કામની વાત / FDથી ઇન્કમ કરતા પહેલાં જાણી લેજો ઇન્કમટેક્સના આ નિયમ, નહીં તો આવશે નુકસાન વેઠવાનો વારો

• FD   મેચ્યોર થવા પર ડિપોઝિટરને વ્યાજ અને મુદ્દલ બંને મળે છે
• એફડી પર મળતુ વ્યાજ તમારી કુલ આવકમાં જોડવામાં આવે છે 
• FD થી ઘણા લોકો કમાણી પણ કરી શકે છે

ફિક્સ ડિપોઝિટ એટલે કે FD થી ઘણા લોકો કમાણી પણ કરી શકે છે. એવામાં તેના પર થતી વ્યાજની કમાણી પર ઈનકમ ટેક્સના નિયમો કદાચ જ કોઈને ખબર હશે. શું FD પર વ્યાજની કમાણી ટેક્સેબલ છે? નથી ને? તમને જણાવી દઈએ કે એફડી પર મળતુ વ્યાજ તમારી કુલ આવકમાં જોડવામાં આવે છે અને તમારી કુલ આવક પર લાગૂ સ્લેબ દર પર ટેક્સ કેલક્યુલેશન કરવામાં આવે છે. તમારે ઈનકમ ટેક્સ રિટર્નમાં ઈનકમ ફ્રોમ અધર સોર્સે હેડમાં બતાવવામાં આવે છે. બાદમાં ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ તેના પર ટેક્સ લે છે.પરંતુ તમે ધારો તો તેને સરળતાથી બચાવી શકો છો. 

સૌથી પહેલા જાણીએ કે બેંક ક્યારે અને કેટલો ટેક્સ કાપે છે. જો તમે સીનિયર સિટીજન નથી અને સામાન્ય ખાતાધારક તરીકે FD લીધી છે અને વ્યાજની રકમ રૂ. 40,000 કરતાં વધારે છે, તો બેંક તમારા ખાતામાં વ્યાજ જમા કરતા સમયે સોર્સ પર ટેક્સ કાપે છે. જ્યારે   સીનિયર સિટીજનના કિસ્સામાં આ મર્યાદા 50,000 રૂપિયા છે. જો કોઈ FD પર કોઈ સીનિયર સિટીજન 50,000 રૂપિયા સુધીનું વ્યાજ મેળવે છે તો ઈનકમ ટેક્સ વિભાગ કોઈ ટેક્સ કાપશે નહીં. ત્યારબાદ વ્યાજની કમાણી સંપૂર્ણપણે ટેક્સેબલ હશે. 

જો તમારી પાસે 3 વર્ષ માટે FD છે, તો બેંક દર વર્ષના અંતે TDS કાપશે. FD મેચ્યોર થવા પર ડિપોઝિટરને વ્યાજ અને મુદ્દલ બંને મળે છે. DIGCI દ્વારા રૂ. 5 લાખ સુધીની FDનો વીમો લેવામાં આવે છે. જો બેંક ડૂબી જાય છે તો ડિપોઝીટરને DGCI તરફથી ગેરંટી તરીકે 5 લાખ રૂપિયા ચોક્કસપણે મળશે.

FD પર આ રીતે કેલક્યુલેટ થાય છે ટેક્સ
એફડીથી થતી આવકને ઈનકમ ટેક્સ રિટર્નમાં દર વર્ષે તમારી કુલ આવકમાં જોડે છે. તમને ભલે એ વર્ષે વ્યાજના પૈસા ન મળે અને FDની પાકતી મુદત પર બેંક તેને એકસાથે ઉમેરીને પૈસા આપે, પરંતુ તમારે તેને દર વર્ષે ITRમાં દર્શાવવું પડશે. બેંકો તમારા વ્યાજ પર TDS કાપે છે, જે પાછળથી ઈનકમ ટેક્સ વિભાગ દ્વારા એડજસ્ટ કરવામાં આવે છે.

આ રીતે સમજો FD પર ટેક્સ કેલક્યુલેશન 
માની લો કે સુરેશ નામના વ્યક્તિ 20 ટકા ટેક્સ સ્લેબમાં આવે છે. તેની પાસે 6 ટકા વાર્ષિક વ્યાજ પર   3 વર્ષ માટે 1,00,000 રૂપિયાની 2 FD છે. પ્રથમ વર્ષમાં   દરેક FDમાંથી સુનીલની વ્યાજની આવક રૂ. 6,000 છે. જેથી પ્રથમ વર્ષમાં કુલ વ્યાજ મળશે 12,000 રૂપિયા. આ પૈસા 40,000 રૂપિયાની મર્યાદા કરતા ઓછા છે, તેથી બેંક TDS કાપશે નહીં.

આ રીતે પણ સમજી શકાય છે કે અનુરાગ પાસે 6 ટકા વાર્ષિક વ્યાજ દરે 10 લાખ રૂપિયાની ફિક્સ ડિપોઝિટ છે. તેને વાર્ષિક રૂ. 60,000નું વ્યાજ મળે છે. બેંક પૂરા 60,000 પર 10 ટકા એટલે કે 6000 પર TDS કાપશે. અહીં ટીડીએસનો નિર્ધારિત દર 10 ટકા હશે.