ગરમીના કારણે દરેકનો હાલ બે હાલ છે. દેશના ઘણા રાજ્યોમાં ગરમ હવા અને લૂએ લોકોનું જીવવુ મુશ્કેલ કર્યું છે. ગરમીના કારણે હીટ-સ્ટ્રોક અથવા લૂ લાગવાનું જોખમ રહે છે.
ગરમી તોડી રહી દરેક રેકોર્ડ
ગરમીમાં પોતાને આ રીતે હીટ-સ્ટ્રોકથી બચાવો
જાણો તેના પ્રાથમિક ઉપાય અને લક્ષણો
દેશના ઘણા રાજ્યોમાં ભીષણ ગરમી પોતાના દરેક જૂના રેકોર્ડ તોડી રહી છે. ગરમીના કારણે લોકોનું ઘરોમાંથી નિકળવું પણ મુશ્કેલ થઈ ગયું છે. દેશના ઘણા વિસ્તારોમાં પારો 45 ડિગ્રી સુધી પહોંચી ગયો છે અને લોકો હીટ-સ્ટ્રોકથી બચવા માટે ઘણી રીતો અપનાવી રહ્યા છે. ઘણા લોકો હીટ-સ્ટ્રોક વિશે નથી જાણતા. અહીં જાણો શું છે તેના લક્ષણો અને કયા ઘરેલુ ઉપાય કરવાથી તમને લૂ લાગવાથી છુટકારો મળી શકે છે.
શું છે હીટ સ્ટ્રોક
હીટ સ્ટ્રોક અથવા સન સ્ટ્રોકને તમે સામાન્ય ભાષામાં 'લૂ લાગવી' કહી શકો છો. આવું ત્યારે થાય છે જ્યારે તમારૂ શરીર પોતાના તાપમાનને કંટ્રોલ ન કરી શકે. હીટ-સ્ટ્રોક થવા પર શરીરનું તાપમાન ઝડપથી વધી જાય છે અને ઓછુ નથી થઈ શકતું. જ્યારે કોઈને લૂ લાગે છે તો શરીરનું સ્વેટિંગ મેકેનિઝમ એટલે કે પરસેવાનું તંત્ર પણ ફેલ થઈ જાય છે અને મનુષ્યને બિલકુલ પરસેવો નથી આવતો. હીટ-સ્ટ્રોકની ઝપેટમાં આવવા પર 10થી 15 મિનિટની અંદર શરીરનું તાપમાન 106°F અથવા તેનાથી વધારે થઈ શકે છે. સમય પહેલા તેની સારવાર ન કરવામાં આવે તો મનુષ્યનું મોત અથવા ઓર્ગેન ફેલ પણ થઈ શકે છે.
હીટ સ્ટ્રોકના લક્ષણ
માથામાં દુખાવો
ડિમેંશિયા
ખૂબ વધારે તાવ આવવો
બેભાન થઈ જવું
માનસિક સ્થિતિ બગડી જવી
ઉલ્ટી, ચક્કર
ત્વચા લાલ થવી
હાર્ટ રેટ વધી જવી
ત્વચા ડ્રાય થઈ જવી
હીટ- સ્ટ્રોકના કારણ
વધારે ગરમ જગ્યા પર લાંબા સમય સુધી રહેવું લૂ અથવા હીટ-સ્ટ્રોકનું કારણ બની શકે છે. જો કોઈ ઠંડા વાતાવરણમાંથી અચાનક ગરમ જગ્યા પર આવે છે તો પણ તેને હીટ સ્ટ્રોકની સંભાવના વધી જાય છે. ઉનાળાની વધારે એક્સરસાઈઝ કરવી પણ હીટ-સ્ટ્રોકનું મુખ્ય કારણ છે. ગરમીમાં વધારે પરસેવો આવ્યા બાદ જરૂરી માત્રામાં પાણી ન પીવાથી. જો કોઈ વધારે દારૂનું સેવન કરે છે તો શરીર પોતાનું ટેમ્પ્રેચર યોગ્ય કરવાની તાકાત ખોઈ બેસે છે. આ પણ લૂ લાગવાના કારણે થઈ શકે છે. જો તમે પણ ગરમીમાં આવા કપડા પહેરો છો કે જેનાથી પરસેવો અથવા હવા પાસ નથી થઈ રહી તો તે પણ હીટ-સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારી શકે છે.
હીટ-સ્ટ્રોકથી રાહત મેળવવાના ઉપાય
જો કોઈને લૂ લાગે છે અને તેની સમય પર સારવાર ન કરવામાં આવે તો અમુક ગંભીર સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. જેમાં આર્ગેન ફેલ, મોત, બ્રેઈન ડેડ પણ શામેલ છે. જો કોઈને લૂ લાગે છે તો તરત નીચે જણાવેલી પ્રાથમિક રીતો અપનાવી શકે છે.
જે વ્યક્તિને લૂ લાગે છે તેને તાપમાં ન રાખો
જાડા કપડાની જગ્યા પર એકદમ પાતળા કપડા પહેરો અને શરીરને હવા સ્પર્શવા દો
શરીરને ઠંડક પહોંચાડવા માટે કુલર કે પંખામાં બેસો
ઠંડા પાણીથી નહાવો
શરીરને ઠંડા પાણીના કપડાથી લુછો
માથા પર આઈસ પેક અથવા કપડાને ઠંડા પાણીથી પલાળીને મુકો
ઠંડા પાણીમાં પલાળેલા ટાવેલને માથા, ગળા, બગલ અને કમર પર મુકો
જો આ પ્રાથમિક ઉપાય બાદ પણ રાહત ન મળે તો તરત ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.