બ્રેકિંગ ન્યુઝ
Last Updated: 12:12 PM, 21 May 2024
આ દિવસોમાં શેર માર્કેટમાં ટ્રેડિંગ કરનારા લોકોની કોઈ કમી નથી. જેઓ જૂના રોકાણકારો છે તેઓ IPO અથવા પ્રાથમિક બજાર દ્વારા શેરબજારમાં રોકાણ કરે છે પરંતુ નવા યુગના રોકાણકારો ભવિષ્ય અને વિકલ્પ ટ્રેડિંગ (F&O ટ્રેડિંગ)માં પોતાનો હાથ અજમાવી રહ્યા છે. તેથી જ ભારત આ દિવસોમાં ડેરિવેટિવ્ઝ ટ્રેડિંગમાં નંબર વન છે.
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
જો કે F&O ટ્રેડિંગ પણ સરળ નથી અને કેપિટલ માર્કેટ્સ રેગ્યુલેટર સેબી દ્વારા તાજેતરમાં બહાર પાડવામાં આવેલ સ્ટડી દર્શાવે છે કે 10 માંથી નવ રોકાણકારોને નુકસાન થઈ રહ્યું છે. એટલા માટે કેન્દ્ર સરકારે રોકાણકારોને તેના જોખમો વિશે ચેતવણી આપી છે. એવામાં ચાલો શું છે આ F&O ટ્રેડિંગ?
ઇક્વિટી માર્કેટમાં બે સેગમેન્ટ છે. આમાંથી એક રોકડ સેગમેન્ટ છે, બીજું ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટ છે. તેને ફ્યુચર્સ એન્ડ ઓપ્શન્સ અથવા F&O સેગમેન્ટ પણ કહેવામાં આવે છે. F&O એ બે ડેરિવેટિવ્ઝ સાધનો છે. આમાં, વેપારી પૂર્વ-નિર્ધારિત કિંમતે અંતર્ગત સંપત્તિ પર કોન્ટ્રેક્ટ ખરીદે છે અથવા વેચે છે. ડેરિવેટિવ્ઝ એ નાણાકીય ઉત્પાદનો છે જે સ્ટોક્સ, બોન્ડ્સ, કોમોડિટીઝમાંથી તેનું મૂલ્ય મેળવે છે.
ફ્યુચર્સ ડીલ્સ હેઠળ, વેપારી ભવિષ્યની તારીખે વર્તમાન ભાવે સ્ટોક ખરીદી કે વેચી શકે છે. તેવી જ રીતે, વિકલ્પ સોદા હેઠળ, ગ્રાહકને ભવિષ્યમાં નિશ્ચિત કિંમતે શેર ખરીદવા અથવા વેચવાનો અધિકાર મળે છે. જો કે, એ જરૂરી નથી કે તે એક જ તારીખે શેર ખરીદે કે વેચે.
નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ અનુસાર, માર્ચ 2020 (કોરોના રોગચાળા પહેલા) અને માર્ચ 2024 ની વચ્ચે માસિક ડેરિવેટિવ્ઝ ટર્નઓવર 30 ગણો વધ્યો હતો. તે રૂ. 247.5 લાખ કરોડથી વધીને રૂ. 7,218 લાખ કરોડ થયો છે. આ સેગમેન્ટનું કુલ ટર્નઓવર BSE પર માર્ચ 2020માં આશરે રૂ. 1 લાખ કરોડના ટર્નઓવરથી રૂ. 1,519 લાખ કરોડની ઊંચી સપાટીએ પહોંચ્યું હતું. આ 1,500 ગણાથી વધુનો વધારો દર્શાવે છે. આ રોકડ સેગમેન્ટ કરતા વધારે છે.
F&O નો ઉપયોગ કયા હેતુ માટે થાય છે?
F&O ટ્રેડિંગનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે શેરબજારમાં ઝડપી નાણાં કમાવવાના સટ્ટાકીય માર્ગ તરીકે કરવામાં આવે છે. પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે મોટાભાગના રિટેલ રોકાણકારો નાણા ગુમાવી રહ્યા છે. જાન્યુઆરી 2023માં સેબીએ એક સ્ટડીમાં કહ્યું હતું કે F&O સ્પેસમાં 89% લોકો નાણાં ગુમાવી રહ્યા હતા. આનો અર્થ એ થયો કે 10માંથી માત્ર એક વ્યક્તિએ પૈસા કમાયા છે.
સંકળાયેલા મુદ્દાઓ
વધુ વાંચો
સબસ્ક્રાઇબ કરો
દરરોજ નવા સમાચાર મેળવવા માટે VTVGujaratiને સબસ્ક્રાઈબ કરો.