સપ્ટેમ્બર મહિનામાં ભારતનો સર્વિસ સેક્ટર એકદમ સ્થિર બન્યો હતો પરંતુ તે ઘટાડાની રેન્જમાં જ રહ્યો. સેવાઓ ક્ષેત્રે નવો બિઝનેસ થાય તેની શક્યતા ઓ હજુ પણ ઓછી છે. તેના પર કોરોના મહામારીની પણ ઊંડી અસર પડી છે. તેનાથી રોજગારીનું ચક્ર પણ ખોટવાઈ ગયું છે. મંગળવારે એક માસિક સર્વેએ આ વાત કરી હતી.
મોસમી ઋતુ ચક્ર સાથે ગૂંથાયેલ ભારતનું સર્વિસ સેક્ટર ગતિવિધિ ઇન્ડેક્સ સપ્ટેમ્બરમાં વધતો વધતો 49.8 ટકા સુધી પહોંચી ગયો હતો જે ઓગસ્ટમાં 41.8 ટકા હતું.
સતત સાતમા મહિનને સેક્ટરની મૂવમેન્ટમાં ઘટાડો
જો કે, આ સતત સાતમો મહિનો છે જ્યારે સેવા ક્ષેત્રની પ્રવૃત્તિઓમાં ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. IHS માર્કેટ ઈન્ડિયા સર્વિસીસ પર્સિંગ્સ મેનેજર્સ ઈન્ડેક્સ ( PMI ) માં 50 થી ઉપર રહેવું એ ક્ષેત્રમાં ગ્રોથ સૂચવે છે જ્યારે કે ૫૦થી નીચે રહેલું ઘટાડો સૂચવે છે.
લોકડાઉન ખોલવાથી મળી મદદ
IHS માર્કેટના ઇકોનોમિક્સ ના આસિસ્ટન્ટ ડિરેક્ટર, પિયાલિના ડી લીમાએ કહ્યું કે, લોકડાઉનમાં અપાયેલી રાહતોથી સપ્ટેમ્બરમાં ભારતના સર્વિસ સેક્ટરને પાછું ફોર્મ મેળવવામાં મદદ મળી છે. PMI સર્વેમાં ભાગ લેનારાઓએ મોટા પાયે વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓની સ્થિરતા અને નવા કામમાં થોડો ઘટાડો થવાની વાત કરી છે.
રોજગારના મોરચે જો કે સંકટ યથાવત
સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જે કંપનીઓએ કહ્યું છે કે કામગીરીમાં વધારો થયો છે, તેઓએ લોકડાઉનના નિયમોમાં છૂટછાટ સાથે વ્યવસાય શરૂ કરવા વિશે જણાવ્યું હતું. જ્યારે જે કંપનીઓ જેણે કહ્યું છે કે વેપારમાં ઘટાડો થયો છે તેમણે કોરોના મહામારી ને સંકટ તરીકે વર્ણવી હતી. રોજગારના મોરચે, સર્વિસિસ ક્ષેત્રે સતત સાતમા મહિનામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
લિમાએ જણાવ્યું હતું કે, "પગારપ્રાપ્તિની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો છે પરંતુ ઘણી કંપનીઓએ જણાવ્યું છે કે કામદારોની ઉપલબ્ધતાના અભાવે વધારાના કર્મચારીઓને નોકરી પર લેવાનો પ્રયાસ પણ નિષ્ફળ ગયો છે." દરમિયાન, સેવાઓ અને ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓ માટેનું સંયુક્ત PMI પ્રોડક્શન ઇન્ડેક્સ સપ્ટેમ્બરમાં વધીને 54.6 પર પહોંચી ગયું હતું જે ઓગસ્ટમાં માત્ર 46 પર જ હતું.
લિમાએ કહ્યું કે વિનિર્માણ ઉદ્યોગ ની કામગીરી જોતા ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા ની સારી તસવીર આવે છે. સપ્ટેમ્બર માં છેલ્લા છ મહિનામાં પ્રથમ વખત ખાનગી ક્ષેત્રના ઉત્પાદનમાં વધારો થયો છે. ફેબ્રુઆરી પછી પહેલીવાર સપ્ટેમ્બરમાં વેચાણ વધ્યું હતું.