ચિંતાજનક / વિદેશી મુદ્રા : દેશના ભંડારોમાં ઘટાડો, માત્ર 34 અબજ ડોલર રહી ગયુ સ્વર્ણ ભંડાર, સ્થિતિ કથળી

• સ્વર્ણ ભંડારમાં પણ ઘટાડો
• વિદેશી મુદ્રા સંપત્તિઓમાં ઘટાડો
• પર્યાપ્ત વિદેશી મુદ્રા ભંડાર સ્વસ્થ્ય અર્થવ્યવસ્થા માટે ઘણું મહત્વપૂર્ણ હોય

બે એપ્રિલે સમાપ્ત અઠવાડિયામાં દેશની વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 2.415 અબજ ડોલર ઘટીને 576.869 અબજ ડોલર રહ્યો. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (આરબીઆઈ) દ્વારા જારી આંકડામાં આ જાણકારી  આપવામાં આવી છે આ પહેલા 26 માર્ચે સમાપ્ત અઠવાડિયામાં વિદેશી મુદ્દા ભંડાર 2.986 અબજ ઘટીને 579.285 અબજ ડોલર રહ્યો હતો. ત્યારે આનાથી પૂર્વ 29 જાન્યુઆરી 2021ને સમાપ્ત અઠવાડિયામાં વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 590.185 અબજ ડોલરનો રેકોર્ડ ઉંચાઈએ પહોંચી ગયો હતો.

વિદેશી મુદ્રા સંપત્તિઓમાં ઘટાડો

રિઝર્વ બેંકના આંકડા અનુસાર 2 એપ્રિલ 2021એ સમાપ્ત સમીક્ષાધીન અઠવાડિયામાં વિદેશી મુદ્રા પરિસંપત્તિઓ(FCA)માં ઘટાડો વિદેશી મુદ્રા પરિસંપત્તિઓમાં ઘટાડાનાં કારણે આવ્યો છે. વિદેશી મુદ્રા પરિસંપત્તિઓ, કુલ વિદેશી મુદ્રા ભંડારનો મહત્વનો ભાગ હોય છે. રિઝર્વ બેંકના સાપ્તાહિક આંકડા અનુસાર સમીક્ષાધીન અવધિમાં FCA 1.515 અબજ ડોલર ઘટીને 536.438 અબજ ડોલર રહી ગયો. એફસીએના દર્શાયા ડોલરમાં આવે છે. પરંતુ તેમાં યુરો, પોન્ડ અને યેન જેવા અન્ય વિદેશી મુદ્રા સંપત્તિ પણ સામેલ હોય છે.

સ્વર્ણ ભંડારમાં પણ ઘટાડો

રિઝર્વ બેંકના આંકડા અનુસાર સમીક્ષાધીન અઠવાડિયામાં દેશના સ્વર્ણ આરક્ષિત ભંડાર 88.4 કરોડ ડોલર ઘટી 34.023 અબજ ડોલર રહી ગયો. આંકડા અનુસાર સમીક્ષાધિન અઠવાડિયામાં આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્રા કોષ(આઈએમએફ)માં પ્રાપ્ત વિશેષ આહરણ અધિકાર 40 લાખ ડોલર ઘટીને 1.486 અબજ ડોલર રહ્યો. આ રીતે આઈએમએફની પાસે આરક્ષિત મુદ્રા ભંડાર પણ 1.2 કરોડ ડોલર ઘટીને 4.923 અબજ ડોલર રહી ગયો છે.

શું છે વિદેશી મુદ્રા ભંડાર?

વિદેશી મુદ્રા ભંડાર દેશના કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા રાખવામાં આવેલી ધનરાશિ અથવા અન્ય સંપત્તિઓ હોય. જેનો ઉપયોગ જરુર પડવા પર લેણદારોની ચૂકવણી કરવા માટે કરવામાં આવે છે. પર્યાપ્ત વિદેશી મુદ્રા ભંડાર સ્વસ્થ્ય અર્થવ્યવસ્થા માટે ઘણું મહત્વપૂર્ણ હોય છે. આ આયાતને સમર્થન આપવા માટે આર્થિક સંકટની સ્થિતિમાં અર્થવ્યવસ્થાને બહું જરુરી મદદ ઉપલબ્ધ કરાવે છે. જેમાં આઈએમએફમાં વિદેશી મુદ્રા એસેટ્સ, સ્વર્ણ ભંડાર અને અન્ય રિઝર્વ સામેલ હોય છે. જેમાં વિદેશી મુદ્રા એસેટ્સ સોના બાદ સૌથી મોટો ભાગ રાખે છે.