દેશમાં ફાયરપ્રૂફ તિજોરી બનાવવા માટે ચાણસ્મા હતું પ્રખ્યાત, 150 વર્ષથી ચાણસ્મા બને છે તિજોરીઓ
ચાણસ્માનો તિજોરી ઉદ્યોગ મૃતપ્રાય સ્થિતિમાં
મોંઘવારીનો માર હાથ હનાવટની તિજોરીઓ પર
કારીગરોનો અભાવની સાથે રો-મટિરીયલ થયું મોંઘુ
એવું કહેવાય છે કે, સમય ક્યારેય એક સમાન નથી હોતો.સમય અને સંજોગો હંમેશા બદલાતા રહે છે.અને જૂની વાતો.જૂની પરંપરાઓ ભૂતકાળ બનતી જાય છે.આવી એક કહાની પાટણ જિલ્લાના ચાણસ્મા શહેરની છે.એક સમય હતો કે, તિજોરી કે, કબાટની વાત આવે ત્યારે લોકો ચાણસ્મા દોડી આવે.પરંતુ આજે તે ચાણસ્મામાં વર્ષોથી જાણીતો તિજોરી અને કબાટનો વ્યવસાય મરણ પથારીએ પહોંચી ગયો છે.કેવી રીતે તિજોરી માટે જાણીતા ચાણસ્માની ઓળખ ભૂસાઈ રહી છે.
જેમ મહિલાઓ માટે આભૂષણો કિંમત હોય છે.તેમ તેની સાચવણ માટેની તિજોરીનું પણ મહત્વ હોય છે.અને આ તિરોજીઓ માટે પાટણનું ચાણસ્મા વર્ષોથી પ્રખ્યાત છે.પરંતુ કિંમતી વસ્તુઓ માટે જે ચાણસ્માની તિજોરીઓ પ્રખ્યાત છે.આજે તે જ તિજોરીઓ અસુરક્ષિત બની છે.કારણ કે, હાથ બનાવટની તિજોરીઓનું સ્થાન હવે મશીનો દ્વારા બનતી તિજોરીઓ લેતી જઈ રહી છે.
તિજોરી ઉદ્યોગને ગૃહઉદ્યોગ ગણવામાં આવે તેવી માગ
એક સમય હતો જ્યારે ચાણસ્મા શહેરમાં લોખંડની તિજોરી કબાટ બનાવવાના 100 થી વધુ કારખાના ધમધમતા હતા.જ્યારે આજની તારીખે અહીં માત્ર 25 જેટલા જ તિજોરી-કબાટ બનાવતા કારખાના ચાલું છે.અહીંની ખાસ વાત એ હતી કે, તિજોરી બનાવવાનું 95 ટકા કામ હાથથી થતું હતું.ફક્ત 5 ટકા કામમાં જ મશીનનો ઉપયોગ થતો હતો.જોકે આજે મશીન યુગ આવી જતા માર્કેટમાં મશીનરીનું પ્રોડક્શન વધી ગયું છે.જેના કારણે ચાણસ્માના તિજોરી ઉદ્યોગોને ભારે માર પડ્યો છે.બીજી તરફ પહેલા જ્યાં 4 ટકા ટેક્સ લેવાતો હતો.ત્યાં હવે GSTના કારણે 18 ટકા ટેક્સ ભરવો પડે છે.અને આ કારણે પણ તિજોરી ઉદ્યોગને મોટો ફટકો પડ્યો છે.
GSTમાંથી આ લઘુ ઉદ્યોગને રાહત મળે તેવી માગ
આજે તમામ વસ્તુઓ મોંઘી બની ગઈ છે.તે પછી કારીગરોની મજૂરી હોય કે, લોખંડના ભાવ હોય.હાલના સમયમાં 40 થી 50 રૂપિયામાં એક કિલો મળતા લોખંડના ભાવ 90 થી 100 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગયા છે. બીજી તરફ હવે તિજોરીઓ બનાવવા માટે કારીગરો પણ નથી મળી રહ્યા.હાલમાં વધતા ખર્ચાઓના કારણે વેપારીઓની હાલત કફોડી બની ગઈ છે.તેવામાં વેપારીઓ હાથ બનાવટના ઉદ્યોગને ગૃહઉદ્યોગમાં સમાવવાની માગ કરી રહ્યા છે.જેથી કરીને તેમને જીએસટીમાંથી થોડી રાહત મળી શકે.