હિટ વેવ / કાળઝાળ ગરમીથી અસરગ્રસ્ત રાજ્યોની સંખ્યા વધી , હિમાચલ અને ઉત્તરાખંડમાં પણ આગ ઓકતું આકાશ

સમગ્ર પૃથ્વી પર ગરમી વર્ષો વર્ષ નવા રેકોર્ડ બનાવી રહી છે. ભારતના જે સ્થળો હિલ સ્ટેશન છે.. ઉંચાઇ પર આવેલા છે.. પર્વતીય છે ત્યાં પણ કાળઝાળ ગરમી પડી રહી છે. પૃથ્વીના વધતા તાપમાનને કારણે છેલ્લા 10 વર્ષમાં દેશમાં હીટ વેવથી પ્રભાવિત રાજ્યોની સંખ્યામાં 35 ટકાનો વધારો થયો છે અને તેમની સંખ્યા 23 પર પહોંચી ગઈ છે, જ્યારે હિટ વેવના દિવસોની સંખ્યામાં ચાર ગણો વધારો થયો છે. રાષ્ટ્રીય સ્તરે સરેરાશ. ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD), નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી (NDMA) અને નેશનલ સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ (NCDC)ના સંયુક્ત અહેવાલમાં આ માહિતી સામે આવી છે.

ભારે ગરમીથી પ્રભાવિત રાજ્યોની સંખ્યા 17 થી વધીને 23 થઇ

રિપોર્ટ અનુસાર, 2015 અને 2024 ની વચ્ચે, દેશમાં ભારે ગરમીથી પ્રભાવિત રાજ્યોની સંખ્યા 17 થી વધીને 23 થઈ ગઈ છે. રાજ્યોની આ યાદીમાં અરુણાચલ પ્રદેશ, તમિલનાડુ, કેરળ, હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ-કાશ્મીર અને ઉત્તરાખંડના નામ સામેલ કરવામાં આવ્યા છે, જ્યાં મેદાની રાજ્યોની જેમ જ કાળઝાળ ગરમી અને ગરમ પવનોને કારણે જનજીવન ખૂબ પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે.

પર્વતીય રાજ્યો પણ ગરમીથી પ્રભાવિત

રિપોર્ટમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે આ ગરમીનું વલણ હવામાન પરિવર્તનની અસરોને સાબિત કરે છે. 2014 પહેલા, તમિલનાડુ અને કેરળ જેવા દરિયાકાંઠાના રાજ્યો અને હિમાચલ અને અરુણાચલ પ્રદેશ જેવા પર્વતીય રાજ્યો ગરમીના મોજાથી પ્રભાવિત થયા ન હતા, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ખાસ કરીને કોરોના રોગચાળા પછી, 2021 અને 2023 વચ્ચે હવામાનમાં ઝડપથી ફેરફાર થયો છે. .

16 વર્ષ પહેલા માત્ર નવ રાજ્યો પ્રભાવિત થયા હતા

એનસીડીસીએ જણાવ્યું હતું કે 16 વર્ષ પહેલા 2008માં દેશમાં માત્ર નવ રાજ્યો જ ભારે ગરમી અને હીટવેવ થી પ્રભાવિત હતા, જ્યાં સરકારો દર વર્ષે માર્ચ અને જુલાઈ વચ્ચે ચિંતિત રહેતી. ઓડિશા ઉપરાંત બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ, પંજાબ, હરિયાણા, દિલ્હી, રાજસ્થાન, ગુજરાત, મધ્ય પ્રદેશના ઉત્તર પશ્ચિમ વિસ્તાર અને મહારાષ્ટ્રના વિદર્ભમાં ભારે ગરમીની અસર વર્તાતી હતી. પરંતુ. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં દેશમાં ગરમીએ અન્ય રાજ્યોને પણ પોતાની ચપેટમાં લીધા છે.

પંજાબ-હરિયાણામાં સતત ગરમી પડી રહી છે

ઉત્તર ભારતમાં ભારે ગરમીની સૌથી વધુ અસર પંજાબ અને હરિયાણા રાજ્યોમાં જોવા મળી રહી છે. હિમાલય ક્ષેત્રની નજીક હોવા છતાં, આ બે રાજ્યોમાં પાછલા વર્ષોની સરખામણીમાં હિટવેવના દિવસોની સંખ્યામાં લગભગ 12 ગણો વધારો નોંધાયો છે. એ પણ સમજી શકાય છે કે વર્ષ 2021માં આ બંને રાજ્યોમાં માત્ર બે જ હીટ વેવ આવી હતી, પરંતુ હવે આ આંકડો 24ને પાર કરી ગયો છે.

રાજસ્થાનના ફલૌદીમાં પારો પહોંચ્યો 49 ડિગ્રી પર

પ્રચંડ ગરમીને કારણે રાજસ્થાનમાં પારાએ રેકોર્ડ તોડ્યો છે.. ફલૌદીમાં શુક્રવારે મહત્તમ તાપમાન 49 ડિગ્રી સેલ્સિસ નોંધાયું હતું. ગરમીને કારણે રાજ્યમાં વધુ 6 લોકોના મોત થયા છે

રાત્રિનું તાપમાન પણ વધ્યું

દિલ્હી સહિત રાજસ્થાનના ઘણા ભાગોમાં રાત્રિનું તાપમાન 30 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઉપર નોંધાયું હતું. દિલ્હીમાં લઘુત્તમ તાપમાન સામાન્યથી ચાર ડિગ્રી વધારે 30.8 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. રાજસ્થાનમાં ફલોદીમાં 36.8 ડિગ્રી સેલ્સિયસ, કોટામાં 33 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અને જયપુરમાં 32.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાન નોંધાયું હતું.

આ પણ વાંચોઃ હવામાન વિભાગે કરી રાહતની આગાહી, બે દિવસ બાદ તાપમાનમાં બે થી ત્રણ ડિગ્રીનો ઘટાડો

શ્રીનગરમાં મહત્તમ તાપમાન 32.3 ડિગ્રી, 13 વર્ષમાં મે માસનું સૌથી વધુ તાપમાન

ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ, બિહાર અને ગુજરાતના ઘણા ભાગોમાં હીટવેવની સ્થિતિ પ્રવર્તે છે. મહત્તમ તાપમાન 45 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ રહેવાની શક્યતા છે. હવામાન વિભાગે લોકોને જરૂર પડે તો જ ઘરની બહાર નીકળવાની સલાહ આપી છે. આ વર્ષે ગરમીને કારણે પર્વતોની સ્થિતિ પણ ખરાબ છે. કાશ્મીરમાં ગુરુવારે મહત્તમ તાપમાન 32.2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે 13 વર્ષમાં મે મહિનામાં સૌથી ઉંચુ તાપમાન છે.. શ્રીનગરમાં 20 મે, 2011ના રોજ મહત્તમ તાપમાન 32.3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું.