીડીટી ક્રેડિટનો લાભ ઉપલબ્ધ ન હોવાને લીધે નુકશાન ભોગવે છે.'

નિર્મલા સીતારમણના જણાવ્યા અનુસાર DDT હટાવ્યા બાદ દર વર્ષે સરકારને અંદાજે 25,000 કરોડની આવકનું નુકસાન થશે. અહીં સમજાવો કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ યોજનાઓના ડિવિડન્ડ પર ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ લાગુ પડે છે.