આજે એટલે કે, 1 એપ્રિલથી સિરિંજ, ડિજિટલ થર્મોમીટર, ડાયાલિસિસ મશીન જેવા તમામ તબીબી ઉપકરણો દવાઓની શ્રેણી હેઠળ આવી ગયા છે. સરકારે કિંમતો પર લગામ લગાવવાના સંદર્ભમાં આ પગલું ભર્યું છે. તબીબી ઉપકરણોમાં કૉન્ડોમ પણ શામેલ છે. એટલે કે, સ્ટૅન્ટથી લઈને કોન્ડોમ સુધીની વસ્તુઓ તમને સસ્તી મળશે અને કોઈપણ તેની કિંમતમાં મનગમતો વધારો કરી શકશે નહીં.
સરકારે મેડિકલ ડિવાઈસને રાખ્યા ડ્રગ્સની શ્રણીમાં
1 એપ્રિલથી આ વસ્તુઓ પર લાગુ થશે નિયમ
જેમાં સ્ટૅન્ટ સહિત ઘણાં ઉપકરણોની કિમત પર લાગશે લગામ
કેન્દ્ર સરકારે જારી કરેલા જાહેરનામા મુજબ, દેશમાં વેચાતા તમામ તબીબી ઉપકરણોને 1 એપ્રિલ 2020થી ડ્રગ્સ અને કોસ્મેટિક્સ અધિનિયમ હેઠળ દવાઓ તરીકે ગણવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે, સરકાર દવાઓની જેમ આ ઉપકરણોની ગુણવત્તા અને ભાવને નિયંત્રિત કરી શકશે.
સરકારે કેમ આ નિર્ણય લીધો
કેન્દ્રીય રસાયણો અને ખાતરોના મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં કહ્યું, સરકાર તબીબી ઉપકરણોના 24 વર્ગોનું નિયમન કરી રહી છે જેને ડ્રગ્સ અને કોસ્મેટિક્સ અધિનિયમ 1940 અને ડ્રગ્સ અને કોસ્મેટિક્સ નિયમો 1945 હેઠળ સૂચિત કરાયા છે.
હાલમાં, આ કાયદા હેઠળ 24 તબીબી ઉપકરણોની ગુણવત્તા અને કિંમતોને નિયંત્રિત કરવામાં આવશે. આમાં સિરિંજ, નીડલ, કાર્ડિયાક સ્ટેન્ટ, ની ઈમ્પ્લાન્ટ, ડિજિટલ થર્મોમીટર, સીટી સ્કેન, એમઆરઆઈ, ડાયાલિસિસ મશીનનો સમાવેશ થાય છે.
નોંધનીય છે કે, ભારતમાં ખાસ કરીને કાર્ડિયાક સ્ટેન્ટ્સ અને ની ઈમ્પ્લાન્ટ જેવા ઉપકરણો ઘણાં મોંઘા હોવાથી જનતાને પરેશાની થાય છે. મોદી સરકારે કાર્ડિયાક સ્ટેન્ટની કિંમતો પર ઘણું નિયંત્રણ રાખ્યું છે, તેમ છતાં તે ઘણાં મોંઘા છે.
ચાર ડિવાઈસની કિંમત ફિક્સ રહેશે
સૂચના મુજબ, કાર્ડિયાક સ્ટેન્ટ્સ, ડ્રગ ઈલ્યુટિંગ સ્ટેન્ટ્સ, કોન્ડોમ અને ઇન્ટ્રા યૂટરીન ડિવાઈસ (ક્યુ-ટી)ને શેડ્યૂલ મેડિકલ ડિવાઇસ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યા છે, જેની ઉપરની કિંમત નક્કી કરવામાં આવશે. આ ચાર ઉપકરણ ભાવ નિયંત્રણ હેઠળ આવશે.
બાકીના તબીબી ઉપકરણો નોન શિડ્યૂલ કેટેગરીમાં હશે અને તેમની મહત્તમ છૂટક કિંમત રાષ્ટ્રીય ફાર્માસ્યુટિકલ પ્રાઇસિંગ ઓથોરિટી (એનપીપીએ) દ્વારા મોનિટર કરવામાં આવશે. આમાં સરકાર ધ્યાન રાખે છે કે કોઈ ઉત્પાદક અથવા આયાત કરનાર કોઈ દવા અથવા ઉપકરણની કિંમત એક વર્ષમાં 10 ટકાથી વધુ નહીં વધારી શકે.