કુટનીતિ / મોદી સરકારની આ નીતિ પર બાયડન સરકારે ભારે વાંધો વ્યક્ત કર્યો

• આ અમેરિકા- ભારતના દ્વિપક્ષીય વ્યાપારમાં મોટા પડકારોને દર્શાવે છે.
• ભારતની વ્યાપાર નીતિઓથી અમેરિકન નિકાસકારો પર અસર પડી
• 2020માં બન્ને પક્ષોની વચ્ચે આ મુદ્દા પર વાતચીત ચાલુ

આ અમેરિકા- ભારતના દ્વિપક્ષીય વ્યાપારમાં મોટા પડકારોને દર્શાવે છે

મોદી સરકારના મેક ઈન ઈન્ડિયા કેમ્પેન અને વ્યાપારિક નીતિઓને લઈને બાયડન પ્રશાસને અમેરિકન કોંગ્રેસને જણાવ્યું કે ભારતના મેક ઈન ઈન્ડિયા કેમ્પેન પર જોર આપવું અમેરિકા- ભારતના દ્વિપક્ષીય વ્યાપારમાં મોટા પડકારોને દર્શાવે છે.

 ભારતની વ્યાપાર નીતિઓથી અમેરિકન નિકાસકારો પર અસર પડી

2021 માટે વ્યાપારક નીતિ પર આવેલા રિપોર્ટમાં યુએસ ટ્રેડ રિપ્રેજેન્ટેટિવ (USTR)એ કહ્યું કે વર્ષ 2020માં અમેરિકા તરફથી ભારતીય બજારોના પહોંચ સાથે જોડાયેલા મુદાઓને ઉકેલવાના પ્રયાસો જારી રાખ્યા છે. USTRએ કહ્યું કે ભારતની વ્યાપાર નીતિઓથી અમેરિકન નિકાસકારો પર અસર પડી છે.

USTRએ સોમવારે કોંગ્રેસને સોંપેલી રિપોર્ટમાં કહ્યું કે ભારત પોતાના મોટા બજાર, આર્થિક વૃદ્ધિ અને વિકાસની તમામ તક માટે અમેરિકન નિકાસકારો માટે મહત્વનું બજાર બન્યુ છે. જો કે ભારતની વ્યાપારને મર્યાદિત કરવા વાળી નીતિઓના કારણે બન્ને દેશોના વ્યાપારિક સંબંધમાં હાજર શક્યતાઓને નબળી પાડી રહી છે. ભારતના મેક ઈન ઈન્ડિયા કેમ્પેઈનના માધ્યમથી આયાતને ઓછી કરવા પર ભારત મુકવાથી દ્વિપક્ષીય વ્યાપારિક સંબંધોને પડકારોને દર્શાવે છે.

2020માં બન્ને પક્ષોની વચ્ચે આ મુદ્દા પર વાતચીત ચાલુ

5 જૂન 2019ના રોજ અમેરિકાએ ભારત માટે જનરલાઈઝ્ડ સિસ્ટમ ઓફ પ્રેફરન્સ (જીએસપી) હેઠળ વ્યાપારમાં મળનારા વિશેષ મહત્વ અને છુટને ખતમ કરી દીધી હતી. ભારતને જીએસપીના ફાયદાથી વચિંત કર્યા બાદ અમેરિકાએ ભારતની સાથે બજારમાં પહોંચ અને તેના નિયમોને લઈને વાતચીત કરી. વર્ષ 2020માં બન્ને પક્ષોની વચ્ચે આ મુદ્દા પર વાતચીત ચાલું છે.

અમેરિકાએ પોતાની ચિંતા ભારતની સામે રાખી

રિપોર્ટ મુજબ અમેરિકા ઈચ્છે છે કે ભારત અનેક ટેરિફમાં કાપ મુકે અને બજારોમાં અમેરિકન કંપનીઓની પહોંચ અને સુલભ થાય. ગેર ટેરિફ બેરિયર્સને લઈને કેટલાક વિવાદ છે. અમેરિકાએ વર્ષ 2020માં દ્વિપક્ષીય વ્યાપારમાં તમામ મુદ્દાઓને લઈને પોતાની ચિંતા ભારતની સામે રાખી છે. જેમાં અનેક મુદ્દા સામેલ છે.

બ્રિટન અમેરિકન સેવાઓના આયાતના મામલામાં મુખ્ય સ્થાન પર 

USTRના રિપોર્ટ મુજબ બ્રિટન અમેરિકન સેવાઓના આયાતના મામલામાં મુખ્ય સ્થાન પર છે. બ્રિટને વર્ષ 2019માં અમેરિકાથી 62 અરબ ડોલરની સેવા લીધી. જ્યારે ભારતે 29.7 અરબ ડોલર, કેનેડાએ 38.6 અરબ ડોલર, જાપાને 35.8 અરબ ડોલર, જર્મનીએ 34.9 અરબ ડોલર અને મેક્સિકોએ 29.8 અરબ ડોલર બાદ છઠ્ઠા સ્થાન પર રહ્યું.

2020માં આ વસ્તુઓની નિકાસમાં ભારે ઘટાડો આવ્યો

USTRએ કહ્યું જુલાઈ 2020માં અમેરિકાએ વાંધો વ્યક્ત કર્યા બાદ ભારતે લેક્ટોજ અને વ્હે પ્રોટીન લાવી રહેલા જહાજોને રિલીઝ કર્યા, ભારતે એપ્રિલ 2020માં ઉત્પાદોની સાથે ડેયરી સર્ટિફિકેટ અનિવાર્ય કરી દીધુ હતુ. જે બાદ અનેક અમેરિકન શિપમેટ રોકી દેવામાં આવી હતી.  આ નિયમો પહેલા ભારતમાં અમેરિકના લેક્ટોજ અને વ્હે પ્રોટીનનું નિકાસ ઝડપથી વધ્યા હતા. અહીં વર્ષ 2019માં લેક્ટોજ અને પ્રોટીનની નિકાસ 5.4 કરોડ ડોલર સુધી પહોંચી હતી. પરંતુ વર્ષ 2020માં આ વસ્તુઓની નિકાસમાં ભારે ઘટાડો આવ્યો અને આ ફક્ત 3.2 કરોડ ડોલર સુધી મર્યાદિત રહી ગયો.