'મેક ઈન ઈન્ડિયા' હેઠળ દેશને 'આત્મનિર્ભર' બનાવવાની દિશામાં પગલાં લઈ રહેલી મોદી સરકારે હવે વધુ એક સેક્ટરને બૂસ્ટર ડોઝ આપવાનું નક્કી કર્યું છે. આ સેક્ટર મેડિકલ ડિવાઈસ સેક્ટરનું છે.
PM મોદીના આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનની મોટી સિદ્ધિ
મેડિકલ ક્ષેત્રમાં પણ હશે ભારતનો દબદબો
મોદી સરકારે તૈયાર કર્યો રોડમેપ
તાજેતરના સમયમાં, કોરોના રોગચાળા દરમિયાન, ભારતે વેન્ટિલેટર, આરટી-પીસીઆર કીટ, આઈઆર થર્મોમીટર્સ, પીપીઈ કીટ અને એન-95 માસ્ક જેવા મોટા પાયે તબીબી ઉપકરણો બનાવ્યા હતા અને દર્શાવ્યું હતું કે તેઓ ફક્ત પોતાની જરૂરિયાતો માટે જ નિકાસ કરી શકતા નથી. પણ અન્ય દેશો માટે પણ સામગ્રી બનાવી શકે છે હવે સરકારે મેડિકલ ઉપકરણોના ઉત્પાદન અને સંશોધનમાં ભારતને અગ્રેસર બનાવવા માટે રોડમેપ તૈયાર કર્યો છે.
મેડિકલ ક્ષેત્રમાં ભારતનો રહેશે દબદબો
આ અંતર્ગત લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યું છે કે મેડિકલ ઉપકરણોના ઉત્પાદન અને ટેક્નોલોજીના સંદર્ભમાં ભારતને 2047 સુધીમાં વિશ્વના ટોચના 5 દેશોમાં લાવવામાં આવે. આગામી 10 વર્ષમાં મેડિકલ સાધનો પરનો આયાત ખર્ચ અડધો કરી દેવો જોઈએ.
નેશનલ મેડિકલ ડિવાઇસ પોલિસી 2022 કરી તૈયાર
આ કામને મિશન મોડ પર શરૂ કરવા માટે કેન્દ્ર સરકારે નેશનલ મેડિકલ ડિવાઇસ પોલિસી 2022 તૈયાર કરી છે. રસાયણ અને ખાતર મંત્રાલય હેઠળ આવતા ફાર્માસ્યુટિકલ્સ વિભાગે આ નીતિનો ડ્રાફ્ટ જારી કર્યો છે અને લોકોનો અભિપ્રાય માંગ્યો છે. હાલમાં, ભારતમાં તબીબી ઉપકરણોનું બજાર લગભગ $11 બિલિયન (રૂ. 845 બિલિયન) છે, જેમાં વૃદ્ધિની અપાર સંભાવના છે.
આ ડ્રાફ્ટ હેઠળ, તબીબી ઉપકરણોના 100-300 અબજ ડોલરના આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં 10 થી 12 ટકા હિસ્સો હાંસલ કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે, જે હાલમાં 1.5 ટકા છે. ભારતમાં મેડિકલ ટેક્નોલોજીમાં ઓછામાં ઓછી 25 ભાવિ અદ્યતન તકનીકોની શોધ થવી જોઈએ. કેન્સરની સારવાર, અલ્ટ્રાસાઉન્ડ, એમઆરઆઈ, મોલેક્યુલર ઇમેજિંગ અને પીસીઆર ટેક્નોલોજી જેવી ઇમેજિંગ ટેકનિકને લગતા મહત્વના ઘટકો ભારતમાં જ બનાવવા જોઈએ, જેના માટે અન્ય દેશોએ જોવું પડશે. આ ઉપરાંત, આવા 50 ક્લસ્ટર બનાવવા જોઈએ જ્યાં તબીબી ઉપકરણોનું ઝડપી પરીક્ષણ થઈ શકે. તેનો ફાયદો નવા સાધનો બનાવવા અને ઉત્પાદન વધારવામાં થશે.
જાણો શું છે મોદી સરકારનો માસ્ટર પ્લાન
38 પાનાની પોલિસીમાં મેડિકલ ડિવાઈસ સેક્ટર કેવી રીતે ઝડપથી વિકાસ કરી શકે તેનો સંપૂર્ણ રોડમેપ છે. આ અંતર્ગત નવીનતા, સંશોધન અને ઉત્પાદન ક્ષમતા વધારવા પર ફોકસ કરવામાં આવશે. આવી નિદાન સુવિધાઓ પૂરી પાડવા પર ભાર મૂકવામાં આવશે, જેથી રોગોની વહેલી ઓળખ થઈ શકે અને લોકોને સચોટ અને સસ્તી સારવાર મળી શકે. આ ક્ષેત્રના નિષ્ણાતોને નીતિમાં દર્શાવેલ લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવશે. આ માટે ઉચ્ચ શિક્ષણ સ્તરે અલગ વિશેષ અભ્યાસક્રમો તૈયાર કરવા અને અલગ અભ્યાસ હાથ ધરવાની પણ યોજના છે. તબીબો, ટેકનિશિયન, સર્વિસ એન્જીનિયરો વગેરેને વિશેષ તાલીમ આપીને તેમની કુશળતા વધારવાની પણ યોજના છે. સરકાર 'મેક ઈન ઈન્ડિયા, મેક ફોર ધ વર્લ્ડ' પહેલ હેઠળ ભારતને મેડિકલ ઉપકરણોના ઉત્પાદન કેન્દ્ર તરીકે સ્થાપિત કરવા માંગે છે.