ગ્રાહક સુરક્ષા / નવા વર્ષમાં જો કંપનીઓ લોભામણી જાહેરાતોથી લોકોને છેતરશે તો સરકાર કરી શકે છે આવી કાર્યવાહી

• ગ્રાહકોના હિત માટે મહત્વનું પગલું 
• મોદી સરકાર લાવી છે નવો કાયદો 
• અત્યાર સુધી ઘણી કંપનીઓને પાઠવી ચૂકાઈ છે નોટિસ 

દેશમાં ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ 2019 લાગુ થયાને એક વર્ષ પણ થયું નથી, પરંતુ તેની અસર દેખાવી શરૂ થઈ ગઈ છે. સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી CCPA એ કોરોના રોગચાળા દરમિયાન ભ્રામક જાહેરાતો દ્વારા ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરતી ઘણી કંપનીઓને નોટિસ મોકલવાનું શરૂ કર્યું છે. ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયના જણાવ્યા મુજબ, ભ્રામક જાહેરાતો અંગે અત્યાર સુધીની ઘણી કંપનીઓને નોટિસ પાઠવવામાં આવી છે. કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટીએ પણ આ કંપનીઓને જવાબ આપવા માટે ચોક્કસ સમય આપ્યો છે.

નવો કાયદો કઈ રીતનો છે ?

થોડા દિવસો પહેલા કેરળની એક ગ્રાહક અદાલતે હેર ક્રીમ પ્રોડક્ટની એક જાહેરાતમાં એક ફિલ્મ અભિનેતાને ખોટો દાવો કરવા બદલ દોષી ઠેરવ્યો હતો. ફિલ્મ અભિનેતા આ હેર પ્રોડક્ટની અસરને જાણ્યા વિના સમર્થન આપી રહ્યો હતો. ત્રિશુરના 'ડિસ્ટ્રિક્ટ કન્ઝ્યુમર ફોરમ'એ''Dhathri Hair cream નામની કંપની અને ફિલ્મ અભિનેતા અનૂપ મેનન બંને પર10000 - 10,000 રૂપિયા દંડ ફટકાર્યો હતો.

ફરિયાદ કરનાર વ્યક્તિએ કહ્યું કે, 'મેં આ હેર ક્રીમ જાન્યુઆરી 2012 માં પહેલીવાર 376 રૂપિયામાં ખરીદી હતી. તેણે આ હેર ક્રીમ એક જાહેરાત જોયા પછી ખરીદી, જેમાં અનૂપ મેનન વચન આપે છે કે જો આ પ્રોડક્ટનો ઉપયોગ 6 અઠવાડિયા સુધી કરવામાં આવશે તો વાળની ​​વૃદ્ધિ જોવા મળશે. જો કે, આ ક્રીમનો ઉપયોગ કર્યા પછી પણ તેમને કોઈ ફાયદો થયો નથી. આ પછી, તેમણે ફોરમમાં ફરિયાદ નોંધાવી અને 5 લાખ રૂપિયા વળતરની માંગ કરી.

ભ્રામક જાહેરાતો પર નજર રખાઇ રહી છે 

કેન્દ્ર સરકારે ગયા વર્ષે 20 જુલાઈએ ગ્રાહકોને વધુ મજબૂત અને વધુ સશક્ત બનાવવા માટે 34 વર્ષ પછી નવો ગ્રાહક સુરક્ષા કાયદો 2019 લાવ્યો હતો. આ કાયદાએ દેશમાં જૂના ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ 1986 ને બદલ્યો છે. હવે આ કાનૂન દ્વારા પ્રિન્ટ, ટીવી અને ડિજિટલ મીડિયા પર પ્રસારિત કરવામાં આવતી ભ્રામક જાહેરાતો પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે. એડવર્ટાઇઝિંગ સ્ટાન્ડર્ડ્સ કાઉન્સિલ ઑફ ઈન્ડિયા (એએસસીઆઈ), જે દેશમાં જાહેરાતોની પ્રામાણિકતા તપાસે છે, તેની તપાસ કરી રહી છે.

આ કાયદાની રજૂઆત પછી, ગ્રાહક વિવાદો સમયસર, અસરકારક અને ઝડપી રીતે સમાધાન કરી શકાય છે. નવા કાયદા હેઠળ ગ્રાહક અદાલતોની સાથે એક સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી (સીસીપીએ) બનાવવામાં આવી છે. ખોટી જાહેરાતોથી ગ્રાહકના હિતોની રક્ષા માટે આ સત્તાની રચના કરવામાં આવી છે. નવા કાયદા હેઠળ ગ્રાહક કોઈપણ માલ ખરીદતા પહેલા જ માલની ગુણવત્તા અંગે સીસીપીએ ફરિયાદ કરી શકે છે.