ધર્મ / પિતૃપક્ષ પહેલા જાણી લેજો શ્રાદ્ધનું મહત્વ? નહીંતર જીવનમાં કરવો પડી શકે છે સંકટનો સામનો

વ્યક્તિના જીવનમાં તેમના પૂર્વજોનું મહત્વપૂર્ણ યોગદાન હોય છે. આજે જ્યાં તેઓ છે, તેમાં તેમના પૂર્વજોની વિશાળ ભૂમિકા છે. આ રીતે, શ્રાદ્ધ માત્ર એક ધાર્મિકવિધિ નથી, પણ તે સંસ્કારો, પરંપરાઓ અને સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માટેનું એક માધ્યમ છે. તે આપણને આપણા સંસ્કૃતિ અને મૂલ્યો સાથે જોડે છે. શ્રાદ્ધ દ્વારા આપણે પિતૃઓ પ્રત્યે સન્માન અને તેમનો આભાર વ્યક્ત કરીએ છીએ. . 17 સપ્ટેમ્બરથી શ્રાદ્ધ શરૂ થઈ રહ્યા છે, જ્યારે 18 સપ્ટેમ્બરે પિતૃપક્ષ પ્રતિપદા છે. તે પહેલાં શ્રાદ્ધને સમજવું ખૂબ જ જરૂરી છે. ચાલો, પિતૃપક્ષ અને શ્રાદ્ધના મહત્વને જાણીએ.

શ્રાદ્ધ શું છે ?

શ્રાદ્ધ સંસ્કાર હિંદુ ધર્મમાં એક વિશેષ કર્મ છે, જે પિતૃઓ (મૃત પૂર્વજો)ના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને વિધિપૂર્વક કરવામાં આવે છે. શ્રાદ્ધનો શાબ્દિક અર્થ છે "શ્રદ્ધા સાથે કરેલ કાર્ય." શાસ્ત્રો અનુસાર, પિતૃઓ પ્રત્યે શ્રદ્ધા અને સન્માન વ્યક્ત કરવા માટે જે કાર્ય કરવામાં આવે છે, તેને જ શ્રાદ્ધ કહેવામાં આવે છે. શાસ્ત્રોમાં આનું વર્ણન આ રીતે મળે છે: 'શ્રદ્ધયા પિતૃનુ ઉદ્દિશ્ય વિધિના ક્રિયતે યત્કર્મ તત્ શ્રાદ્ધમ્.' એટલે કે શ્રદ્ધા સાથે વિધિપૂર્વક પિતૃઓ માટે કરવામાં આવેલ કાર્યને શ્રાદ્ધ કહેવામાં આવે છે.

શ્રાદ્ધનું શાસ્ત્રીય વર્ણન

શ્રાદ્ધ શબ્દનો ઉદગમ 'શ્રદ્ધા' માંથી થયો છે. 'શ્રદ્ધા'નો અર્થ છે પવિત્ર મનથી કરાયેલ કાર્ય, જે પૂર્ણ શ્રદ્ધા અને નિષ્ઠા સાથે કરવામાં આવે છે. વિવિધ ધર્મગ્રંથો જેમ કે મનુસ્મૃતિ, પુરાણો અને શ્રાદ્ધ સંબંધિત અન્ય ગ્રંથોમાં તેને પિતૃયજ્ઞ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે. તે એક ધાર્મિક કાર્ય છે, જેના દ્વારા પિતૃઓ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવામાં આવે છે. મહર્ષિ પરાશરે શ્રાદ્ધના સંદર્ભમાં કહ્યું છે, "દેશ, કાળ અને પાત્રમાં તિલ, દર્ભ (કુશ) અને મંત્રોથી યુક્ત થઇને જે કાર્ય શ્રદ્ધાથી કરવામાં આવે છે, તેને શ્રાદ્ધ કહેવામાં આવે છે." તે જ રીતે, મહર્ષિ બૃહસ્પતિ અને મહર્ષિ પુલસ્ત્ય અનુસાર, દૂધ, ઘી અને મધથી યુક્ત સાત્વિક ભોજન બ્રાહ્મણોને પ્રદાન કરવાની પ્રક્રિયાને પણ શ્રાદ્ધ કહેવામાં આવે છે.

શ્રાદ્ધની વિધિ અને મહત્વ

શ્રાદ્ધ મુખ્યત્વે પિતૃપક્ષ દરમિયાન કરવામાં આવે છે, જે સામાન્ય રીતે ભાદ્રપદ મહિનાની શુક્લ પક્ષની પૂર્નિમાથી શરૂ થાય છે અને આશ્વિન મહિનાની અમાવસ્યા સુધી ચાલે છે. આ સમય દરમિયાન લોકો તેમના પિતૃઓ માટે તર્પણ, પિંડદાન અને હવન કરે છે, જેના દ્વારા પિતૃ પ્રસન્ન થાય છે અને આશિર્વાદ આપે છે. આ પરંપરા સદીઓથી ચાલી આવી છે અને તેને જીવનના પવિત્ર કર્તવ્યોમાં ગણવામાં આવે છે. શ્રાદ્ધની પ્રક્રિયામાં બ્રાહ્મણોને આમંત્રિત કરવામાં આવે છે અને તેમને ભોજન, વસ્ત્ર અને દક્ષિણા આપવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે તિલ, જળ, કુશા અને અન્ય પવિત્ર સામગ્રીનો ઉપયોગ થાય છે. શ્રાદ્ધકર્મનો ઉદ્દેશ પિતૃઓની આત્માને શાંતિ આપવાનો અને તેમના આશિર્વાદથી વંશને સમૃદ્ધ કરવાનો હોય છે.

આ પણ વાંચોઃ સંતાન સુખ પામશો, આવતીકાલે સંતાન સપ્તમી, જાણો મહત્વ અને પૂજા વિધિનો સમય

બધાજ સમાચાર અને અપડેટ્સ મેળવવા માટે પ્લેસ્ટોર/ એપ સ્ટોર પર જઇને અથવા આ લાઇન પર ક્લિક કરીને ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ એપ