વિશ્વમાં ક્યાંય બહલે હજુ કોઈ ફાઇનલ કોરોના વેક્સિન નથી આવી પરંતુ આ વેક્સિનની પોતાની જનતા માટે પ્રી બૂકિંગ કરી નાખવાનો ટ્રેન્ડ શરૂ થઈ ગયો છે. હાલમાં આ લિસ્ટમાં ભારત સૌથી ટોપ પર છે, ભારત દ્વારા પોતાની જનસંખ્યાની કુલ સંખ્યા કરતાં પણ વધુ એટલે કે 160 કરોડ ડોઝનો પ્રી-ઓર્ડર અપાયો છે, છતાં પણ તે ભારતની પૂરી વસ્તીને નહીં આપી શકાય.
ભારતે કરાવ્યું છે સૌથી વધુ રસીનું બુકિંગ
લગભગ 160 કરોડ જેટલા ડોઝનો આપ્યો છે ઓર્ડર
યુરોપિયન યુનિયનના 158 કરોડ અને અમેરિકાના 100 કરોડનું બુકિંગ
કોરોના વેક્સિન ને લઈને સમગ્ર વિશ્વમાં હાલમાં તડામાર તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે, વેક્સિન નું પ્રી બૂકિંગ થઈ રહ્યું છે ત્યારે વેક્સિન લોન્ચ એન્ડ સ્કેલ સ્પીડોમીટરની રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ભારતે સૌથી વધુ પ્રી બૂકિંગનો ઓર્ડર આપ્યો છે. ભારતે કોરોના રસી માટે લગભગ 160 કરોડ ડોઝનો પ્રી-ઓર્ડર આપ્યો છે. આનાથી 80 કરોડ લોકોને ફાયદો થશે, એટલે કે લગભગ 60 ટકા વસ્તીનું જ રસીકરણ કરશે.
હર્ડ ઇમ્યુનિટી વિકસાવવા પૂરતું થશે : એક્સપર્ટસ
જો કે, હર્ડ ઇમ્યુનિટી ને વિકસાવવા માટે આ પૂરતું હશે તેવુ મનાઈ રહ્યું છે. એક વિશ્લેષણ મુજબ, ભારતે 30 નવેમ્બર સુધીમાં ત્રણ રસી ના 160 મિલિયન ડોઝ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. તે જ સમયે, યુરોપિયન યુનિયન દ્વારા 158 કરોડ અને અમેરિકા એ 100 કરોડથી વધુના કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
કોની સાથે કર્યું જોડાણ ?
યુએસની ડ્યુક યુનિવર્સિટીના જણાવ્યા મુજબ, ભારતે ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટી-એસ્ટ્રાઝેનેકાની કોવિશેલ્ડ રસી ના લગભગ 500 મિલિયન ડોઝ ખરીદવા માટે કરાર કર્યા છે. તે જ સમયે, અમેરિકન કંપની નોવાવાક્સની સાથે 100 કરોડ અને રશિયાની ગમાલય સંશોધન સંસ્થા તરફથી સ્પુટનિક-વી રસીના 100 મિલિયન ડોઝ મળશે. આ ઉપરાંત ભારતીય કંપનીઓ પણ રસી બનાવવામાં મદદ કરવાની છે.
નાના દેશોએ આપ્યા છે મોટા ઓર્ડર
ઘણા દેશોએ તેમની વસ્તી કરતા વધુ રસી માટે પ્રિ-ઓર્ડર બુક કરાવ્યા છે. એક અંદાજ મુજબ, કેનેડાએ તેની વસ્તી કરતા 527 ટકા વધુ રસી બુક કરાવી છે. UK એ રસી માટે પહેલાથી જ 288 ટકા, ઓસ્ટ્રેલિયામાં 266 ટકા, ચિલીમાં 223 ટકા, યુરોપિયન યુનિયનમાં 199 ટકા અને યુ.એસ.માં લગભગ 169 ટકા અને જાપાનથી 115 ટકા રસી ના ઓર્ડર આપવામાં આવ્યા છે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે જો એક રસી નિષ્ફળ ગઈ અને કોઈપણ કારણોસર મંજૂરી ન મળે તો પણ બીજી વેક્સિન દ્વારા વસ્તીનું રસીકરણ કરી શકાય.
ગરીબ દેશો WHO પર નિર્ભર છે
ડ્યુક યુનિવર્સિટીના એક અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે લગભગ 390 મિલિયન ડોઝ ઉચ્ચ આવક ધરાવતા દેશો દ્વારા બુક કરાયા છે. મધ્યમ આવકવાળા દેશોએ 100 કરોડ ડોઝ પ્રાપ્ત કરવાના કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે અને ઓછી આવક ધરાવતા દેશોમાં લગભગ 170 કરોડ ડોઝ છે. ઓછી આવકવાળા અથવા ગરીબ દેશોએ કોઈ કરાર પર સીધા સહી કરી નથી. એટલે કે, વિશ્વની 20 ટકા વસ્તી સંપૂર્ણપણે કોવાક્સ પર આધારિત છે.
હકીકતમાં, કોવાક્સ ગાવિ, વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન અને સીઇપીઆઈનું એક સંકલિત જૂથ છે, જેનો ઉદ્દેશ તે લોકો સુધી રસી પહોંચાડવાનો છે જેમની તેને ખરીદી શકવાની ક્ષમતા નથી.
WHO એ ચિંતા જાહેર કરી છે
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન દ્વારા મોટા દેશો દ્વારા રસી ની પૂર્વ બુકિંગ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. સંગઠનના વડા, ટેડ્રોસ ગેબ્રેઇઝના જણાવ્યા અનુસાર, કોવિડ - 19 ની સારવાર અથવા રસી ફક્ત કેટલાક પસંદ કરાયેલા કેટલાક સમૃદ્ધ દેશો દ્વારા આપવામાં ન આવે. તેમણે તમામ દેશોને સાથે મળીને કામ કરવા હાકલ કરી અને કહ્યું કે કેટલાક લોકો બધા દેશોમાં રસીકરણમાં સામેલ થવું જોઈએ, કેટલાક દેશોના બધા લોકો નહીં.