ચિંતા / કોરોનાથી વધ્યુ નવી બિમારીનું જોખમ, AIIMS ના ડોક્ટરોએ કહ્યું આ દર્દીઓની સંખ્યા થઈ રહી છે બમણી

• કોરોનાને કારણે ટીબીની સમસ્યામાં વધારો 
• કોવિડ -19ની દવા રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઘટાડે છે  
• કોરોનાથી સાજા થયેલા દર્દીઓ વહેલી તપાસ કરાવી જોઈએ 

કોરોનાને કારણે ટીબીની સમસ્યામાં વધારો 

કોરોનાને કારણે રોગ પ્રતિકારક શક્તિ અને ફેફસામાં નુકસાન થવાથી લોકોમાં ટીબીની સમસ્યા વધી રહી છે.? આ પ્રશ્ન ઝડપથી લોકોના મનમાં ઘર કરી રહ્યો છે. મહત્વનું છે કે, ઘણા ડોકટરોએ પણ આ વિષય પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે, કારણ કે છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓમાં બેક્ટેરિયલ ચેપમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. ટીબી એક ચેપી રોગ છે જે ત્યારે થાય છે જ્યારે ક્ષય રોગના બેક્ટેરિયા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે.

કોવિડ -19ની દવા રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઘટાડે છે  

સફદરજંગ હોસ્પિટલના કોમ્યુનિટી મેડિસિન વિભાગના વડા ડો.જુગલ કિશોરે જણાવ્યું હતું કે, ટીબીના દર્દીઓની સંખ્યા લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. તેમણે કહ્યું,'શક્ય છે કે, ટીબીના દર્દીઓ હવે હોસ્પિટલોમાં આવીને ટેસ્ટ કરાવી રહ્યા છે, તેથી તેની સંખ્યા પણ વધી છે. પરંતુ અમે કોવિડ -19 ના દર્દીઓને આપવામાં આવેલા સ્ટેરોઇડ્સની ભૂમિકાને નકારી શકતા નથી. તે રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઘટાડે છે અને ટીબીનો ચેપ ધરાવતા લોકોને આગાહી કરે છે.

આવા લોકો પર બેક્ટેરિયાની અસર નહિવત છે

વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન (WHO)ના જણાવ્યા અનુસાર, વિશ્વમાં લગભગ બે થી ત્રણ અબજ લોકોને  તાજેતરમાં માયકોબેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસ (ટીબી) થી સંક્રમિત થયા છે. આનો અર્થ એ છે કે વ્યક્તિને ચેપ છે પરંતુ રોગ નથી કારણ કે તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ બેક્ટેરિયાને વધતા રોકવા માટે લડવામાં સક્ષમ છે, એટલે કે તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ બેક્ટેરિયાને રોકવામાં સક્ષમ છે. WHO કહે છે કે ટીબી ધરાવતા 5% -15% લોકોને ટીબી ફરીથી સક્રિય થવાનું જોખમ છે.

કોરોનાથી સાજા થયેલા દર્દીઓ વહેલી તપાસ કરાવી જોઈએ 

જો કે, તાજેતરના એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે સ્ટેરોઇડ્સ સાથે સારવાર લેતા દર્દીઓમાં, ટીબી પુનરાવૃત્તિનું જોખમ 2.8 થી 7.7 ગણી વધી ગયું છે. ડો.કિશોરે જણાવ્યું હતું કે કોરોનાથી સાજા થયેલા તમામ દર્દીઓને ટીબીની વહેલી તકે તપાસ અને સારવાર DOTS કેન્દ્રો દ્વારા મળવી જોઈએ. નહિંતર, રાષ્ટ્રીય ક્ષય રોગ (ટીબી) નાબૂદી કાર્યક્રમમાં નિષ્ફળ જઈ શકે છે.

AIIMS ના ડોક્ટરોએ કહ્યું કે, ટીબીના કેસો કેમ વધ્યા?

AIIMS ના ડોક્ટરોએ જણાવ્યું હતું કે એક્સ્ટ્રા-પલ્મોનરી ટીબીના કેસોમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે, જેનો અર્થ છે કે ટીબીના બેક્ટેરિયા ફેફસા સિવાયના અન્ય અંગોને પણ અસર કરી રહ્યા છે. મોટી ખાનગી હોસ્પિટલોમાં પણ આ પ્રકારના કેસો જોવા મળી રહ્યાં છે.એક અહેવાલ મુજબ શાલિમાર બાગમાં પલ્મોનોલોજી વિભાગના ડિરેક્ટર અને વડા વિકાસ મૌર્યએ જણાવ્યું હતું કે,કોવિડ -19 ની બીજી વેવ પછી, અમારી પાસે 30% -40% ટીબી દર્દીઓ હતા, જેમાંથી ઘણા એક્સ્ટ્રાપલ્મોનરી હતા.તેમણે કહ્યું કે તેમણે એક જ પરિવારના ઘણા સભ્યોમાં ટીબીનો ચેપ જોયો છે.

જુલાઈમાં પણ ટીબીના કેસોમાં વધારો થયો હતો

આરોગ્ય નિષ્ણાંતો દ્વારા દેશમાં જુલાઈ માસ દરમિયાન ટીબીના કેસોમાં વાધારો પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો હતો. કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે ત્યારબાદ સ્પષ્ટતા કરી હતી કે તમામ કોવિડ-પોઝિટિવ દર્દીઓ અને જેઓ આ રોગમાંથી સાજા થયા છે તેમના માટે ટીબી તપાસની ભલામણ કરવામાં આવી હતી.

કોવિડ-19ના પ્રતિબંધોની અસરને લઈને 2020માં 25 ટકાનો ઘટાડો

તાજેતરમાં આરોગ્ય મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલા નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, "કોવિડ સંબંધિત પ્રતિબંધોની અસરને કારણે, 2020 માં ટીબીના કેસોમાં લગભગ 25% જેટલો ઘટાડો થયો છે, પરંતુ ઓપીડી પણ સઘન કેસ ટ્રેકિંગ દ્વારા આ અસરને ઘટાડે તેવી અપેક્ષા છે." ખાસ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. માટે વધુમાં, હાલમાં કોવિડ -19 ને કારણે ટીબીના કેસોમાં વધારો થયો છે તે સૂચવવા માટે પૂરતા પુરાવા નથી.