તમારા કામનું / આજથી સમાન્ય લોકો માટે ખુલી રહ્યું છે 1 લાખ કરોડ ડોલરનું બોન્ડ માર્કેટ, જાણો તેને લગતા તમામ સવાલના જવાબ

• પીએમ કાલે RBI રિટેલ ડાયરેક્ટ સ્કીમને લોન્ચ કરશે
• સ્કીમનું લક્ષ્ય રિટેલ રોકાણકારોને સરકારી સિક્યોરિટી માર્કેટની પહોંચ આપવાનો
• ભારત  પોતાનું બોન્ડ માર્કેટ ખોલવા જઈ રહ્યું છે

પીએમ કાલે RBI રિટેલ ડાયરેક્ટ સ્કીમને લોન્ચ કરશે

પીએમ નરેન્દ્ર મોદી કાલે RBI રિટેલ ડાયરેક્ટ સ્કીમને લોન્ચ કરશે. આ બાદ રોકાણકારો RBIની સાથે સરકારી સિક્યોરિટીઝ અકાઉન્ટ્સને ખોલી શકશે. હવે સવાલ એ છે કે બોન્ડ સિક્યોરિટી બોન્ડ્સ શું છે. જાણો એ બધું જ જે તમને જાણવા માંગો છો.

સ્કીમનું લક્ષ્ય રિટેલ રોકાણકારોને સરકારી સિક્યોરિટી માર્કેટની પહોંચ આપવાનો

પીએમઓએ કહ્યું કે RBI રિટેલ ડાયરેક્ટ સ્કીમનું લક્ષ્ય રિટેલ રોકાણકારોને સરકારી સિક્યોરિટી માર્કેટની પહોંચ આપવાનો છે. જેનાથી રોકાણકારઓ સીધા કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા જારી સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરી શકે છે. જેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે રોકાણ કાર RBIની સાથે મફતમાં સરકારી સિક્યોરિટીઝનું અકાઉન્ટ ખોલી અને યથાવત રાખી શકે છે. 

RBI બોન્ડ શું છે

બોન્ડ એક ડેટ ઈન્સ્ટ્રમેન્ટ છે. જેમાં રોકાણકાર યુનિટને લોન આપે છે. યુનિટ કોર્પોરેટ અથવા સરકારી હોઈ શકે છે. તે નક્કી અથવા અસ્થિર વ્યાજ દર પર ફંડને ઉઘાર લે છે. બોન્ડ્સને કંપની, નગરપાલિકાઓ, રાજ્ય અને સાવરેન સરકાર વિભિન્ન પ્રોજેક્ટ્સ અને કામોને ફાઈનાન્સિંગ માટે ઉપયોગ કરે છે. બોન્ડ્સના માલિક ઈશ્યૂઅરના ડેટ હોલ્ડર્સ અથવા ક્રેડિટર્સ હોય છે.

 ગવર્મેન્ટ સિક્યોરિટી (G-Sec) શું છે?

G-Sec કેન્દ્ર સરકાર અથવા રાજ્ય સરકારો દ્વારા જારી થનારા ટ્રેડેબલ ઈન્સ્ટ્રમેન્ટ છે. આવી સિક્યોરીટીઝ નાની સમય અથવા લાંબા સમય માટે હોય છે. ભારતમાં કેન્દ્ર સરકાર બન્ને ટ્રેજરી બિલ અને બોન્ડ્સ અથવા ડેટેડ સિક્યોરિટીઝને જારી કરે છે. જેમને સ્ટેટ ડેવલપમેન્ટ લોન્સ કહેવામાં આવે છે. G-Secમાં સામાન્ય રીતે ડિફોલ્ડર્સનું કોઈ જોખમ નથી.

G-Secs માં રોકાણનો શું છે ફાયદો

• કૂપન(વ્યાજ) તરીકે રિટર્ન આપવા ઉપરાંત G-Secમાં વધારે સુરક્ષા મળે છે. કેમ કે આમાં વ્યાજની ચૂકવણી અને પ્રિસિપલ રાશીની પુન ચૂકવણીને લઈને સરકારની પ્રતિબધ્ધતા છે.
• આને બુક એન્ટ્રીમાં રાખી શકાય છે. એટલે કે દસ્તાવેજ નથી. એટલે તેને સુરક્ષિત રાખવાનો પ્રેશર નથી હોતું. તેને ફિઝિકલ ફોમમાં રાખી શકાય છે.G-Sec 91 દિવસથી 40 વર્ષ સુધી મેચ્યોરિટીની રેન્જમાં ઉપલબ્ધ હોય છે. આ ઉપરાંત સંસ્થાનોની લાયબિલિટી સ્ટ્રક્ચરના સમય અનુસાર પસંદ કરી શકાય છે.
• G-Sec ને રોકડની જરુરિયાત સમયે સેકેન્ડરી માર્કેટમાં વેચી શકાય છે.
• આને રેપો માર્કેટમાં ફંડ ઉધાર લેવા માટે કોલેટરલ તરીકે વાપરી શકાય છે.
• સ્ટેટ ડેવલપમેન્ટ લોન અને સ્પેશિયલ સિક્યોરિટીજ જેવી સિક્યોરિટીજમાં આકર્ષક યીલ્ડસ મળે છે. 
• G-Secમાં ટ્રેડ કરવા માટે સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ ,જે ડિલીવરી વર્સેજ પેમેન્ટ પર આધારિત છે. બહું સાધારણ, સુરક્ષિત અને પ્રભાવી સેટલમેન્ટની સિસ્ટમ છે.

G-Secને કેવી રીતે રાખી શકાય?

RBI ના પબ્લિક ડેટ ઓફિસ G-Sec માટે રજિસ્ટ્રી અને સેન્ટ્રલ ડિપોજિટરી તરીકે કામ કરે છે. તેને રોકાણકાર ફિઝિકલ સ્ટોક અથવા ડીમૈટ અથવા ઈલેક્ટ્રોનિક તરીકે રાખી શકાય છે. કેન્દ્રીય બેંકની વેબસાઈટ મુજબ 20 મે 2002માં તમામ આરબીઆઈ રેગુલેટેડ એકમ માટે ફક્ત ડિમેટિરિયલાઈજ્ડ ફોર્મમાં G-Secમાં ટ્રાન્જેક્શન કરવું ફરજિયાત છે.