12 મેના રોજ ગુજરાતના ભાલેજ, ખંભોળજ અને રામપુરા એમ ત્રણ અલગ-અલગ સ્થળોએથી અંતરિક્ષમાંથી કાટમાળના ટૂકડા પડ્યા હતાં.
નિષ્ણાંતોનો દાવો કર્યો કાટમાળ ચીનના ઓર્બિટલ વ્હીકલના છે
આ પહેલા પણ ભારતમાં આવી ઘટનાઓ બની છે
ત્રણ અલગ-અલગ સ્થળોએથી અંતરિક્ષમાંથી કાટમાળના ટૂકડા મળ્યાં હતાં
રાજ્યમાં મેટલ બોલ્સનું રહસ્ય દિવસેને દિવસે અસ્પષ્ટ થતું જાય છે. આણંદ અને ખેડા જિલ્લા બાદ વડોદરા જિલ્લામાં આકાશમાંથી ધાતુના દડા પડવાને કારણે લોકોમાં વધુ ઉત્સુકતા છે. પોલીસ અને FSLની ટીમો વિવિધ વિસ્તારોમાં આકાશમાંથી એક જ પ્રકારના દડા કેવી રીતે પડી રહ્યા છે તેની તપાસ કરી રહી છે. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે છેલ્લા ત્રણ-ચાર દિવસથી રાજ્યમાં આવી ઘટનાઓથી લોકો ડરી ગયા છે, પરંતુ આ બાબત ખરેખર શું છે તે જાણવા માટે પણ ઉત્સુક છે.
શું હતી ઘટના ?
12 મેના રોજ, ગુજરાતમાં ત્રણ સ્થળો, ભાલેજ, ખંભોળજ અને રામપુરા પર, શંકાસ્પદ કાટમાળના ટુકડા “અવકાશમાંથી પડ્યા” હોવાથી ગ્રામજનો ભારે ઉત્તેજનામાં હતા. સ્થાનિક પોલીસના જણાવ્યા મુજબ, 12 મેના રોજ, લગભગ 4.45 કલાકે, આણંદના ભાલેજ ગામમાં લગભગ પાંચ કિલોગ્રામ વજનની બ્લેક મેટલની પ્રથમ મોટી બુલેટ “આકાશમાંથી” પડી હતી. ત્યારપછી અન્ય બે ગામો – ખંભોળજ અને રામપુરામાં જગ્યામાંથી આવા જ બે શંકાસ્પદ કાટમાળના ટુકડા પડ્યા હતા. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, ત્રણેય ગામો 15 કિલોમીટરના દાયરામાં છે, જેમાં ચીમનભાઈના ખેતરમાં કાટમાળ પડ્યો હતો. સદનસીબે, કોઈને ઈજા થઈ ન હતી. 14મી મેના રોજ ભાલેજથી 8 કિમી દૂર આણંદના ચકલાસી ગામમાં શેલ આકારનો કાટમાળ આવ્યો હોવાની માહિતી મળી હતી.
ફોરેન્સિક સાયન્સ ડિરેક્ટોરેટની ટીમ મુલાકાત લેશે
આ અંગે વડોદરા ગ્રામ્યના SP રોહન આનંદે જણાવ્યું હતું કે તેઓ સાવલીમાં મળેલી વસ્તુઓને વધુ તપાસ માટે ગાંધીનગરમાં ફોરેન્સિક સાયન્સ ડિરેક્ટોરેટ (DFS)ને મોકલશે. જ્યારે આણંદના SP અજિત રાજિયને જણાવ્યું હતું કે, જિલ્લાના ત્રણ ગામોમાંથી મળેલા દડાઓ ઉચ્ચ ઘનતાવાળા ધાતુના એલોયથી બનેલા હોય તેવું લાગે છે જેનો ઉપયોગ રોકેટ લોન્ચ સમયે કરવામાં આવે છે. જ્યારે ખેડાના SP રાજેશ ગઢિયાએ જણાવ્યું હતું કે વિભાગ અમદાવાદની ફિઝિકલ રિસર્ચ લેબોરેટરીના વૈજ્ઞાનિકોના સંપર્કમાં છે જે અજાણી વસ્તુઓનું પૃથ્થકરણ અને ઓળખ કરવા માટે અંતરિક્ષ વિભાગ હેઠળની એક સ્વાયત્ત સંસ્થા છે.
The third stage from the Chang Zheng 3C serial Y86 rocket, which launched the ZX-9B communications satellite in Sep 2021, reentered today sometime around 0900-1200 UTC. (1/2)
નિષ્ણાંતો અનુસાર આ કાટમાળ સંભવતઃ ચાંગ ઝેંગ 3b સીરીયલ Y86નું છે
હાર્વર્ડ સ્મિથસોનિયન સેન્ટર ફોર એસ્ટ્રોફિઝિક્સના ખગોળશાસ્ત્રી જોનાથન મેકડોવેલે ટ્વીટ કર્યું કે તે ચાંગ ઝેંગ 3b સીરીયલ Y86 – ચીનના ઓર્બિટલ લોન્ચ વ્હીકલનો પુનઃપ્રવેશ ભંગાર હોઈ શકે છે.મેકડોવેલે કહ્યું, “સમસ્યા એ છે કે વાતાવરણીય ખેંચાણને કારણે ભ્રમણકક્ષા ઝડપથી બદલાઈ રહી હતી. તેથી અમારી પાસે છેલ્લી અવકાશ દળ ભ્રમણકક્ષા થોડા કલાકો જૂની હતી. જેથી અવકાશ દ્વારા તેના પોતાના સ્થાનની દ્રષ્ટિએ ભ્રમણકક્ષા પ્રક્ષેપણ કોસ્મિક હશે.” પરંતુ રસ્તામાં રોકેટની સ્થિતિ અનિશ્ચિત રહે છે, અને જો તે પાંચ મિનિટ મોડું થયું હોત, તો પૃથ્વી 5 મિનિટ માટે ભ્રમણકક્ષામાં નીચે આવી ગઈ હોત, જે તે સમયના 0.25 ડિગ્રીની બરાબર છે. તે મુજબ બદલાય છે.”
શું છે ચાંગ ઝેંગ 3B સીરીયલ Y86 ?
ચાંગ ઝેંગ 3B, જેને સામાન્ય રીતે CZ3B તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, એ ચીનનું એક ભ્રમણકક્ષાનું પ્રક્ષેપણ વાહન છે, જે ભારતના GSLV અથવા PSLV જેવું જ છે. ‘લોંગ માર્ચ’ રોકેટ ચીનના નેશનલ સ્પેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન દ્વારા સંચાલિત કેરિયર રોકેટનો એક ભાગ છે, જે ઉપગ્રહો અથવા પેલોડ વહન કરે છે. મોડેલે 84 ફ્લાઇટ્સ કરી, જેમાંથી છેલ્લી એપ્રિલ 2022 માં સંચાર ઉપગ્રહો વહન કર્યા. Y86 માં 78 ફ્લાઇટ મિશનનો સોંપાયેલ સીરીયલ નંબર દર્શાવે છે. 5,500 કિગ્રા ચાઇનાસેટ 9B કમ્યુનિકેશન સેટેલાઇટને ભૌગોલિક રીતે સ્થિર પરિવહન ભ્રમણકક્ષામાં લૉન્ચ કરવાનું મિશન 9 સપ્ટેમ્બર, 2021ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
આવી ઘટનાઓ અગાઉ પણ બની છે
ઉલ્લેખનીય છે કે, ભારતમાં આ વર્ષે એપ્રિલમાં આવી જ એક ઘટના નોંધાઈ હતી, જ્યારે મહારાષ્ટ્ર અને મધ્યપ્રદેશના ભાગોમાં આકાશમાંથી છ ધાતુના દડા અને એક ધાતુની વીંટી, જે ચાઈનીઝ લોંગ માર્ચ 3B રોકેટ હોવાનું શંકાસ્પદ હતું, તે સમયે પડ્યું હતું. આ સાથે આવી જ એક ઘટના ફેબ્રુઆરી 1996માં થઈ હતી જેમાં ઉપગ્રહનું પેલોડ, યુએસ-નિર્મિત ઇન્ટેલસેટ 708, ટેકઓફની થોડી મિનિટો પછી આકાશમાંથી પડી ગયું, લોંગ માર્ચ 3B રોકેટ લોન્ચ નિષ્ફળતાના પરિણામે છ લોકો માર્યા ગયા અને 57 અન્ય ઘાયલ થયા, સિન્હુઆ સમાચાર એજન્સીએ અહેવાલ આપ્યો. તેમજ અવકાશના કાટમાળને કારણે પ્રથમ નુકસાન 1978માં યુએસએસઆરના પરમાણુ સંચાલિત કોસ્મોસ 954 ઉપગ્રહના ક્રેશ પછી થયું હતું, જે ટેકઓફના લગભગ ચાર મહિના પછી કેનેડામાં ક્રેશ થયું હતું.