લદ્દાખની ગલવાન ખીણમાં ભારત અને ચીની સેના વચ્ચે થયેલી હિંસક અથડામણમાં 20 ભારતીય જવાનો શહીદ થયા બાદ તણાવમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. દેશના લોકો ચાઇનીઝ ઉત્પાદનોનો વિરોધ કરી રહ્યા છે અને તેના પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે સોશિયલ મીડિયા પર એક ઝુંબેશ ચાલી રહી છે. એવું નથી કે ફક્ત ભારત બલ્કી દુનિયામાં 100 થી વધુ દેશોમાં ચીને પોતાની પ્રોડક્ટના માધ્યમથી પગપેસારો કર્યો છે.
100 થી વધુ દેશોમાં ચીને પોતાની પ્રોડક્ટના માધ્યમથી પગપેસારો કર્યો
સક્ષમ દેશોને વિવાદોમાં ખૂંચવી રાખવાની નીતિ પર ચીન કામ કરે છે
ચીન શરૂઆતના સમયથી જ એક નીતિનું પાલન કરે છે. તે નીતિ નબળા પડોશીઓને દેવાની જાળમાં ફસાવી રાખવાના અને સક્ષમ દેશોને વિવાદોમાં ખૂંચવી રાખવાની છે. ચીને તેની આ નીતિ દ્વારા 150 થી વધુ દેશોમાં 112.5 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વિતરણ કર્યુ છે.
નબળા દેશોમાં વિશાળ લોન આપીને ચાઇના તેમને તેના તરફેણમાં કરવાનો પ્રયાસોમાં લાગ્યું છે. જેથી વિશ્વમાં તેને અમેરિકાની સરખામણીએ એક વૈશ્વિક તાકાત માનવામાં આવે છે.
ચીન અત્યાર સુધીમાં 150 થી વધુ દેશોમાં લોનનું વિતરણ કરી ચૂક્યું છે. જે વૈશ્વિક જીડીપીના 5 ટકા જેટલું છે. ચીનની સરકાર અને તેની સહાયક કંપનીઓએ અન્ય દેશોને આશરે 1.5 ટ્રિલિયન ડોલર એટલે કે 112.5 કરોડથી વધારે રૂપિયાથી વધુની લોન આપી છે.
એટલું જ નહીં ચીન હવે વર્લ્ડ બેંક અને આઈએમએફ કરતા પણ વધારે લોન દેનાર બની ગયું છે. 2000 થી 2014 ની વચ્ચે યુ.એસ.એ અન્ય દેશોને 394.6 અબજ ડોલરની લોન આપી હતી. જ્યારે ચીને પણ નબળા દેશોમાં 354.4 અબજ ડોલરના લોનનું વિતરણ કર્યુ છે. પછીનાં વર્ષોમાં જ્યારે અમેરિકાએ દેવામાં કાપ મુક્યો ત્યારે આ મામલે ચીને તેને પાછળ છોડી આગળ નીકળી ગયું હતુ.
ઉલ્લેખનીય છે કે વર્લ્ડ બેંક, આઇએમએફ અને તમામ નાણાંકીય આંતરરાષ્ટ્રીય સમૂહો દ્વારા વહેંચાયેલું દેવું એકલા ચીન દ્વારા વહેંચાયેલા દેવાથી ઓછું છે. મોટાભાગના દેશોમાં ચીને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ઉર્જા અને ખાણકામ જેવા ક્ષેત્રો માટે લોન આપી છે. તેનાથી સમજી શકાય છે કે ચાઇના તેનો ઉપયોગ તેના પોતાના ફાયદા માટે આડકતરી રીતે કરી શકે છે.
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે ચીન દ્વારા 50થી વધુ વિકાસશીલ દેશોને જે લોન આપી હતી તે વર્ષ 2005 માં તેના જીડીપીના એક ટકાથી ઓછી હતી. પરંતુ વર્ષ 2017 માં તે 15 ટકા પર પહોંચી ગઈ છે.
જો આપણે ભારત વિશે વાત કરીએ તો ચીને અહીં ભારે રોકાણ કર્યુ છે. 2014 સુધીમાં ચીને ભારતમાં 1.6 અબજ ડોલરનું રોકાણ કર્યુ હતુ. જે ફક્ત 3 વર્ષમાં વધીને 8 અબજ ડોલર થઈ ગયુ છે.
જો ચાઇના ભારતમાં ભાવિમાં રોકાણો અંગે જે જાહેરાતો કરી છે તેને ઉમેરશો તો આ આંકડો 26 અબજ ડોલર સુધી પહોંચી જશે.
હવે, જો આપણે ચીનના અન્ય દેશો સાથેના વિવાદ વિશે વાત કરીશું. તો તેની યાદી ઘણી લાંબી છે. ભારત સિવાય ચીનનો જાપાન, વિયેટનામ, અમેરિકા, મલેશિયા સાથે અન્ય કેટલાક મુદ્દે વિવાદ છે. ચીન અને તાઇવાન વચ્ચે ગંભીર તણાવ છે.
ભારતના વાણિજ્ય મંત્રાલય અનુસાર ચીન અહીં સ્માર્ટફોન, ઈલેક્ટ્રિક ઉપકરણો, ઓટો કંપોનેંટ, ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદનો, કેમિકલ, ટેલિકોમ, સ્ટીલ જેવી ચીજોની નિકાસ કરે છે.
નિષ્ણાંતોના મતે જો હાલનો તણાવ વધે છે તો બંને દેશોના વ્યાપારિક સંબંધો બગડશે. આનું મોટું નુકશાન ભારતને સહન કરવું પડશે. બિઝનેસ બંધ થયા પછી ચીનને આયાતની દ્રષ્ટિએ 1 ટકા નુકસાન થશે. જ્યારે ભારતને 14 ટકા સુધીનું નુકસાન થઈ શકે છે. કેટલીક આવી જ સ્થિતિ નિકાસમાં પણ છે.