અમેરિકાની અંતરિક્ષ એજન્સી નાસાએ મંગળવારે જાહેરાત કરી કે વિક્રમ લેન્ડરનો કાટમાળ મળ્યો છે અને જ્યાં લેન્ડર ક્રેશ થયું છે તે જગ્યાના ફોટો પણ દેખાડ્યા છે. આ જગ્યાની શોધ શનમુગા સુબ્રમણ્યને કરી હતી. તેઓએ પોતે લૂનર રિકનાઈસાંસ ઓર્બિટર કેમેરાથી ફોટો ડાઉનલોડ કર્યા. તેની પુષ્ટિ NASA અને એરિજોના સ્ટેટ યુનિવર્સિટીએ સોમવારે કરી હતી.
ચંદ્રની કક્ષા પર મળ્યો કાટમાળ
NASAએ ટ્વિટ કરીને આપી જાણકારી
શનમુગા સુબ્રમણ્યને શોધ્યો વિક્રમ લેન્ડરનો કાટમાળ
અંતરિક્ષમાં રસ ધરાવનારા એક ભારતીય દ્વારા અમેરિકાના ઓર્બિટર કેમેરાથી ચંદ્રના ફોટોનું નિરીક્ષણ કર્યા બાદ નાસાએ કહ્યું કે તેને ભારતીય ચંદ્રયાન-2ના વિક્રમ લેન્ડરના ઘટનાસ્થળની સાથે કાટમાળ મળ્યો હતો. આ જગ્યાની શોધ શનમુગા સુબ્રમણ્યને કરી હતી. તેઓએ પોતે લૂનર રિકનાઈસાંસ ઓર્બિટર કેમેરાથી ફોટો ડાઉનલોડ કર્યા. તેની પુષ્ટિ NASA અને એરિજોના સ્ટેટ યુનિવર્સિટીએ સોમવારે કરી હતી. સુબ્રમણ્યને વૈજ્ઞાનિકોને વિક્રમ લેન્ડરના ક્રેશ થયાની જગ્યા શોધવામાં મદદ કરી હતી.
નાસાએ આપ્યું આ નિવેદન
અમેરિકાની અંતરિક્ષ એજન્સી નાસાએ મંગળવારે જાહેરાત કરી હતી કે વિક્રમ લેન્ડરનો કાટમાળ મળ્યો છે અને સાથે તે જે જગ્યાએ ક્રેશ થયું તેનો ફોટો પણ જાહેર કર્યો હતો. નાસાએ પોતાના નિવેદનમાં જણાવ્યું છે કે શનમુગાએ સૌ પહેલાં મૈન ક્રેશ સાઈટથી લગભગ 750 મીટર ઉત્તર પશ્ચિમમાં કાટમાળ જોયો હતો. મળતી માહિતી અનુસાર સુબ્રમણ્યને જણાવ્યું છે કે તેઓએ વિક્રમ લેન્ડરનો સંભવિત રસ્તો શોધવામાં ઘણી મહેનત કરી હતી. હું ખુશ છું કે મારે ઘણી મહેનત કરવી પડી. મને પહેલાંથી જ અંતરિક્ષ વિજ્ઞાનનો શોખ રહ્યો છે. મેં ક્યારેય કોઈ લોન્ચ જોવાનું છોડ્યું નથી.
આ તારીખોએ મળ્યા હતા વિક્રમ લેન્ડરના ફોટો
નાસાએ કહ્યું કે પહેલો ઘૂંધળો ફોટો દુર્ઘટના સ્થળનો હોઈ સકે છે જે એલઆરઓસી દ્વારા 17 સપ્ટેમ્બરે લેવામાં આવ્યો હતો. અનેક લોકોએ વિક્રમ લેન્ડરને વિશેના આ ફોટાને ડાઉનલોડ કર્યો. નાસાએ કહ્યું કે તેમાંથી એક સુબ્રમણ્યને કાટમાળની સકારાત્મક ઓળખની સાથે એલઆરઓસી પ્રોજેક્ટ સાથે સંપર્ક કર્યો. એલઆરઓસી એરિજોના સ્ટેટ યુનિવર્સિટીમાં આવેલી છે. એએસયૂએ કહ્યું કે આ જાણકારી મળ્યા બાદ એલઆરઓસી ટીમે પહેલા અને પછીના ફોટોની તુલના કરીને ઓળખની પુષ્ટિ કરી છે. યુનિવર્સિટીએ કહ્યું કે જ્યારે પહેલા મોજાઈકને માટે 17 સપ્ટેમ્બરે ફોટો લેવામાં આવ્યા તો દુર્ઘટના સ્થળ ધૂંધળું દેખાતું હતું. અને સરળતાથી ઓળખી પણ શકાતું ન હતું. 14-15 ઓક્ટોબર અને 11 નવેમ્બરે લેવાયેલા ફોટાના બે ક્રમ સારા હતા.
ક્રેશ સ્થળથી 750 મીટર દૂર હતો કાટમાળ
યુનિવર્સિટીએ કહ્યું કે સુબ્રમણ્યન દ્વારા અપાયેલી માહિતી પર, એલઆરઓસી ટીમે નવા મોજિક્સમાં આસપાસના વિસ્તારની તલાશી લીધી હતી અને અકસ્માત અને કાટમાળની જગ્યા તપાસ કરી હતી. યુનિવર્સિટીએ કહ્યું કે અકસ્માત સ્થળ 70.8810 ડિગ્રી એસ, 22.7840 ડિગ્રી ઈ, 834 મીટર ઉંચાઇ પર સ્થિત છે. એએસયુએ કહ્યું, શાનમુગાએ મુખ્ય ક્રેશ સ્થળની ઉત્તર પશ્ચિમ દિશામાં 750 મીટર ઉત્તર કાટમાળ જોયો.
ઉલ્લેખનીય છે કે 6 સપ્ટેમ્બરે ચંદ્રયાન-2થી લોન્ચિંગ બાદ ચંદ્રમાના દક્ષિણી ધ્રૂવ પર સોફ્ટલેન્ડિંગ કરાવના પ્રયાસમાં લેન્ડર વિક્રમનો ઈસરો સાથેનો સંપર્ક તૂટી ગયો હતો.