શનિવારથી બજેટનું છાપકામ શરુ થઇ ગયું છે. નોર્થ બ્લોક સ્થિત નાણામંત્રાલના બેસમેંટમાં હલવા સેરેમની સાથે જ 100 અધિકારી તથા કર્મચારીઓ 15 દિવસ માટે કેદ થયાં છે. આ વર્ષે હલવા સેરેમનીમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ તથા રાજ્યમંત્રી અનુરાગ ઠાકુરે તમામ કર્મચારીઓ સાથે મળીને હલવો ખાઇને બજેટ છાપકામના શ્રીગણેશ કરાવ્યા હતા.
કોઇ નહીં નીકળી શકે બાહર :
હલવો બન્યા બાદ મંત્રાલયના 100થી વધુ લોકો બજેટ બનાવવામાં દિવસ-રાત સતત લાગ્યા રહેશે. બજેટ બજેટ શરૂ થયાના લગભગ એક અઠવાડિયા પહેલા આ તમામ લોકો 24 કલાક નોર્થ બ્લોકમાં જ પસાર કરવા પડશે.
એક વખત કેદ થયાં બાદ નાણામંત્રી દ્વારા લોકસભામાં બજેટની રજૂઆત બાદ તેમને નોર્થ બ્લોકની મંજૂરી આપવામાં આવે છે. 5 જૂલાઇના રોજ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ લોકસભામાં બજેટમાં રજૂ કરશે.
Delhi: More visuals from 'Halwa Ceremony' being held at Finance Ministry to mark the beginning of printing of documents relating to Union Budget 2019-20. pic.twitter.com/CnoRVB7XNC
શું છે 'હલવા સેરેમની' :
દરેક વર્ષે બજેટ પ્રક્રિયા અને તેના છાપકામની શરૂઆત પહેલા નાણા મંત્રાલયમાં હલવા સેરેમની યોજવામાં આવે છે. હલવા સેરેમની બજેટ સાથે સંકળાયેલી અત્યંત રસપ્રદ પ્રથા છે. જ્યારે નાણામંત્રી ખુદ બજેટ સાથે જોડાયેલા અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓને હલવો ખવડાવે છે.
ભારતીય પરંપરા અનુસાર કોઈ પણ શુભ કાર્ય પૂર્વે મોઢું મીઠું કરાવવામાં આવતું હોય છે. ત્યારે નાણામંત્રીએ બજેટના પ્રિન્ટિંગ પૂર્વે સ્ટાફને હલવો ખવડાવી મોઢું મીઠું કરાવ્યું. હલવા સેરેમની બાદ પ્રિન્ટિંગ ની ઔપચારિક શરૂઆત કરવામાં આવે છે.
ભારતના બજેટનો ઇતિહાસ:
દેશનું પહેલુ બજેટ 7 એપ્રિલ 1860માં બ્રિટિશ સરકારના વિત્ત મંત્રી જેમ્સ વિલ્સનના રજૂ કર્યુ હતુ. આઝાદી પછી પહેલુ બજેટ દેશના પહેલા વિત્તમંત્રી આરકે ષણમુખમ ચેટ્ટીએ 26 નવેમ્બર 1947માં રજૂ કર્યુ. આ બજટે 15 ઓગ્સ્ટ 1947થી 31 માર્ચ 1948 સુધીનું હતુ. ભારતીય ગણતંત્રની સ્થાપના પછી પહેલુ બજેટ 28 ફેબ્રુઆરી 1950માં રજૂ કરવામાં આવ્યુ હતુ. આ બજેટમાં યોજના આયોગની સ્થાપનાનું વર્ણન કરવામાં આવ્યુ હતુ.