તમારા કામનું / એક કરતા વધારે મકાન હોય તો ખાસ જાણી લેજો આ બાબતો, નહીંતર પસ્તાશો

• ઘણા એવા લોકો હશે જેની પાસે એકથી વધુ મકાન હોય છે
• એ સમયે ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી સમયે આ વાતનું રાખો ધ્યાન 
• મકાનના ભાડા કે ડીમ્ડ રેન્ટથી ટેક્સનો સ્લેબ બદલાય 

આજકાલ લોકો પૈસા કમાઈને ઘણી અલગ અલગ જગ્યા પર રોકાણ કરતાં હોય છે એવામાં ઘણા લોકો સોનામાં તો ઘણા લોકો શેર બજારમાં રોકે છે. પણ ઘણા લોકો એવા હોય છે જે જગ્યા કે જમીન ખરીદીને પૈસાનું રોકાણ કરે છે. ઘણા એવા લોકો હશે જેની પાસે એકથી વધુ મકાન હોય છે. એવા સમયે લોકો કેવી રીતે ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરે એ વિશે ઘણી મુંજવણમાં હોય છે. 

જો તમે એક થી વધુ મકાન ધરાવો છો તો એ સમયે ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી સમયે કઈ વાતનું ધ્યાન રાખવું અને કેવી રીતે તેમાંથી થોડી છૂટ મેળવી શકો છો એ વિશે આજે અમે તમને જણાવી રહ્યા છીએ. 

1. સેલ્ફ ઓકયુપાઈડ મકાન 
જો તમે કુલ બે જ સેલ્ફ ઓકયુપાઈડ મકાન ધરાવો છો તો તમારે કોઈ ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. વર્ષ 2019 પહેલા બે મકાન ધરાવતા લોકોએ બીજું મકાન ભાડે ન આપ્યું હોય એ છતાં પણ ઇન્કમ ટેક્સ ફાઇલ કરતાં સમયે ડીમ્ડ રેન્ટની આવક દર્શાવી પડતી હતી. પણ હાલ બે મકાન ધરાવતા વ્યક્તિએ તે આવક દર્શાવી પડતી નથી. જો તમે બે થી વધુ મકાન ધરાવો છો તો તમારે એ આવક દર્શાવી ફરજિયાત છે. જો તમારી પાસે બે મકાન છે અને બીજું મકાન ભાડે આપ્યું છે તો તેની આવક તમારે તમારી કુલ આવકમાં દર્શાવી પડે છે. 

2. બે થી વધુ મકાન હોય તો 
જો તમારી પાસે બે થી વધુ મકાન છે અને તમે એ ત્રીજું મકાન ભાડે આપ્યું છે તો તેની આવક ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતાં સમયે બતાવવી જરૂરી છે. જો તમારી પાસે બે થી વધુ મકાન છે અને તને એ મકાન ભાડે નથી આપ્યું એ છતાં પણ સરકારના નિયમ મુજબ તમારે એ મકાનનું ડીમ્ડ રેન્ટ બતાવવું જરૂરી છે. જે વિસ્તારમાં તમારું એ મકાન છે એ વિસ્તારનું ફેર રેન્ટ, સ્ટાન્ડર્ડ રેન્ટ અને મ્યુનિસિપલ રેન્ટની ગણતરી કરીને તમને એ રકમ મળી છે એમ માની લેવામાં આવે છે અને તમારે એ આવક ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતાં સમયે બતાવવી જરૂરી છે. ફેર રેન્ટ, સ્ટાન્ડર્ડ રેન્ટ અને મ્યુનિસિપલ રેન્ટની ગણતરી CA પાસે કરાવીને તમારે એ ત્રીજું મકાન ખાલી પડ્યું છે છતાં પણ તેની આવક બતાવી જરૂરી છે. એ મકાનનું ડીમ્ડ રેન્ટ ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતાં સમયે ફરજિયાતપણે બતાવવું પડે છે. 

3. ત્રીજું મકાન ઘરના બીજા સદસ્યના નામે લેવામાં આવે તો.. 
જો ઉદાહરણ તરીકે બે મકાન પતિના નામે હોય અને ત્રીજું મકાન પત્નીના નામે લેવામાં આવે છે તો એ ત્રીજા મકાન પર ટેક્સની કોઈ જોગવાઈ રહેતી નથી એ એક ખોટી વાત છે. તમને જણાવી દઈએ કે ઇન્કમ ટેક્સના કાયદામાં ક્લબિંગની પણ જોગવાઈ હોય છે. જો પતિ-પત્ની એકબીજાના નામે ઘર ખરીદતા હોય તો તેને એ ત્રીજા મકાનનું ડીમ્ડ રેન્ટ ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતાં સમયે બતાવવું જરૂરી છે. નિષ્ણાતો મુજબ તમે તમારા બાળકના નામે એ મકાન ખરીદો તો ડીમ્ડ રેન્ટથી બચી શકો છો. 

4. મકાનના ભાડા કે ડીમ્ડ રેન્ટથી ટેક્સનો સ્લેબ બદલાય 
જો તમે તમારું મકાન ભાડે આપ્યું છે અથવા તો તમે એ ત્રીજા મકાનનો ડીમ્ડ રેન્ટ ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ માં બતાવો છો તો તમારા ટેક્સનો સ્લેબ બદલાય શકે છે. માની લો કે તમારી કુલ આવક 5 લાખ રૂપિયા છે અને 2 લાખ રૂપિયા તમે ભાડું મળે છે તો ભાડામાંથી મળતી આવકમાં તમને 30 ટકા ડિડક્શન મળે છે. એટલા માટે ભાડામાંથી મલ્ટી આવકના 30 ટકા પછીની જે રકમ આવે એ તમારી કુલ આવકમાં ઉમેરાય છે અને તે આવક પર સરકાર ટેક્સ લે છે. ખાસ એ વસ્તુ ધ્યાનમાં લેજો કે જો તમે ભાડે આપેલ મકાનનું પ્રોપર્ટી ટેક્સ ભર્યો છે તો તે રકમનું પણ આવકવેરામાં ડિડક્શન મળે છે. 

5. ITR-1 ફોર્મ ભરવાનું રહેતું નથી 
નિયમ મુજબ જો તમે એકથી વધુ મકાન ધરાવો છો તો તમારે ITR-1 ફોર્મ ભરવાનું રહેતું નથી. CA કહે એ મુજબ તમે ITR-2-3-4 કોઈ ફોરમ ભરી શકો છો. આ સાથે જ ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતાં સમયે તમારા દરેક મકાન વિશે અને તેની માલિકી વિશે સાથે જ તમારા પાન નંબર સહિત બધી વિગત આપવાની રહે છે.