તેહરાન / ચીન સાથે ડીલની અસર ! આ દેશે ભારતને મહત્વપૂર્ણ પરિયોજનામાંથી હટાવ્યું

• ચબહારની રેલ પરિયોજનામાંથી ભારતને ઈરાને કર્યું બહાર 
• ભારતે ફંડ ન આપ્યો હોવાનો ઈરાનનો દાવો
• પીએમ મોદી ઈરાન પ્રવાસે હતા ત્યારે આ પોર્ટ પર થયો હતો કરાર 

હવે ઈરાને જાતે જ કામ પૂર્ણ કરશે 

ઈરાન અને ચીન વચ્ચે 400 અબજ ડોલરની ડીલની અસર દેખાવા લાગી છે. ચીનથી હાથ મિલાવ્યા બાદ હવે ઈરાને ભારતને જોરદાર ઝટકો આપ્યો છે. ઈરાને ચાબહાર રેલ પરિયોજનામાંથી ભારતને બહાર કરી દીધું. ઈરાને આરોપ લગાવ્યો છે કે ચાર વર્ષ થઇ ગયા છતી ભારત આ પરિયોજના માટે ફંડ નથી આપી રહ્યું છે અને ઈરાને નિર્ણય કર્યો છે કે તે હવે પોતે જ પરિયોજનાને પૂર્ણ કરી લેશે. 

ભારતની સરકારી રેલ્વે કંપની તેના માટે નાણા આપવાની હતી

નોંધનીય છે કે ચાબહાર પોર્ટથી જહેદાન સુધી એક રેલ લાઈન બનાવવાની હતી જેમાં ભારત પૈસા આપવાનું હતું. આખી યોજનાને 2022 સુધી પૂર્ણ કરવાની છે જે અફઘાનિસ્તાનની બોર્ડર સુધી જશે. હવે સંભાવના છે કે આ બધા પ્રોજેક્ટ ચીનને સોંપી દેવામાં આવે. ઈરાને કહ્યું કે ભારતની મદદ વગર જ હવે આ પરિયોજનામાં આગાળ વધવામાં આવશે. આ પહેલા ભારતની સરકારી રેલ્વે કંપની તેના માટે નાણા આપવાની હતી. આ યોજના ભારત, અફઘાનિસ્તાન અને ઈરાન વચ્ચે ત્રીપક્ષીય કરાર હતો. 

આખી યોજનામાં 1.6 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરવાનું હતું

નોંધનીય છે કે વર્ષ 2016માં વડાપ્રધાન મોદી ઈરાન યાત્રા પર ગયા હતા ત્યારે ચાબહાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આખી યોજનામાં 1.6 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરવાનું હતું. બીજી તરફ ઈરાન પહેલા ઈરાનથી ઘણું બધું કાચું તેલ આયાત કરતુ હતું પરંતુ અમેરિકા અને ઈરાન વચ્ચે સંબંધો ખરાબ થતાં આયાત ઓછી કરી દેવામાં આવી છે. 

ચીન અને ઈરાન એકબીજાની નજીક આવ્યા 

ચાલબાજ પોતાની વિસ્તારવાદી નીતિ હેઠળ વિવિધ દેશોમાં અબજોનું રોકાણ કરવાની નીતિ પર જ આગળ વધી રહ્યું છે.હવે ઈરાન એન ચીન વચ્ચે  એક કરાર થવાનો છે જે હેઠળ ચીન ઈરાનથી ખૂબ સસ્તા દરે તેલ ખરીદશે અને બદલામાં ઈરાનમાં 400 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરવામાં આવશે. 

ચાબહાર પોર્ટ વ્યાપારિક દ્રષ્ટિએ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે અને ભારતે તેના વિકાસ માટે અબજો રૂપિયા ખર્ચ કર્યા છે. ચીને પાકિસ્તાનમાં જે ગ્વાદર પોર્ટ બનાવ્યું છે તેનાથી આ પોર્ટ માત્ર 100 કિમી દૂર છે.